تنظیم خواب كودك با والدین است

به گزارش نما به نقل ازایسنا،دکتر اکبر کوشانفر با بیان اینکه بهداشت خواب به مجموعه‌ی آداب و رهنمودهایی اطلاق می‌شود که باعث ترویج خواب کافی در شب و هشیاری کامل در روز می‌شود گفت: برقراری بهداشت خواب در ابتدای زندگی باعث ادامه‌ی آن در تمام طول زندگی کودک شده، باعث پیشگیری از بروز بیماری های خواب می‌شود.

وی بارزترین علائم بهداشت بدخواب، خواب‌آلودگی درطی روز و بی‌خوابی درطی شب دانست و گفت: مقاومت برای خوابیدن، اضطراب‌خواب، دیر‌خوابیدن، بیدار‌شدن در طول خواب، زمان ناکافی خواب، سخت بیدارشدن به‌هنگام صبح و کـج‌خلقی صبحگاهی از نشانه های خواب بد در کودکان است.

این متخصص اطفال یادآور: برنامه‌ریزی زمان‌خواب، شرایط محیطی محل خواب و رفتارها و عادات زمان خواب از عوامل مهم تاثیرگذار در ایجاد خواب راحت هستند.

دکتر کوشانفر با تاکید بر اینکه به‌منظور انجام برنامه‌ریزی خواب در کودک، زمان خواب و بیـــداری باید منظم باشد گفت: این برنامه باید در‌ طی هفت روز هفته به‌طور ثابت اجرا شود و درتعطیلات آخر هفته بیش‌از یک ساعت تغییر نکند که در مورد نوجوانان این تغییر تا دو ساعت هم ممکن‌ است باشد.

وی گفت: یک برنامه منظم برای زمان‌ خواب باید برقرار شود. این زمان‌ حدود نیم ‌ساعت طول می‌کشد تا به او فرصت آماده‌شدن برای خواب داده شود. دراین مدت باید حتی الامکان فعالیت های کودک رو به کاهش باشد و از فعالیت های هیجان‌آور، مشاهده‌ی تلویزیون و بازی های ویدیویی، ورزش های ایروبیک و فعالیت های فیزیکی پرهیز شود.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همچنین تصریح کرد: از مصرف کافئین (شکلات، چای، سودا)، مایعات زیاد، غذاهای حجیم و تنقلات شیرین در ساعات پایانی روز پرهیز شود.

قبل از خواب برای کودک آرامش ایجاد کنید

دکتر کوشانفر افزود: برای کمک به‌خواب، ازغذاهای حاوی تریپتوفان مثل شیر و گوشت بوقلمون استفاده شود و به‌عنوان میان وعده‌ی قبل‌از خواب به‌کودک اسنک های سبک داده شود. فعالیت های خوب قبل ازخواب شامل حمام گرفتن با آب‌گرم، خواندن داستان برای کودک، داشتن ساعتی همراه با آرامش با خانواده، گوش کردن به موزیک ملایم یا صداهای طبیعی، یادآوری خاطرات شیرین نیز در ایجاد شرایط خواب راحت موثر است.

وی گفت: همراه با بزرگ شدن کودک، روتین زمان خواب را می‌توان تغییر داد به طور مثال می‌توان در خارج ازمنزل قدم زد یا راجع به حوادث روز یا برنامه‌ی فردا صحبت نمود یا به انجام بازی‌های کارتی یا تخته‌یی یا پازل، پرداخت.

این متخصص اطفال گفت: کودکان بزرگتر ممکن ‌است قبل ازخواب به مطالعه بپردازند یا به موزیک گوش کنند یا به سرگرمی‌های آرام مورد علاقه‌شان مشغول شوند. با وجود انجام تمام فعالیت‌های فوق، کلید اصلی روتین زمان‌خواب این است که کودک بداند چه ساعتی باید لباس‌خواب بپوشد و دندان هایش را مسواک کند و چه‌زمانی باید در رختخواب باشد و چه ‌مدت را در رختخواب به فعالیت‌هایی مانند کتاب خواندن بپردازد، در واقع کودک نباید مدت زیادی از زمان بیداریش را در رختخواب بگذراند.

کوشانفر گفت: اگر کودک درزمان مقرر برای خواب، آماده نبود می‌توان این زمان را برای 30 دقیقه به تأخیر انداخت ولیکن برای رسیدن به زمان خواب همیشگی باید زمان خواب را به تدریج جلو کشید تا به ساعت خواب مقرر همیشگی رسید.

وضعیت محیط اتاق خواب

این متخصص اطفال گفت: درجه حرارت اتاق خواب کودک باید مناسب و ثابت باشد. محیط اتاق خواب بهتر است تاریک بوده و در صورت نیاز یک چراغ خواب کوچک روشن شود.

وی افزود: در طول شب، لحظات کوتاهی به کودک سرزده شود تا ازسلامت او اطمینان حاصل شود. تهویه‌ی‌ هوای اتاق مناسب و محیط خواب آرام و بی‌سروصدا باشد، کودک را نباید زمانی‌ که ناراحت است در رختخواب گذاشت.

دکتر کوشانفر گفت: رختخواب فقط برای خوابیدن است و در محدوده‌ی آن کودک نباید به بازی کردن، غذاخوردن یا مشاهده‌ی تلویزیون، بازی های کامپیوتری و ویدیویی یا صحبت‌کردن با تلفن بپردازد، در زمان خواب این وسایل باید خاموش باشد. در عوض وسایل و ابزاری که برای کودک ایجاد امنیت و آرامش می‌کند مانند: عروسک، اسباب‌بازی یا پتوی خاص را می‌توان در اختیار او گذاشت.

وی همچنین افزود: لباس‌خواب کودک باید راحت و مناسب ‌باشد. کودک را باید در وضعیت خواب‌آلود اما هنوز بیدار به رختخواب گذاشت تا دررختخواب به‌خواب رود، اگر اجازه داده شود تا کودک هرکجا که خوابش گرفت بخوابد، شکستن این عادت بسیار مشکل است. درصورتی‌ که کودک درطول شب مرتبا می‌غلتد، بهتر است او را از رختخواب بیرون آورد و به یک فعالیت با تحرک کم مانند مطالعه کردن مشغول نمود و مجددا پس از 20 تا 30 دقیقه به رختخواب بـازگــرداند.

تاثیر عادات و رفتارهای روزانه کودک در خواب شبانه

دکتر کوشانفر با بیان اینکه بسیاری از عادات و رفتارهای روزانه به‌ خواب شب کودک کمک می‌کند گفت: کودک درابتدای صبح و به محض بلند شدن ازخواب درمعرض نور خورشید قرارگیرد،اطمینان ازدریافت نورطبیعی خورشید درطی روز به حد کافی، تاثیری مثبت برای ایجاد آرامش وی در طول روز دارد.

وی گفت: عدم استفاده از اتاق خواب کودک برای تنبیه، نظارت برصحنه‌هایی که کودک درطی روز از طریق تلویزیون، اینترنت و بازی های ویدیویی می‌بیند و نهایتا توجه به هرگونه تغییر هیجان‌‌آور مانند: مشکلات مدرسه، طلاق، مرگ عزیزان کودک، نقل مکان یا رقابت با خواهر و برادر که ممکن‌است برخواب کودک تأثیرگذار باشد، باید به طور جدی از جانب والدین مورد توجه قرار گیرد.