«افزایش ارزش پول ملی» فقط یك شعار انتخاباتی بود؟

به گزارش نما ،آیا دولت دوست دارد دلار ارزان شود؟ مسؤولان دولتی اینگونه به این سوال پاسخ داده‌اند که دولت هرگز نمی‌خواهد ارز گران شود. البته این سخن مسؤولان به این معنی نیست که دولت نمی‌خواهد ارز ارزان شود چراکه با ارزان‌شدن نرخ دلار درآمد مناسب دولت از بین می‌رود. حدود 3 ماه از آغاز فعالیت دولت یازدهم می‌گذرد و یکی از مشکلات دولت در حوزه اقتصاد تعیین قیمت ارز بوده است و در این مدت اظهارنظرهای مختلفی در این زمینه مطرح شده است. با پیروزی روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری- كه يكي از شعارهاي اصلي‌اش در انتخابات «افزايش ارزش پول ملي» بود- بازار ارز به این موضوع واکنش مثبت نشان داد و شاهد افت نسبي قیمت‌ها بودیم و این افت قیمت تا اواخر شهریور نیز ادامه داشت. اما پس از آنکه نرخ دلار به کمتر از 3 هزار تومان رسید رئیس‌کل بانک مرکزی در اظهارنظری اعلام کرد افت قیمت ارز منطقی نیست و همین موضوع قیمت ارز را مجددا وارد کانال 3 هزار تومان کرد اما از آن پس کمتر شاهد نوسان قیمت ارز بوده‌ایم به‌طوری که طی یک ماه اخیر قیمت دلار میان 3005 تومان و 3020 تومان در نوسان بوده و به نظر می‌رسد دولت از تثبیت نرخ ارز 3 هزار تومانی رضایت دارد اما در بازار ارز دولتی نیز در ابتدای فعالیت دولت یازدهم شاهد نوسان‌های فراوان نرخ ارز بودیم که این نوسان‌ها هم‌اکنون کنترل شده و نرخ ارز دولتی حدود دو هفته است که در آستانه 2500 تومان قرار گرفته است اما دولت در بودجه 93 نرخ دلار را افزایش داد و به 2650 تومان رساند. دولت ادعا کرده قصد دارد سیاست تک‌نرخی کردن ارز را پیش بگیرد و فاصله نرخ بازار آزاد و دولتی را به کمترین حد ممکن برساند اما آیا این به معنای این است که دولت قصد دارد نرخ دلار را کاهش دهد. عملکرد دولت نشان می‌دهد که مسؤولان اقتصادی تمایل چندانی به کاهش نرخ ارز ندارند چراکه در صورت رخ دادن این اتفاق دولتی‌ها درآمد قابل توجه خود را از دست می‌دهند. به گفته کارشناسان، افزایش نرخ ارز یک منبع درآمدی برای دولت می‌تواند ایجاد کند تا بدین طریق ترمیم کسری بودجه خود را انجام دهد.

واقعی کردن یا افزایش ارزش پول ملی؟

«کاهش نرخ ارز دلیل خاصی ندارد و تنها عاملی که باعث نوسانات اخیر شده خوش‌بینی‌ها و آثار روانی موجود در بازار است. نرخ ارز منطق خاص خود را دارد،هیچ دلیلی برای کاهش بیشتر نرخ دلار در بازار آزاد وجود ندارد و اصلا منطقی نیست قیمت دلار بیشتر از این پایین بیاید. نرخ فعلی دلار در بازار نرخ کف است و بیشتر از این پایین نخواهد آمد.» مطمئن باشید این سخنان سیف که اوایل مهر امسال عنوان شده است، همان سیاست ارزی دولت است و مسؤولان قصد کاهش قیمت دلار را ندارند. مهم‌ترین دلیل مخالفت با افزایش نرخ ارز این است که دولت منابع و درآمد حاصل از نوسان نرخ ارز را از دست می‌دهد. روز گذشته معاون برنامه‌ریزی و راهبردی رئیس‌جمهور مدعی شد که دولت اصلا دوست ندارد یک ارز گران شود اما این را نگفت که دولت اصلا دوست ندارد ارز ارزان شود! اگر دولت نرخ ارز را کاهش ندهد یا زمینه کاهش قیمت را فراهم نکند وعده «افزایش ارزش پول ملی» روحانی نیز محقق نخواهد شد. مسؤولان اقتصادی فکر این موضوع را کرده‌اند و دیگر از افزایش ارزش پول ملی سخنی به میان نمی‌آورند بلکه از عبارت جالب «واقعی کردن ارزش پول ملی» استفاده می‌کنند. نوبخت دیروز در این مورد گفت: «از فروش ارز در بازار و به دست آوردن درآمد خوشحال نمی‌شویم بلکه به دنبال واقعی کردن ارزش پول ملی کشور هستیم.»

كسب درآمد با بالا بودن نرخ دلار

برای درک بهتر این موضوع که دولت چگونه می‌تواند با بالا بودن نرخ ارز درآمد کسب کند به گزارش اقتصادی یکی از رسانه‌های حامی دولت فعلی كه در فروردین 1392 منتشر شده اشاره می‌کنیم: «طبق قانون بودجه دولت می‌بایست از فروش ۷ میلیارد دلار ارز به قیمت ۱۲۲۶ تومان حدود ۸۶۰۰ میلیارد تومان درآمد کسب می‌کرد اما عملا با فروش آن به نرخ مابین ۲۴۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان، حداقل بیش از ۱۷ هزار میلیارد تومان درآمد کسب کرده است که بیش از ۸ هزار میلیارد تومان، درآمد جدید محسوب می‌شود اما هنوز هیچ مقام دولتی اعلام نکرده که این رقم درآمد هنگفت کجا رفته است؟ از آنجا که دولت ماهانه حدود ۳ هزار میلیارد تومان صرف پرداخت یارانه نقدی می‌کند، می‌توان نتیجه گرفت که رقم درآمد کسب شده از گران کردن دلار، معادل حدود ۳ ماه پرداخت یارانه نقدی بوده است. این در حالی است که نمایندگان مجلس تاکنون بارها نسبت به استفاده دولت از منابع دیگر برای پرداخت یارانه نقدی، انتقاد کرده‌اند.» خب حالا تصور کنید نرخ ارز کم شود. مسلما با کاهش نرخ ارز درآمد دولت نیز کاهش می‌یابد و دولتی‌ها اصلا دوست ندارند با ارزان‌شدن دلار و افزایش ارزش پول ملی به دردسر بیفتند.

دلار مرجع 2650؟

دولت در لایحه بودجه 93 نرخ دلار را با 7 درصد افزایش به 2650 تومان رسانده است. پیش‌بینی 2600 تومانی قیمت دلار در بودجه سال 93 به این معناست که دولت باید از محل درآمد فروش نفت 2600 تومان به خزانه دولت واریز کند. یعنی دولت برای اینکه این مبلغ را وارد خزانه کند به مجلس باید پاسخ دهد. البته دولتی‌ها اعلام کردند که این به معنای تعیین نرخ رسمی ارز در سال 93 نیست و این مساله فقط جنبه محاسباتی دارد. بدین‌ ترتیب امکان دارد نرخ ارز رسمی با افزایش یا کاهش مواجه شود اما دولت نشان داده هیچ علاقه‌ای به کاهش نرخ ارز ندارد و با سیاست‌هایی چون عدم تزریق ارز به بازار آزاد مانع کاهش نرخ ارز خواهد شد.

منبع:وطن امروز