به گزارش نما، مهرداد کاظم زاه عطوفی، دبیر انجمن علمی روانشناسی بالینی ایران و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به تفاوتی که میان نسل دیروز و امروز وجود دارد، وجود دنیای مجازی را اصلی ترین علت این تفاوت می‌داند. سبک تربیتی والدین اما می‌تواند نوجونان را از ورطه سردرگمی برهاند تا شاهد بحران هویت این گروه سنی نباشیم. بحرانی که می تواند زمینه ساز بزهکاری آنها در آینده شود.
تفاوت بین 2 نسل از کجا نشئت می گیرد؟
کاظم زاده عطوفی: دوره نوجوانی ابهاماتی دارد که بر اساس آن رفتار نوجوانان متفاوت از نسل قبلی به نظر می‌رسد. شاید بخشی از این تفاوت ناشی از سبک زندگی متفاوت و البته دنیای مجازی باشد. با کمی دقت در رفتار خود نسبت به والدین‌مان متوجه تغییرات رفتاری 2 نسل می‌شویم. بنابراین باید این تغییرات رفتاری را در مورد فرزندامان نیز بپذیریم.
با این نظر موافقید که یکی از دلایل تغییرات رفتاری نوجوانان توسعه مدل ارتباطی در جامعه است؟
بله، امروز حجم اطلاعات در سطح جامعه موجب تغییرات نگرشی و دیدگاهی شده که بر اساس آن باید شاهد رفتاری متفاوت از نوجوانان نسبت به آنچه انتظار داریم باشیم. همان طور که در گذشته خانواده ها گسترده تر بودند و علاوه بر والدین و فرزندان، پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها نیز در خانواده ها زندگی می کردند اما، امروز خانواده متشکل از پدر و مادر و فرزندان است و البته مدل ارتباطی نیز تغییر کرده است باید منتظر تغییرات گسترده در رفتارهای نسل امروز باشیم.
آیا سبک تربیتی متفاوت می‌تواند نوجوان را سردرگم کند؟
کاملاً. نوجوانی دوره گذار است که سبک تربیتی نادرست والدین می‌تواند به بحران هویت در نوجوانان منجر شود.
نکته جالبی که در این جا به نظر می‌رسد این است که گاهی والدین با رفتارشان کودک را در دو راهی قرار می دهند. از یکسو او را کودک می‌پندارند و از سوی دیگر بزرگسال. خطر چنین نگاهی برای والدین و نوجوان چیست؟
این موضوع که والدین انتظار دارند تا نوجوانان مطابق میلشان رفتار کنند. موجب سرخوردگی نوجوانان می‌شود. برخی والدین نوجوانان را در تصمیم‌گیری‌ها شرکت نمی‌دهند زیرا هنوز به گذار آنها از مرحله کودکی به نوجوانی اعتقاد پیدا نکرده‌اند. این رفتار دوگانه، نوجوان را دچار تعارض می‌کند. چرا که آنها را بین 2 نقش کودکی و نوجوانی قرار می‌دهد. از طرفی بین والدین و فرزندان فاصله می اندازد.
نقش معلمان، ورزشکاران و هنرمندان در نقش پذیری نوجوانان و درونی کردن برخی رفتارها و حتی ارزش ها انکارناپذیر است و گاهی والدین را می‌ترساند. آیا این موضوع خطراتی در پی دارد؟
هنرمندان، ورزشکاران و برخی افراد مانند مربیان و معلمان با ایفای نقشهای مختلف، پیام های متفاوتی را به نوجوانان انتقال می‌دهند تا آنها نقشهای گوناگونی را برای خود تصور کنند. این موضوع موجب مشکلاتی در تصویر سازی ذهنی نوجوان از نقشهای آینده‌اش می‌شود که زمینه‌ساز بحران هویت در او است. تأکیدی که جامعه بر پایبندی ارزش ها در الگوهای جذاب دارد به خاطر همین موضوع است.
آیا ممکن است والدینی با رفتارشان چنان تأثیری در نوجوان بگذارند که او از دیگران تاثیر نپذیرد؟
کاظم زاده عطوفی: تأثیرپذیری از الگوهایی مانند ورزشکاران و هنرمندان ویژگی دوره نوجوانی است و ارتباطی با صمیمیت والدین با فرزندان ندارد. صمیمیت می‌تواند فاصله آن ها را نسبت به یکدیگر کم کند. آن قدر که فرزندان مسائل خود را راحت با والدین در میان بگذارند.
تفاوت نگاه والدین از چه چیزی نشان می‌گیرد؟
والدین، الگوهای شخصیتی متفاوتی دارند که موجب تفاوت نگاه آنها به دنیا می‌شود. این تفاوت می‌تواند رفتار نوجوان را تحت‌الشعاع قرار دهد.
دغدغه والدین بیشتر به مدیریت کدام رفتارهای نوجوانان مربوط می‌شود؟
دغدغه‌های والدین درباره نوجوان بیشتر به مسائل تحصیلی و شخصی مانند استفاده از رایانه و تلفن همراه مربوط است.
گاهی یکی از والدین با استفاده از این ابزارها موافق است و حتی زمینه ای برای در اختیار قرار دادن نوجوان فراهم می‌کند. این رفتارها چه خطراتی دارد؟
بهتر است والدین در مسائل تربیتی با یکدیگر اتفاق نظر داشته باشند یا در صورت اختلاف نظر، آن را از نوجوان پنهان کنند. یک راه این است که والدین در مکانی دور از چشم نوجوان به گفت‌وگو و تبادل نظر درباره اختلاف نظر تربیتی‌شان بپردازند. مطالعات نشان داده است که اختلاف نظر والدین درباره شیوه تربیتی به بزهکاری نوجوانان در آینده منجر می‌شود.
بهترین شیوه برای طرح انتظارات والدین و نوجوانان از یکدیگر چیست؟
والدین باید با تهیه فهرستی از مطالبات خود از نوجوانان و همچنین وظایفشان نسبت به آنها به صورت مکتوب، جدیت خود را نسبت به این موضوع نشان دهند. مفاد این توافقنامه باید با اطلاع قبلی نوجوانان و توافق آنها باشد.
آیا این رفتار بیش از حد خشک و غیر صمیمی نمی شود؟
برای شکل دادن به رفتاری خاص باید قواعد مشخصی داشته باشیم تا فرزندانمان دچار تعارض و دوگانگی نشوند. به هر حال این هم شیوه‌ای است که موجب دانستن وظایف والدین و نوجوانان از یکدیگر می‌شود.
اینترنت، دنیای نسل دیروز و امروز را عوض كرده
تفاوت دیدگاه ها و رفتارهای 2 نسل موضوعی است كه گاهی به اختلافات اساسی منجر می‌شود. تفاوتی كه می‌تواند در قالب گفتار، رفتار و حتی ارزش های متفاوت نمود عینی پیدا می‌كند.
۱۳۹۲/۹/۲۶
