تشكیل 13 ستاد توسعه فناوری‌های راهبردی

به گزارش نما ، ثروت‌سازی از دانش و پیشتازی اقتصاد دانش‌بنیان در راستای تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی شب گذشته (18 اسفند) در برنامه گفتگوی ویژه خبری با حضور "علی وطنی" معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور و "مصطفی کریمیان" اقبال مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و امور فناوری وزارت علوم مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

وطنی در ابتدا در پاسخ به سوال اول مجری برنامه مبنی بر اینکه نخستین گام برای رسیدن به اقتصاد دانش‌بنیان چیست؟ گفت:‌ یکی از سرفصل‌های سند چشم‌انداز 20 ساله کشور دستیابی به مقام اول علم و فناوری، اقتصاد در افق 1404 است.

معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور افزود: اگر کشور می‌خواهد به شاخص‌های توسعه پایدار برسد دیگر روش‌های سنتی پاسخگوی نیازهای بشر نیست.

وی با اشاره به اینکه به افق 1404، 12 سال دیگر باقی مانده است اظهار داشت:‌باید به افق‌های مورد نظر در سند چشم‌انداز 20 ساله کشور دست یابیم.

اقتصاد دانش‌بنیان منجر به بهبود سطح زندگی مردم می‌شود

وطنی با بیان اینکه باید از تمامی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های کشور اعم از منابع انسانی و مواد اولیه به خوبی بهره بگیریم، تصریح کرد: در این صورت اقتصاد دانش بنیان منجر به بهبود سطح زندگی مردم، معیشت کشور و ارتقای معیشت کشور می‌شود.

معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه نخبگان و فرهیختگان کشور سرمایه‌های عظیم ملی به حساب می‌آیند، افزود: باید از این سرمایه‌های اصلی کشور در جهت ایجاد اشتغال مولد استفاده کنیم.

وی با اشاره به اینکه باید از علم و فناوری بهره بگیریم، خاطرنشان ساخت: باید فاصله بین کشور ما و سایر کشورهای توسعه یافته در مدت زمان کوتاهی کم شود.

در افق 1404 تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان 20 هزار است

وطنی با اشاره به اصل 44 قانون اساسی گفت: در افق 1404 تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان حدود 20 هزار مورد پیش‌بینی شده است به ‌گونه‌ای که باید در این راستا بسترهای لازم را فراهم کرد.

معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور با بیان اینکه باید از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک‌های علم و فناوری کشور به خوبی استفاده کنیم، گفت: برای رسیدن به اهداف مورد نظر باید از ظرفیت‌های بخش خصوصی به خوبی بهره بگیریم.

13 ستاد توسعه فناوری‌های راهبردی تشکیل شده است

وی با بیان اینکه خوشبختانه زیرساخت‌‌ها در کشور به خوبی فراهم شده است، ادامه داد:‌ در معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور حدود 13 ستاد توسعه فناوری‌های راهبردی تشکیل شده، به گونه‌ای که این ستادها زیرساخت‌های علم و فناوری را در بسیاری از موسسات و دانشگاه‌های آموزش عالی فراهم کرده‌اند.

وطنی با اشاره به اینکه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی سرمایه‌گذاری بسیار خوبی برای تربیت نیروی انسانی صورت گرفته است، افزود: باید از نیروی انسانی متخصص برای انجام کارهای مورد نظر استفاده کرد.

معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه در نقشه جامع علمی کشور الزاماتی وجود دارد، افزود: اقتصاد مقاومتی به معنای ریاضت نیست بلکه به معنای استفاده بهینه از ظرفیت‌ها، توانمندی‌ها و پایدار کردن اقتصاد و تثبیت آن است.

وی با اشاره به اینکه باید ظرفیت‌های اشتغال را در کشور افزایش دهیم،‌ اضافه کرد: باید از منابع موجود استفاده بهینه صورت گیرد تا رفاه و امید به جامعه برگردد.

وطنی اظهار داشت: همه این مسائل نیازمند عزم ملی است پس همه باید در رابطه با نعمت‌های خداوند پاسخگو باشیم.

معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه شرکت‌های دانش‌بنیان بیشتر در چه ستادهایی فعالیت می‌کنند، گفت: ستادی به نام گیاهان دارویی و طب سنتی وجود دارد که از ظرفیت‌های موجود به خوبی بهره لازم را می‌برد.

وی با اشاره به اینکه اراضی بسیار زیادی در سطح کشور وجود دارد که عمدتا با مشکل خشکسالی و فرسایش خاک روبرو هستند، تصریح کرد: بیشترین مصرف آب کشور در بخش کشاورزی است،‌ این در حالی است که گیاهان دارویی عمدتا در اراضی کشت می‌شوند که به آب زیادی نیاز ندارند.

وطنی با اشاره به اینکه داروهایی که از گیاهان تولید می‌شوند از ارزش افزوده بالایی برخوردار هستند، ادامه داد: همه اراضی که بایر هستند به کار گرفته شده تا محصولات تولید شده با ارزش افزوده چند برابر اعمال شود.

معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور با بیان اینکه دریاچه ارومیه دارای مشکلات ملی است، گفت: باید در زمینه محیط زیست اقدام به رفع ریزگردها کرد به طوری که ستاد آب، خشکسالی و محیط زیست تشکیل شده است تا به بررسی مسائل موجود در این حوزه بپردازد.

وی با اشاره به اینکه در اقتصاد مقاومتی یکی از شاخص‌های مورد نظر کاهش شدت مصرف انرژی‌ است، تصریح کرد: متاسفانه شدت مصرف انرژی در کشور چندین برابر سایر کشورها است.

وطنی متوسط مصرف انرژی کشور را نسبت به شاخص‌های جهانی بسیار بالا ارزیابی کرد و خاطرنشان ساخت: ستاد بهینه‌سازی انرژی ماموریت دارد تا از تمامی ظرفیت‌های علمی کشورها و نهادهایی همچون سازمان بهینه‌سازی مصرف انرژی استفاده کند.

معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه سهم کشور در اوپک بر اساس کل تولید نفت است، اظهار داشت: سهم تولید کشور در اوپک براساس صادرات صورت نمی‌گیرد بنابراین هر چه مصرف داخلی کم باشد سهم کشور برای صادرات هم نیز بیشتر می‌شود.

وی با بیان اینکه حدود 2 میلیون بشکه در روز از سوی 9 پالایشگاه داخلی کشور مصرف صورت می‌گیرد، ادامه داد: متاسفانه در زمستان شاهد جو سنگینی در استان‌های شمالی کشور بودیم به طوری که مصرف گاز حدود 600 میلیون متر مکعب در روز رسید.

وطنی با بیان اینکه گاز برای سوزاندن نیست بلکه برای ساختن است گفت: کشور را زمانی می‌توانیم بسازیم که اقدام به کاهش شدت مصرف انرژی کنیم.

معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه باید از آلودگی محیط زیست جلوگیری کنیم، خاطرنشان ساخت:‌ خوشبختانه به فناوری تولید هلیکوپتر دست یافته‌ایم به گونه‌ای که اقدام به تولید هواپیمای ملی خواهیم کرد.

وی گفت: در این رابطه با شورای علوم، تحقیقات و فناوری تفاهم‌نامه‌ای را منعقد کرده‌ایم.

وطنی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چگونه می‌توانیم مشکلات شرکت‌های دانش بنیان را مرتفع سازیم، ادامه داد: این شرکت‌ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند.

معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور اضافه کرد: یکی از دغدغه‌های شرکت‌های دانش بنیان بحث مالی است اما باید گفت که منابع مالی تنها مشکل این شرکت‌ها نیست.

وی با اشاره به تصویب صندوق نوآوری و شکوفایی افزود: حدود 600 میلیارد در این صندوق وجود دارد.

اقتصاد مقاومتی سبب جهش و خیزش ملی خواهد شد

وطنی با بیان اینکه با تصویب سند سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی جهش و خیزش ملی در کشور ایجاد شده است، اظهار داشت: با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی هم متقاضیان شرکت‌های دانش بنیان و هم منابع مالی افزایش پیدا خواهند کرد.

معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه برای اولین بار قانون‌گذار شرکت‌های دانش‌بنیان را تا 15 سال از پرداخت مالیات، حقوق گمرکی و عوارض معاف کرده‌ است، تصریح کرد: باید شرکت‌های دانش‌بنیان را شناسایی کنیم و در صدد حل مشکلات آنها برآییم.

وی با بیان اینکه شرکت‌های دانش‌بنیان علاوه بر مشکلات مالی با مسائل دیگری هم نیز روبرو هستند، خاطرنشان ساخت: یکی از بزرگترین مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان این است که آیا تضمینی برای فروش محصولات آنها در بازار وجود دارد یا خیر.

وطنی خاطرنشان ساخت: برخی از محصولات شرکت‌های دانش بنیان از استانداردهای بین‌المللی برخوردار هستند یعنی کالاهای این شرکت‌ها از نظر استانداردها قابلیت رقابت با کالاهای مشابه جهانی را دارد.

معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه شرکت‌های دانش‌‌بنیان هم از لحاظ کیفیت و هم از نظر قیمت باید بتوانند هم در صحنه ملی و هم در صحنه بین‌المللی توان رقابت را داشته باشند، اظهار داشت: شرکت‌های دانش‌بنیان بهتر است صبر و حوصله را پیشه کارهای خود کنند تا به موفقیت‌های بزرگی دست یابند.

وی با اشاره به اینکه اقتصاد مقاومتی به معنای استفاده از همه ظرفیت‌های کشور است، تصریح کرد: باید از توان نیروی انسانی متخصص در کشور استفاده بهینه کنیم.

وطنی با بیان اینکه نخبگان ثروت اصلی کشور به حساب می‌آیند، افزود: باید مراقب نخبگان کشور باشیم تا آنها از کشور خارج نشوند و یا آنهایی که ازکشور خارج شده‌اند به میهن بازگردند.

معاون علمی و پژوهشی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه برای تدوین نقشه جامع علمی کشور چه اقداماتی را باید انجام دهیم، گفت: تاکنون 13 ستاد برای توسعه و فناوری‌های راهبردی تشکیل شده، به گونه‌ای که نقشه جامع علمی کشور از اقدامات ملی بسیاری برخوردار است.

وی با اشاره به اینکه باید راهکارهای اجرایی برای تحقق نقشه جامع علمی کشور فراهم شود، افزود: باید منابع مالی مورد ساماندهی قرار گیرد.

کریمیان در ابتدا در پاسخ به سوال اول مجری برنامه مبنی بر اینکه برای رسیدن به نقطه مطلوب در اقتصاد دانش‌بنیان چه باید کرد، گفت: باید از تمامی پتانسیل‌های موجود کشور به خوبی استفاده کنیم.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و امور فناوری وزارت علوم با بیان اینکه باید بتوانیم به کمک نیروی انسانی از علم و دانش استفاده کنیم، افزود: در این صورت باید بتوانیم مواد اولیه را به محصولات با ارزش افزوده بالا تبدیل سازیم.

وی با اشاره به اینکه باید محصولات را به قیمت بالاتر به فروش برسانیم، خاطرنشان ساخت:‌ در کشور تاکیدات بسیار زیادی بر روی اقتصاد مقاومتی و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان شده که بتوانیم در صحنه بین‌المللی بهتر عمل کنیم.

کریمیان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه نقش وزارت علوم برای رسیدن به نقطه مطلوب در اقتصاد دانش‌بنیان چیست؟ اظهار داشت: باید با استفاده از نیروی انسانی اقدام به تقویت اقتصادی کشور کنیم.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و امور فناوری وزارت علوم با اشاره به اینکه زیرساخت‌ها در درجه اول،‌پارک‌های فناوری و رشد به حساب می‌آیند ادامه داد: مراکز رشد نقش بهتری را در رسیدن به اقتصاد دانش‌بنیان ایفا می‌کنند.

وی با بیان اینکه باید به فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها کمک کرد تا ایده‌هایشان به محصول تبدیل شود، اظهار داشت: نباید نیروهای فارغ‌التحصیل فقط به فکر کارمند شدن باشند بلکه باید زمینه‌های لازم را برای ایجاد شرکت‌های دانش بنیان فراهم کرد.

تولیدات ملی باید توان رقابت در صحنه بین‌المللی را داشته باشد

کریمیان با اشاره به اینکه برخی از تولیدات شرکت‌های دانش‌بنیان از قابلیت‌های لازم برای رقابت در صحنه بین‌المللی برخوردار هستند، تصریح کرد: راه طولانی را در پیش داریم به گونه‌ای که باید در این مسیر قدم‌های بیشتری را برداریم.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و امور فناوری وزارت علوم در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان مورد رصد قرار گرفته است؟ گفت: یکی از مهمترین مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان مباحث مالی است اما باید گفت مباحث مالی تنها مشکل این شرکت‌ها به حساب نمی‌آید.

وی با بیان اینکه ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان فقط نیاز به پول ندارد بلکه نیازمند اقدامات دیگری هستند، اظهار داشت:‌ شرکت‌های دانش بنیان باید بتوانند در سطح بین‌المللی رقابت کنند تا به موفقیت‌های عظیمی دست یابند.

کریمیان با اشاره به اینکه باید شرکت‌هایی تشکیل شوند که نیروهایی با تخصص‌های مختلف در کنار یکدیگر اقدام به انجام فعالیت کنند، تصریح کرد: باید بازاریابی به صورت کارآمد در دستور شرکت‌های دانش‌ بنیان قرار بگیرد.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و امور فناوری وزارت علوم با اشاره به اینکه اگر کارآفرینان از توانایی لازم برخوردار نباشند در این صورت در صحنه‌های ملی و بین‌المللی موفق نخواهند بود، ادامه داد: فرایندهای متعددی نیاز است تا یک ایده به محصول تبدیل شود.

وی با بیان اینکه بسیاری از این ایده‌ها ممکن است در دانشگاه‌ها صورت گرفته باشد، اظهار داشت: این ایده‌ها باید در شرکت‌های دانش‌بنیان به محصول تبدیل شوند.

کریمیان با اشاره به اینکه شرکت‌های دانش بنیان بایستی به مرحله‌ای برسند تا محصولات‌شان به تولید انبوه برسد، خاطرنشان ساخت: در سال 79 مراکز رشد در کشور ایجاد نشده بود بنابراین در آن دوران چیزی به نام اعتبار و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان وجود نداشت و این در حالی است که اینک شاهد حمایت‌های پولی و قانونی از شرکت‌های دانش‌بنیان هستیم.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و امور فناوری وزارت علوم با بیان اینکه 200 میلیون دلار از سوی رئیس‌جمهور در صندوق نوآوری و شکوفایی گذاشته شده است، تصریح کرد: با این اعتبار شرکت‌های دانش‌بنیان مورد حمایت قرار می‌گیرند.

وی با اشاره به همکاری‌های خوبی که میان معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور با دفتر برنامه‌ریزی و امور فناوری وزارت علوم صورت گرفته است، افزود: دستور‌العمل‌های استفاده از معافیت‌های مالیاتی برای شرکت‌های دانش‌بنیان به امضای وزیر علوم و وزیر اقتصاد و امور و دارایی رسیده است به گونه‌ای که اکنون این دستورالعمل‌ها به بخشنامه تبدیل شده است.

کریمیان با بیان اینکه اسناد بالادستی کشور در وضعیت خوبی به سر می‌برند، اضافه کرد: به لحاظ برنامه‌ریزی این اسناد بالادستی در وضعیت خوبی به سر می‌برد و این در حالی است که مشکل اصلی در اجرای این برنامه‌هاست.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و امور فناوری وزارت علوم با اشاره به اینکه در سال 89 قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان به تصویب رسیده است، اظهار داشت: یکی از مشکلات عمده پیاده‌سازی برنامه‌ها است.

وی با بیان اینکه در تغییر ماهیت دانشگاه‌ها موفق عمل نکرده‌ایم، تصریح کرد: باید دانشگاهیان‌مان را به سوی دانشگاه‌‌های کارآفرین برای نسل سوم سوق دهیم.

کریمیان با اشاره به اینکه متاسفانه تعداد کسانی که از قابلیت‌ها و توانمندی‌های لازم برای کارآفرینی برخوردار باشند، کم است، گفت: بایستی با دانشگاه‌ها تعامل کنیم تا نقشه جامع علمی کشور و سند چشم‌انداز 20 ساله به خوبی در کشور اجرایی شود.

800 میلیارد تومان تا پایان سال به شرکت‌های دانش‌بنیان تزریق خواهد شد

علیرضا دلیری معاون توسعه و منابع انسانی معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور در ادامه برنامه طی گفتگوی زنده تلفنی پیرامون مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان اظهار داشت:‌ یکی از اساسی‌ترین دغدغه‌های شرکت‌های دانش‌بنیان منابع مالی است البته باید گفت تنها منابع ملی دغدغه این شرکت‌ها به حساب نمی‌آید.

وی با اشاره به ایجاد صندوق نوآوری و شکوفایی برای شرکت‌های دانش‌بنیان ادامه داد: باید منابع ملی را برای شرکت‌های دانش‌بنیان تامین کرد.

دلیری با اشاره به اینکه گرفتن وام از سیستم‌های بانکی برای شرکت‌های دانش‌بنیان کار بسیار سختی است، تصریح کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان از ریسک بسیار بالایی برخوردار هستند.

وی با اشاره به اینکه نگاه شرکت‌های دانش‌بنیان علمی است، تصریح کرد: قانون‌‌گذار فاز مجزایی را برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد کرده است.

دلیری با اشاره به اینکه صندوق نوآوری و شکوفایی دو سال است که ایجاد شده گفت: منابع مالی به این صندوق تزریق نشده اما بنا به دستور رئیس‌جمهور در بودجه سال 93 مقرر شده تا 600 میلیون تومان در این صندوق واریز شود.

استارت حمایت مالی از شرکت‌های دانش‌بنیان در سال 93 کلید می‌خورد

وی با بیان اینکه در سال 93 استارت حمایت مالی از شرکت‌های دانش‌بنیان خواهد خورد، اظهار داشت: اولویت اصلی همه سیستم‌های بانکی باید حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان باشد.

دلیری با اشاره به اینکه خوشبختانه بانک کشاورزی برای اولین بار شرکت‌های دانش‌بنیان را مورد حمایت خود قرار داده است، خاطرنشان ساخت: خط اعتباری 200 میلیارد تومانی از سوی بانک کشاورزی ایجاد شده است به گونه‌ای که بانک صنعت و معدن نیز خط اعتباری 400 میلیارد تومانی را مورد امضا قرار داده است.

وی افزود: تا پایان سال 92، 800 میلیون تومان خط اعتباری جدید به سیستم حمایت شرکت‌های دانش‌بنیان اضافه خواهد شد.

دلیری با اشاره به اینکه همه بانک‌های کشور باید از شرکت‌های دانش بنیان حمایت کنند، خاطرنشان کرد: بایستی دغدغه شرکت‌های دانش‌بنیان را کمک کنیم به طوری که امیدواریم تحول بزرگی در سال 93 در حوزه شرکت‌های دانش‌بنیان صورت گیرد.