به گزارش نما، سفر ارکستر آمریکایی به ایران به تعویق افتاد. دوماه‌ونیم بعد از انتشار خبر اجرای ارکستر سمفونیک «پیتسبورگ» در تهران، مسوولان این ارکستر از تعویق سفر تابستان امسال به ایران خبر دادند. هرچند انتشار این خبر به مفهوم لغو اجرا در تهران نیست؛ با این حال ذهن ناظران را متوجه این سوال کرده که آیا ایده «دیپلماسی ارکستری» در نطفه خفه شده و قرار نیست ارکستر سمفونیک آمریکایی پس از 50سال، بار دیگر در ایران روی صحنه رود؟ ششم فروردین 1393، در روزهایی که ایرانیان تعطیلات نوروزی را سپری می‌کردند ارکستر سمفونیک پیتسبورگ با ارسال ایمیلی فوری به رسانه‌های دنیا از جمله روزنامه «شرق»، از تغییر در برنامه سفر این گروه به ایران خبر داد. این گروه که پیش‌تر اعلام کرده بود قرار است آگوست سال‌جاری (مرداد یا شهریور 93)، در ایران روی صحنه رود، از تعویق برنامه خود و موکول‌شدن آن به آینده خبر داد. این گروه موسیقی که 50سال پیش (سال 1964) در ایران اجرای زنده داشت، قرار بود پس از نیم‌قرن خاطره آن اجرا را زنده کند؛ اما در خبر جدید و فوری این گروه به تغییرات زمانی این برنامه اشاره و در عین حال تاکید شده که سازماندهی این برنامه به‌گونه‌ای خواهد بود که این پروژه در فصل 15-2014 – در بازه زمانی سپتامبر 2014 (شهریور 93) تا آگوست 2015 (مرداد 94)- برگزار شود.
زمان می‌خواهیم
جیمز ویلکینسون، مسوول ارکستر سمفونیک پیتسبورگ درخصوص دلایل تعویق اجرای این ارکستر در تهران گفت: «برنامه‌ریزی برای تورهای بین‌المللی این ارکستر سمفونیک معمولا دوسال زودتر انجام می‌شود. با توجه به عدم قطعیت ناشی از برخی عوامل اثرگذار بر این برنامه‌ریزی از جمله چارتر هواپیما و تامین بودجه، تصمیم گرفتیم زمان بیشتری را برای فاز برنامه‌ریزی این پروژه در نظر بگیریم. برگزاری هرگونه تور بین‌المللی این ارکستر سمفونیک ابتدا باید مورد تایید موسیقیدان‌ها و هیات امنای این گروه قرار گیرد و بدون شفافیت کامل درخصوص عوامل یادشده، امکان حضور این ارکسترسمفونیک در زمان ازپیش‌اعلام‌شده وجود ندارد.» سیمین یزدگردی‌کرتیس، مسوول و مدیرعامل موسسه خاورمیانه‌ای آمریکا که نقش موثری در شکل‌گیری حضور این ارکستر در تهران داشته، گفت: «زمانبندی جدیدی را برای این سفر درنظر خواهیم گرفت و تلاش می‌کنیم این زمانبندی هرچه زودتر باشد. البته پیشرفت‌های خوبی در این زمینه داشته‌ایم و این روند را تا اجرای این ارکستر پی خواهیم گرفت.»
اجرا، در جدول برنامه‌هایمان نیست
به‌دنبال انتشار خبر تعویق این اجرا، «شرق» به پیگیری مستقیم خبر از طریق مسوولان «ارکستر سمفونیک پیتسبورگ» در پنسیلوانیا پرداخت. «لوسی کاوانو سیانامئو» از دست‌اندرکاران ارکستر در این‌باره به «شرق» گفت: «همان‌طور که در جدول زمانی برنامه‌هایمان هم درج شده، هنوز تاریخ مشخصی برای این اجرا در ایران در نظر گرفته نشده است. بنابراین، جزییات این برنامه و رپرتوار کنسرت هنوز تا این لحظه مشخص نشده. در هر حال خوشحال خواهیم شد در صورت امکان، این پروژه پیشنهادی عملی شود.» او همچنین از پاسخ به این سوال که آیا تعویق برنامه این ارکستر به‌خاطر فشارهای سیاسی بوده یا نه، خودداری و پاسخ به حواشی را به «زمان مناسب» موکول کرد.
مخالفت‌ها در ایران
خبر بازگشت ارکستر آمریکایی به ایران از همان آغاز انتشار در دی‌ماه 92 واکنش‌های مختلفی را در داخل ایران به‌دنبال داشت. این واکنش‌ها گاه با انتقاد‌ها و حملاتی هم همراه بود. سردار سیدمسعود جزایری، معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح، اواخر بهمن سال گذشته در واکنش به برنامه‌ریزی این ارکستر آمریکایی برای حضور در ایران گفته بود: «در جمهوری اسلامی ایران هیچ‌کس منتظر چنین گروهی نخواهد بود.»
مدیر دفتر موسیقی: تنها خط‌قرمز ما رژیم صهیونیستی است
اما پیروز ارجمند، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد در مورد حضور ارکستر پیتسبورگ در ایران به «شرق» گفت: «من در جریان به‌تعویق‌افتادن برنامه این گروه نیستم اما آنها پیشنهاد خود را برای برگزاری کنسرت در شهریور سال‌جاری برای ما ارسال کرده بودند و ما در حال بررسی آن هستیم اما هنوز جوابی به آنها نداده‌ایم. تا اردیبهشت سال‌جاری جواب قطعی را در این زمینه اعلام می‌کنیم.»
او که پیش از این از برگزاری جلسه‌ای برای بررسی نحوه حضور چنین گروه‌هایی در ایران خبر داده بود، در مورد نتایج این جلسه در زمینه سیاست دفتر موسیقی برای اجرای گروه‌های غربی در ایران گفت: «به‌طورکلی پس از انقلاب هنرمندان ایرانی و خارجی به‌کرات با یکدیگر ارتباط فرهنگی داشته‌اند و این ارتباط فرهنگی ادامه خواهد داشت. تنها خط‌قرمز ما رژیم صهیونیستی است اما روابط دیپلماتیکی که با بقیه کشورها داریم، در حوزه روابط فرهنگی هم وجود خواهد داشت.»ارجمند ادامه داد: «تصمیم‌گیری در چنین مواردی در قالب مجموعه و در بدنه دولت و نظام انجام می‌شود. همچنین در صورت حضور گروه‌های خارجی در مورد هر یک از نوازندگان استعلام صورت می‌گیرد.»او در مورد حضور گروه‌های خارجی در ایران افزود: «باید به این نکته تاکید کنم که ظرفیت موسیقی شرق برای ما در اولویت قرار دارد و علاقه‌مندیم با کشورهای اسلامی ارتباط بیشتری داشته باشیم. با این حال در دوره دولت آقای روحانی، علاقه‌مندی غربی‌ها برای حضور فرهنگی در ایران بیشتر شده است.»
سفری در گرو تضمین مسایل امنیتی
ارکسترسمفونیک پیتسبورگ آگوست سال 1964 با حمایت مالی وزارت امور خارجه به ایران آمد و به‌غیراز ایران به مدت سه‌ماه در لهستان، آلمان‌غربی، لبنان و چندین کشور دیگر روی صحنه رفت. سفر پیش‌بینی‌شده جدید به ایران قرار بود با پنجاهمین سالگرد آن کنسرت‌ها همزمان باشد. با وجود قطع روابط دیپلماتیک بین ایالات متحده و ایران ظرف سه دهه اخیر، وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده است که بدون تردید از این مبادله فرهنگی حمایت خواهد کرد. هزینه این سفر به‌طور تقریبی چهارمیلیون‌دلار پیش‌بینی شده است. یزدگردی‌کرتیس نیز پیش‌تر اعلام کرده بود موسسه خاورمیانه‌ای آمریکا در تامین مالی این برنامه نقش خواهد داشت. پیش‌تر، رابرت موآر، معاون ارشد ارکستر سمفونیک پیتسبورگ در امور توسعه هنری و جذب مخاطب، به‌جز برخی موانع اداری و مالی، به ضرورت ارسال دعوتنامه از سوی دولت ایران و تضمین مسایل امنیتی برای برگزاری این تور اشاره کرده بود.
منبع: شرق
«دیپلماسی اركستری» به نتیجه می رسد؟
تعویق سفر«اركستر آمریكایی» به ایران
۱۳۹۳/۱/۱۶
