شاملو: انگیزه ریحانه دفاع مشروع نبود

به گزارش نما به نقل از قانون: ریحانه جباری هفت سال قبل یک پزشک عمومی‌به نام مرتضی عبدالعلی سربندی را با ضربه چاقو به قتل رساند. او پس از دستگیری در بازجویی‌ها مدعی شد که در دفاع از ناموس مرتکب قتل شده است.

موضوعی که هیچگاه تایید نشد و دختر جوان به اتهام قتل به قصاص محکوم شد. محمدحسین شاملو، بازپرس سابق جنایی تهران پس از وقوع این قتل در محل حادثه حاضر شد و در کمتر از 15 ساعت راز این جنایت را فاش کرد. او نخستین بازجویی را از ریحانه جباری انجام داد و پس از 6 ماه تحقیقات برای او کیفرخواست صادر کرد. برای پاسخ به ابهامات این پرونده خبرگزاری مهر گفت‌وگویی با بازپرس سابق جنایی تهران داشت که در ادامه می‌خوانید.

چه زمانی از وقوع این جنایت مطلع شدید؟
بعد از اذان مغرب و عشاء بود. نماز مغرب را خوانده بودم و خودم را برای نماز عشاء آماده می‌کردم که تلفن کشیک قتل به صدا درآمد. مامور کلانتری از آن سوی خط اعلام کرد، مرد ناشناسی در یک ساختمان مسکونی در خیابان میرعماد به قتل رسیده است. دستور حضور تیم‌های تخصصی از جمله افسر پلیس آگاهی، پزشکی قانونی و تشخیص هویت را در صحنه جنایت صادر کردم. به دلیل اینکه محل جنایت به خانه ام نزدیک بود سریع به آنجا رسیدم. جسد مرد میانسالی در راه پله‌ها افتاده بود.هیچکدام از ساکنان او را نمی‌شناختند. مقتول هدف یک ضربه چاقو قرار گرفته بود. همسایه‌ها تنها صدای " دزد. دزد. بگیریدش." را شنیده بودند . وقتی از خانه‌های خود بیرون می‌آیند با مقتول رو به رو می‌شوند که قبل از گفتن حرفی از حال می‌رود.

در ابتدا هویت مقتول مشخص نبود. رد خون را دنبال کرده و به دو طبقه بالاتر رسیدیم. درب واحد آپارتمانی باز بود. در میان واحد سجاده ای پهن بود که شواهد نشان می‌داد ، مقتول هنگام نماز از پشت سر هدف چاقو قرار گرفته است. در کنار سجاده یک صندلی قرار داشت که مقتول برای بلند شدن از آن کمک گرفته بود و رد خون روی دسته آن مشهود بود. ساکنان ساختمان در تحقیقات گفتند که این واحد آپارتمان متعلق به زن سالمندی است که در حال حاضر بیمارستان است. در بازرسی جیب مقتول یک کارت شناسایی کشف شد که از این طریق هویت مقتول مورد شناسایی قرار گرفت.

چگونه به قاتل رسیدید؟
در بررسی محل جنایت تلفن همراه و دفترچه تلفن مقتول را پیدا کردم. بلافاصله تحقیق تلفنی از افرادی که در دفترچه تلفن بودند را آغاز کردم. بازجویی‌های تلفنی طولانی باعث شد در این مدت چهار بار تلفن همراهم باطری تمام کند. سرانجام پس از 15 ساعت به ریحانه رسیدیم. البته نام او در دفتر تلفن ریحانه نوشته نشده بود.

از او خواستم برای دیدن یک عکس قرار بگذارد. در ابتدا گفت که مادرم سکته کرده و نمی‌تواند بیاید. وقتی گفتم خودم می‌آیم گفت چالوس است و تا 45 دقیقه دیگر خودش را به تهران می‌رساند. آن روز تعطیل بود و امکان نداشت او در این مدت کم خودش را به تهران برساند به همین خاطر به موضوع مشکوک شده و دستور ردیابی آنتن تلفن همراهش را دادم. بررسی‌ها نشان داد، تلفن همراه در تجریش فعال است. خودم همراه ماموران راهی محل مورد نظر شدیم. وقتی به مقابل خانه شان رسیدیم دوباره با او تماس گرفتم. در این مدت هم چند بار با هم تلفنی تماس داشتیم و او سعی می‌کرد طوری وانمود کند که در جاده است. وقتی فهمید مقابل خانه شان هستم خواست عکس را مقابل پنجره اتاقش بگیرم که قبول نکردم و سرانجام در را باز کرد.

در همان مرحله نخست به قتل اعتراف کرد؟
برای اینکه اعتراف کند باید مدارک مستندی را آماده می‌کردیم. به بازرسی اتاقش پرداخته و زیر تخت یک چاقوی آغشته به خون پیدا کردیم. مانتو و مقنعه آغشته به خون نیز در اتاق کشف شد. ریحانه که دیگر راهی برای فرار نداشت لب به اعتراف گشود و به ارتکاب قتل اعتراف کرد.

از همان ابتدا هم دفاع از ناموس را به عنوان انگیزه قتل مطرح کرد؟
نه! او در ابتدا درباره انگیزه اش حرفی نمی‌زد و بعدها موضوع دفاع از ناموس را مطرح کرد. 6 ماه روی این پرونده در دادسرا کار شد تا هیچ نکته مبهمی‌وجود نداشته باشد.پس از طی تشریفات قانونی پرونده برای محاکمه به دادگاه کیفری فرستاده شد. جلسه دادگاه نیز به ریاست قاضی تردست برگزار شد. قاضی تردست از قضات باتجربه و حرفه ای بود که در بعضی از محاکمات با تیزهوشی متوجه بی گناهی متهم به قتل شد و او را تبرئه کرد. موضوع دفاع مشروع از سوی دادگاه نیز رد شد و این درحالی بود که ریحانه و وکلایش نتوانستند برای ادعای خود دلیلی بیاورند.

با توجه به تحقیقات صورت گرفته در دادسرا به نظر شما انگیزه اصلی این قتل چیست؟
ریحانه هیچ وقت انگیزه اصلی خود از قتل را نگفت. اما شواهد موجود در صحنه انگیزه دفاع مشروع را قاطعانه رد می‌کند. مقتول در حال نماز خواندن بود که قتل رخ داد. در خانه نیز قفل نبود. از سوی دیگر خیابان میرعماد به خاطر نهادهای مهمی‌که در آن مستقر است همیشه پرتردد است. واحد مورد نظر نیز یک بالکن داشت که رو به حیاط بود. همیشه در حیاط خانه تعدادی از اهالی حضور داشتند. با این توضیح اگر انگیزه مقتول تجاوز بوده ، ریحانه می‌توانست به راحتی از آنجا فرار یا درخواست کمک کند. ریحانه در برابر انگیزه اش از قتل سکوت کرده و امید دارد فردی در آخرین لحظات به کمک او بیاید.