سومین دور انتخابات پارلمانی عراق پس از سرنگونی رژیم بعثی صدام، 30 آوریل(10 اردیبهشت) و با رقابت بیش از 9 هزار نامزد در قالب 36 ائتلاف سیاسی و به صورت مستقل برای کسب 328 کرسی پارلمان برگزار می‌شود که براساس قانون انتخابات، زنان می‌توانند 25 درصد کرسی‌ها را در اختیار داشته باشند.
برگزاری این دور انتخابات در حالی است که اختلافات سیاسی از یک سو و بحران امنیتی از سوی دیگر، فضای انتخابات را تحت تاثیر خود قرار داده است. مخالفت‌های داخلی با دولت نوری المالکی از مدت‌ها پیش تشدید شده و افزایش اقدامات تروریستی و مبارزه ارتش عراق با گروهک تروریستی "داعش" در استان الانبار، مهمترین دغدغه امنیتی مقامات عراقی است. با این وجود، شرایط عمومی در اکثر مناطق عراق عادی و مهیای برگزاری انتخابات است و نامزدها با تبلیغات گسترده در تلاش برای کسب کرسی‌های پارلمان هستند. به گفته کمیساریای عالی انتخابات عراق، بیش از 21 میلیون نفر واجد شرایط برای شرکت در انتخابات هستند. طبق قانون جدید انتخابات، شرکت نامزدها براساس فهرست‌های انتخاباتی و به صورت انفرادی امکان‌پذیر است و یک حزب می‌تواند حتی تنها یک فرد را به عنوان کاندیدای خود معرفی کند. در عراق واجدین شرایط معمولا بر مبنای مطالبات قومی و قبیله‌ای کاندیدا یا کاندیداهای مدنظر خود را انتخاب می‌کنند و اهداف و مطالبات ملی اهمیت کمتری دارد.
طبق قانون انتخابات عراق، از 320 کرسی پارلمان آینده، 69 کرسی متعلق به استان بغداد، 31 کرسی نینوا، 25 کرسی بصره، 19 کرسی استان ذیقار، 17 کرسی بابل، 18 کرسی سلیمانیه، 15 کرسی الانبار، 15 کرسی اربیل، 14 کرسی دیاله، 12 کرسی کرکوک، 12 کرسی صلاح الدین، 12 کرسی نجف، 11 کرسی واسط، 11 کرسی قادسیه، 10 کرسی میسان، 11 کرسی دهوک، 11 کرسی کربلا و 7 کرسی متعلق به استان المثنى است.
در همین ارتباط، 8 کرسی باقیمانده نیز بین نمایندگان اقلیت‌های زیر تقسیم می‌شود:
- مسیحیان: 5 کرسی بین استانهای بغداد، نینوا، کرکوک، دهوک و اربیل؛
- ایزدی‌ها: یک کرسی در استان نینوا؛
- صائبی‌های مندانی: یک کرسی در بغداد؛
- کُردهای شبک: یک کرسی در استان نینوا.
همچنین کمیته عالی انتخابات عراق اعلام کرده است که تعداد نامزدها در هر فهرست نباید دو برابر کرسی‌های اختصاص داده شده بر هر حوزه انتخاباتی و کمتر از 3 نامزد باشد.
براساس اعلام کمیساریای عالی انتخابات عراق، اسامی و ترکیب ۳۶ ائتلاف سیاسی حاضر در انتخابات پارلمانی عراق به شرح زیر است:
1- ائتلاف "المواطن" به ریاست "سید عمار حکیم"، رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق متشکل از 20 گروه:
- مجلس اعلای اسلامی عراق به رهبری سید عمار عبدالعزیز محسن مهدی الحکیم؛
- حزب المواطن به رهبری عبدالحسین عبدالرضا باقر عبطان؛
- جمعیت الامل به رهبری بلیغ مثقال محسن مطلب؛
- کنفرانس الوطنی العراقی به رهبری احمد عبدالهادی عبدالحسین علی الجلبی؛
- حزب الطلیعه اسلامی به رهبری علی مهدی علی عباس الیاسری؛
- جنبش الجهاد و البناء به رهبری حسن راضی کاظم کاطع؛
- جمعیت العداله و الوحده به رهبری عامر حسین جاسم علی الفائز؛
- جمعیت کفاءات العراق المستقل به رهبری علی مهدی جواد الدباغ؛
- جنبش الدعوه الاسلامیه به رهبری عادل عبدالرحیم مجید الامیر؛
- گروه الغدیر الوطنی به رهبری سلم طحمیر علی فرهود؛
- شورای عراقی الدیمقراطی الموحد به رهبری فواز محمد ذیاب الجربا؛
- شورای سیاسی للعمل العراقی به رهبری جاسم محمد کاظم محمد جواد العطار؛
- تشکل القرار للتغییر به رهبری احمد حبیب خبط علی العباسی؛
- قائمه المستقبل العراقیه المستقله به رهبری بدیع لبنان عبدالرزاق عبدالهادی؛
- جنبش الوفاء الترکمانیه به رهبری فریاد عمر عبدالله علی؛
- جنبش اراده العراق به رهبری حسین حمزه علی حسن؛
- جمعیت المواطنه الصالحه به رهبری حمید عبد جواد محمد النجدی؛
- جنبش العداله و التنمیه به رهبری توفیق جمعه العبادی؛
- بصرتنا به رهبری عبدالکریم ناصر محمود اسماعیل الاسماعیل؛
- جریان البدیل العراقی به رهبری احمد عبدالزهره کاظم علاوی الفتلاوی.
2- ائتلاف "الاصلاح الوطنی" به ریاست "ابراهیم عبدالکریم الجعفری"، نخست‌وزیر پیشین عراق شامل 7 گروه:
- جریان الاصلاح الوطنی به رهبری ابراهیم الجعفری؛
- حزب الصدق و العطاء به رهبری مرتضی علی حمود؛
- جمعیت البیرق الوطنی به رهبری عبدالحسین جبار الساعدی؛
- حزب المحافظین الامناء العراقی قائمه المستقبل به رهبری حیدر حسین عبد عوده؛
- جریان العداله و النهوض به رهبری کریم عبدالرضا مهدی حسن؛
- جمعیت اصلاحیون به رهبری محمد کاظم فیروز یعقوب الهنداوی؛
- حزب الله العراق به رهبری سلم محسن فرحان عطوان.
3- ائتلاف "دولة القانون" به ریاست "نوری المالکی"، نخست‌وزیر فعلی عراق متشکل از 12 گروه:
- حزب الدعوه الاسلامیه به رهبری نوری المالکی؛
- حزب الدعوه الاسلامیه/ تنظیم العراق به رهبری هاشم ناصر محمود حمود الموسوی؛
- فراکسیون مستقلون به رهبری حسین ابراهیم صالح مهدی الشهرستانی؛
- سازمان بدر به رهبری هادی فرحان عبدالله؛
- جریان الرسالی العراقی الجدید به رهبری عدنان رمیض خرنوب عبید الشحمانی؛
- حزب الوحده به رهبری مبدر سلمان ویس حمد؛
- کنفرانس الوطنی العام للکورد الفیلیین به رهبری محمد سعید توفیق یحیی؛
- جنبش الرساله الاسلامیه به رهبری حسن هاشم مطشر شندی؛
- حزب الشعب العراقی الموحد/ عراق لایتجزا به رهبری احمد ساهی کاظم العامری؛
- الاتحاد الاسلامی لترکمان العراق به رهبری عباس حسن موسی البیاتی؛
- جبهه الترکمان الحره به رهبری طورهان مظهر حسن سلیمان المفتی؛
- جمعیت الشبک الدیمقراطی به رهبری حنین محمود احمد القدو.
4- ائتلاف "الوطنیه" به ریاست "ایاد علاوی"، نخست‌وزیر پیشین عراق شامل 15 گروه و تشکل:
- الوطنیه به رهبری ایاد هاشم حسین علاوی؛
- جمعیت الوحده العراقیه به رهبری بهاء ناصر حسین سلمان؛
- جنبش الحوار و التغییر به رهبری حامد عبید مطلک عمر؛
- شورای العموم الوطنی العراقی به رهبری حسن خضیر عباس شویرد؛
- حزب الهلال به رهبری وثاب شاکر محمود عبود؛
- فهرست القرار الوطنی به رهبری صباح عبد الرسول عبدالرضا رشید التمیمی؛
- جبهه التحریر و البناء به رهبری ضامن علیوی مطلک خلف؛
- جنبش الصقور العراقیه به رهبری ضامر حمید احمد محمود؛
- جمعیت نداء الحریه به رهبری شعلان عبدالجبار علی الکریم؛
- جنبش السلم و التنمیه به رهبری عبدالکریم علی یاسین خلف؛
- جنبش العدل و الاصلاح العراقی به رهبری عبدالله حمیدی عجیل الیاور؛
- حزب التقدم الایزیدی به رهبری وعد حمد مطو سبعو؛
- جمعیت الولاء للوطن به رهبری وسام سامی عبدالله سلیمان البیاتی؛
- جمعیت الجمهوری العراقی به رهبری هاشم جعفر یحیی هاشم الحبوبی؛
- حزب بناه العراق به رهبری عبد ذیاب جزاع جمعه.
5- ائتلاف "متحدون للاصلاح" به ریاست "اسامه النجیفی"، رئیس پارلمان عراق شامل 13 گروه و جمعیت:
- حزب للعراق متحدون به رهبری اسامه عبدالعزیز محمد النجیفی؛
- جمعیت المستقبل الوطنی به رهبری ظافر ناظم سلمان محمود؛
- جنبش الوطنیه للاصلاح و التنیمه به رهبری محمد ناصر دلی احمد؛
- جمعیت المدنی للاصلاح به رهبری سلیم عبدالله احمد ناصر؛
- جنبش حماه العراق به رهبری احمد عبد حمادی شاوش المساری؛
- جمعیت الوطنی العشائری المستقل به رهبری عمر هیجل حمد شبیب؛
- جبهه الترکمانیه العراقیه به رهبری ارشد رشاد فتح الله عبدالرزاق؛
- جمعیت ارض الاجداد به رهبری دحام عوید مطر احمد؛
- کنفرانس صحوه العراق به رهبری احمد بزیع فتیخان عبدالحمید؛
- جمعیت صلاح الدین للتنمیه به رهبری عمر یوسف حمود لطوف؛
- اتحاد اهلی الشرقاط المستقل به رهبری مضحی حسین عوض شلال؛
- جمعیت عشائر ام الربیعین الوطنی به رهبری حسن خلف علو حمید؛
- جمعیت حزام بغداد به رهبری طلال خضیر عباس کعید الزوبعی.
6- ائتلاف "التغییر الجدید" به ریاست "ناصر ثعلب الساعدی"
7- ائتلاف "نعمل للعراق" به ریاست "علی ضاری علی القیاض" شامل 2 تشکل "نعم لسیادة القانون" به رهبری علی ضاری علی الفیاض و جنبش "ارض الخیرات" به رهبری خضیر نایف عباس سردی است.
8- ائتلاف "الفضیلة و النخب المستقلة" به ریاست "هاشم عبدالحسن علی هاشم" متشکل از حزب الفضیلة الاسلامی به رهبری هاشم عبدالحسن علی هاشم و الوفاء و التنمیة به رهبری حسین علی کریم فنجان العقابی است.
9- ائتلاف "المدنی الدیمقراطی" به ریاست "علی کاظم عزیز الرفیعی" شامل 4 گروه:
- جریان الدیمقراطی به رهبری احمد علی ابراهیم حسن؛
- حزب الشعب به رهبری فائق دعبول عبدالله الشیخ علی؛
- حزب الشوعی العراقی به رهبری حمید مجید موسی البیاتی؛
- تشکل ابناء الحضارات به رهبری ایمن احمد محمد حسین.
10- ائتلاف "البدیل العراقی" به ریاست "احمد عبدالزهره الفتلاوی" که شامل ائتلاف البدیل العراقی به رهبری احمد عبدالزهره الفتلاوی و جمعیت عراق النزاهه به رهبری صباح جلوب فالح حامی الساعدی است.
11- ائتلاف العراق به ریاست "عبدالسلام ابراهیم حمودی" متشکل از 28 گروه:
- تشکل عراق التطور و البناء به رهبری عباس الشمری؛
- تشکل عراق التغییر به رهبری مهدی الخالدی؛
- تشکل نهضه عراق الحضاره به رهبری علی کاظم زغیر حمد؛
- تشکل ارض السواد ثائر شعلان جاسم العدوان؛
- جمعیت البناء و الاعمار به رهبری ارکان طرموز شرقی؛
- شورای سیاسی الاعلی لاعیان العراق به رهبری یحیی نصرالله الجبوری؛
- جبهه الموحده به رهبری فاضل کریم عبدالجنابی؛
- تشکل الاوفیاء و المخلصون للعراق به رهبری هاشم عبدرضا حسن الشدیدی؛
- تشکل مخلصون به رهبری خضیر ثوینی عمار الاماره؛
- جمعیت وطنیون به رهبری احمد عبدالله الجبوری؛
- تشکل عراقیات للتغییر به رهبری سهیر غازی ناجی؛
- جریان حقوق الشعب به رهبری علی عبدالله الصجری؛
- تشکل العراقیه الحره به رهبری قتیبه جاسم الجبوری؛
- تشکل الوطن الواحد به رهبری نایف محمد ثامر؛
- جنبش المسیره و الاصلاح العراقیه به رهبری محمد علی سلیمان خلف؛
- جریان عراق التغییر الوطنی به رهبری علی حسن اسماعیل جارالله؛
- تشکل وطنی اولا به رهبری یحیی احمد فرج حمادی؛
- تشکل شمس الوطن به رهبری عثمان مجید؛
- ائتلاف العراق به ریاست باسل العزاوی؛
- حزب عراق المحبه و السلام به رهبری ثامر العلوانی؛
- حزب العمل العراقی به رهبری شاکر محجوب عواد؛
- جمعیت العدل و البناء به رهبری جبیر الجبوری؛
- گروه امل الرافدین به رهبری محمد حمید هاشم عباس؛
- تشکل شبابنا الحر به رهبری حسین علی سلمان صالح؛
- تشکل التعاون و النهضه به رهبری کریمه داود عباس الجواری؛
- جریان الغد الجدید به رهبری مهدی حافظ الحافظ؛
- جمعیت نحن العراق به رهبری علی نعیمه کشمر طویرش؛
- حزب عهد به رهبری عدنان مجید راضی ابوطبیخ.
12- ائتلاف "کردهای واحد" به ریاست "فرید محمد تقی حسن" شامل 5 گروه:
- اتحاد میهنی کردستان به رهبری جلال حسام الدین نورالله؛
- حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی؛
- حزب سوسیالیست دموکرات کردستان به رهبری محمد حاج محمود محمد سان احمد؛
- جماعت اسلامی کردستان به رهبری محمد نجیب حسن علی؛
- اتحاد اسلامی کردستان به رهبری محمد فرج احمد عزیز.
13- ائتلاف "اوفیاء للوطن" به ریاست "وائل عبداللطیف حسین" شامل 5 گروه:
- حزب اوفیاء للوطن به رهبری عبدالخضر مهدی طاهر الطاهر؛
- جریان بغداد الامل به رهبری عزت محسن علی عیسی؛
- حزب الدوله به رهبری وائل عبداللطیف حسین فضل؛
- جریان الشباب الوطنی للتغییر به رهبری ثابت محمد سعید؛
- ائتلاف النخب الحره به رهبری انور ندی رحیل ادعاج؛
14- ائتلاف مسیحی "بلاد النهرین الوطنی" به ریاست "رمیو حزیران" که شامل دو حزب بیت نهرین الدیمقراطی به رهبری رمیو حزیران نیسان و قائمه السلام و المحبه لمسیحیی العراق به رهبری فادیه سیده الیاس دنحا است.
15- ائتلاف العربیه به ریاست "صالح مطلک عمر"، معاون سنی‌مذهب نخست‌وزیر عراق شامل 9 حزب و تشکل:
- جبهه العراقیه للحوار الوطنی به رهبری صالح مطلک عمر؛
- جنبش النهرین الوطنیه به رهبری مشعان مهدی جبار نصیف؛
- حزب النشور العراقی به رهبری عماد جابر ابراهیم محمد الراویغ
- ائتلاف الجماهیر الوطنیه به رهبری احمد عبدالله عبدالجبوری؛
- تشکل الجماهیر السامیه به رهبری عدنان ذیاب غانم مجذاب؛
- جمعیت العهد الوطنی در صلاح الدین به رهبری خالد عبدالله الجباره؛
- جمعیت مقتدرون للسلم و البناء به رهبری بدر محمود فحل خلیل؛
- تشکل الاستقرار به رهبری جاسم محمد حسن عطیه؛
- فراکسیون عراق الحضاره به رهبری طلال حسین محسن علی.
16- فهرست "صلح کردستان" به ریاست "شیرکو محمد صالح احمد" متشکل از 4 گروه و حزب:
- اتحادیه میهنی کردستان به رهبری جلال حسام الدین نورالله؛
- حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی؛
- جماعت اسلامی کردستان به رهبری محمد نجیب حسن علی؛
- حزب سوسیالیست دموکرات کردستان به رهبری محمد حاج محمود سان احمد.
17- ائتلاف "دیالی هویتنا" به ریاست "عامر حبیب خیزران" متشکل از 13 گروه و تشکل:
- حزب المستقبل العراقی به رهبری ظافر سلمان محمود؛
- کنفرانس صحوه العراق به رهبری احمد بزیع عبدالحمید؛
- فراکسیون ملی عشایر آینده به رهبری عمر هیجل حمد شبیب؛
- جبهه تغییر عربی به رهبری ممتاز مطلب خبصی بطاح؛
- ائتلاف الجماهیر الوطنی به رهبری احمد عبدالله عبدالجبوری؛
- تشکل الجماهیر السامیه به رهبری عدنان ذیاب غانم مجذاب؛
- تشکل مدنی اصلاح به رهبری سلیم عبدالله احمد ناصر؛
- تشکل للعراق متحدون به رهبری اسامه عبدالعزیز النجیفی؛
- حزب الجبهه العراقیه للحوار الوطنی به رهبری صالح مطلک عمر؛
- حزب امل العراقیه المستقله به رهبری امجد محمد طه حمد الهدلوش؛
- گروه الجبهه الترکمانیه العراقیه به رهبری ارشد رشاد فتح الله عبدالرزاق؛
- جنبش الوطنیه للاصلاح و به رهبری محمد ناصر دلی احمد؛
- جنبش حامیان عراق به رهبری احمد عبد حمادی شاوش المساری.
18- ائتلاف الوفاء العراقی به ریاست "سامی جاسم عطیه العسکری" متشکل از سه حزب:
- حزب دوله الاوفیاء به رهبری سامی جاسم عطیه العسکری؛
- جنبش الوفاء العراقیه به رهبری عدنان عبد خضیر عباس؛
- انجمن الوطنی الحر- بناء-تنمیه به رهبری نعیم عبعوب مساعد الکعبی.
19- فهرست جبهه ترکمان کرکوک به ریاست "حسن توران بهاء الدین سعید" متشکل از 4 حزب و گروه:
- گروه ترکمان العراق به رهبری قاسم محمد احمد زینل؛
- حزب مجلس اعلای اسلامی عراق به رهبری عمار حکیم؛
- جنبش الوفاء الترکمانیه به رهبری فریاد عمر عبدالله علی؛
- جنبش دموکراسی العراق به رهبری نوزاد حجی تیمور عبدالواد.
20- الجبهه العربیه للانقاذ به ریاست "عمر خلف جواد" شامل دو حزب:
-حزب عصرالکفاءات به رهبری ضرغام ثوری خلف صکر؛
- جنبش العمل و الوفاء به رهبری عمر صالح حسین الجبوری.
21- فهرست التحالف الوطنی الکردستانی به ریاست "محمد حاج محمود محمد سان احمد" متشکل از حزب سوسیال دموکرات کردستان به رهبری محمد حاج محمود محمد سان احمد و دو گروه دیگر یکی به رهبری کمال شاکر و دیگری به رهبری بلین محمود خانه است.
22- ائتلاف الرفاه و السلام به ریاست "جمال محمد حسن الوکیل" که شامل یک حزب و یک جنبش ائتلاف الرفاه شامل جنبش الوفاق الاسلامی به رهبری جمال محمد حسن الوکیل و حرب العلماء العراقیین به رهبری جبار حسین محمد جاسم است.
23- ائتلاف عرب کرکوک به ریاست "عبدالرحمن منشد عاصی علی" متشکل از 9 گروه و تشکل:
-شورای سیاسی عربی یکپارچه به رهبری عبدالرحمن منشد عاصی علی؛
- جنبش حامیان عراق به رهبری احمد عبدحمادی شاوش المساری؛
- گروه جبهه التغییر العربیه به رهبری ممتاز مطلب خبصی بطاح؛
-حزب کرامه به رهبری احمد شارع ابراهیم عبعوب؛
- رهبری مدنی به رهبری محمد عطیه زبار؛
- حزب التجمع المدنی للاصلاح به رهبری سلیم عبدالله احمد ناصر؛
- جنبش اصلاح ملی و توسعه به رهبری محمد ناصر دلی احمد؛
- حزب للعراق متحدون به رهبری اسامه النجیفی؛
- جریان آینده ملی به رهبری ظافر ناظم سلمان محمود.
24- ائتلاف النجف الدیمقراطی به ریاست "عدنان عیسی احمد الحبوبی" شامل 4 حزب:
- گروه النهضه و البناء به رهبری طل عبدالله وبل داود؛
- حزب مردم به رهبری فائق دعبول عبدالله الشیخ علی؛
- حزب کمونیست عراق به رهبری حمید مجید موسی البیاتی؛
- جریان دموکراسی به رهبری احمد علی ابراهیم حسن.
25-ائتلاف ملی در صلاح الدین به ریاست "ضیاء نجم عبدالله احمد" متشکل از 4 تشکل و جنبش:
- تشکل الاحرار به رهبری ضیاء نجم عبدالله احمد؛
- گروه الامل به رهبری بلیغ مثقال محسن مطلب؛
- جنبش جهاد و سازندگی به رهبری حسن راضی کاظم؛
- کنفرانس ملی عراق به رهبری احمد چلبی.
26- ائتلاف نینوی الوطنی به ریاست "عمار حکیم" شامل 10 حزب و تشکل:
- مجلس اعلای اسلامی عراق به رهبری عمار حکیم؛
- تشکل الاحرار به رهبری ضیاء نجم عبدالله احمد؛
- سازمان بدر به رهبری هادی فرحان عبدالله؛
- حزب فضیلت اسلامی به رهبری هاشم عبدالحسن علی هاشم؛
- جریان اصلاح ملی به رهبری ابراهیم الجعفری؛
- جنبش اراده عراق به رهبری حسین حمزه علی حسن؛
- حزب شهروند به رهبری عبدالحسین عبدالرضا باقر عبطان؛
- کنفرانس ملی عراق به رهبری احمد چلبی؛
- شورای عراق دموکراتیک یکپارچه به رهبری فواز محمد ذیاب الجربا؛
- جنبش الوفاء الترکمانیه به رهبری فریاد عمر عبدالله علی.
27-ائتلاف "الاحرار" به ریاست "ضیاء نجم عبدالله احمد" متشکل از سه گروه :
- تشکل الاحرار به رهبری کرار صالح جبر؛
- گروه الانتفاضه الشعبانیه المبارک به رهبری طالب عبدالوهاب حسین دعیدش؛
- جنبش اصلاح ملی به رهبری سامی عزاره معجون آل معجون.
28-ائتلاف "کفی" به ریاست "مرتضی ابراهیم محمد سبع الخزرجی" شامل دو ائتلاف الخزرجی شامل جمعیت عراق المواطنه به رهبری مرتضی ابراهیم محمد سبع الخزرجی و جمعیت وطنیون الرافدین به رهبری عبدالله احمد حمید خلف است.
29- ائتلاف "البدیل المدنی المستقل" به ریاست "صبیح حبیب یسر محسن" شامل 6 گروه و حزب:
- گروه آینده بصره به رهبری صبیح حبیب یسر محسن؛
- جنبش البدیل به رهبری اسماعیل غازی عوده زویر؛
- جریان دموکراسی به رهبری احمد علی ابراهیم حسن؛
- حزب کمونیست عراق به رهبری حمید مجید موسی البیاتی؛
- تشکل فرزندان تمدن ها به رهبری ایمن احمد محمد حسین؛
- ائتلاف ملی اصلاح به رهبری سلیم عبدالله احمد ناصر.
30- ائتلاف "خلاص" به ریاست "علی فرحان حمید" شامل سه گروه:
- گروه همراهان عراق به رهبری جلال معجل الکعود؛
- گروه همکاری برای العراق به رهبری علی فرحان حمید ناصر؛
- گروه مستقل های تغییر به رهبری عارف مخبر صیاد حمد.
31- ائتلاف "کردهای نینوا" به ریاست "مسعود بارزانی"، رئیس اقلیم کردستان عراق که شامل 4 حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی، حزب سوسیالیست دموکرات کردستان به رهبری محمد حاج محمود محمد سان احمد و دو گروه دیگر یکی به رهبری عبدالله محمود خانه و دیگری به رهبری محمد فرج احمد عزیز است.
32- فهرست "دوستی و سازش" به ریاست "طاهر حکیم رحیم علی" شامل 4 حزب:
- اتحاد میهنی کردستان به رهبری جلال حسام الدین نورالله؛
- حزب آزادی به رهبری کمال شاکر محمد احمد؛
- جماعت اسلامی کردستان به رهبری محمد نجیب حسن علی؛
- حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی.
33- ائتلاف الوفاء للانبار به ریاست "قاسم محمد عبدحمادی" که متشکل از دو جمعیت الافق الجدید به رهبری قاسم محمد عبدحمادی و انجمن قبائل نخوه العراق به رهبری فواز دحام هلیل علی است.
34- ائتلاف الرماح الوطنی به ریاست "سرمد عادل محمد یوسف" که شامل دو تشکل ابناء الرماح الاصلاء به رهبری سرمد عادل محمد یوسف و ائتلاف الایزیدی الموحد به رهبری انور معاویه اسماعیل عبدی است.
35- ائتلاف ترکمان کرکوک به ریاست "محمد مهدی البیاتی" شامل 6 حزب و گروه:
- گروه اتحاد الاسلامی ترکمان العراق به رهبری عباس البیاتی؛
- سازمان بدر به رهبری هادی فرحان عبدالله؛
- حزب دعوت اسلامی به رهبری نوری المالکی؛
- حزب فضیلت اسلامی به رهبری هاشم عبدالحسن علی هاشم؛
- تشکل الصادقون به رهبری عدنان فیحان موسی شری؛
- جریان اصلاح ملی/دکتر الجعفری به رهبری ابراهیم الجعفری.
36- ائتلاف صلاح الدین الوطنی به ریاست "حسین الشهرستانی"، نایب رئیس مجلس عراق متشکل از 9 حزب و فراکسیون:
- فراکسیون مستقلون به رهبری حسین الشهرستانی؛
- حزب دعوت اسلامی یه به رهبری نوری المالکی؛
- سازمان بدر به رهبری هادی فرحان عبدالله؛
- جریان اصلاح ملی/دکتر الجعفری به رهبری ابراهیم الجعفری؛
- حزب فضیلت اسلامی به رهبری هاشم عبدالحسن علی هاشم؛
- گروه اتحاد اسلامی لترکمان العراق به رهبری عباس البیاتی؛
- جبهه الترکمان لحره به رهبری طورهان مظهر حسن سلیمان المفتی؛
- مجلس اعلای اسلامی عراق به رهبری عمار حکیم؛
- حزب شهروند به رهبری عبدالحسین عبدالرضا باقر عبطان.
در همین ارتباط در میان ائتلاف‌هایی که مورد معرفی قرار گرفت، اتئلاف‌های مهمی که از بخت بیشتری برای پیروزی برخوردارند، می‌توان ائتلاف‌های شیعی الاحرار، اصلاح ملی، المواطن، دولت قانون و ائتلاف سنی متحدون للاصلاح را نام برد. در ادامه معرفی مختصری از این ائتلاف‌ها صورت می‌گیرد.
1- ائتلاف شیعی "الاحرار" به ریاست ضیاء نجم عبدالله احمد:
شعار انتخاباتی این ائتلاف که وابسته به جریان صدر عراق است، "وحدت، عدالت، صلح و سازندگی" می‌باشد. محمد الدراجی، حسن العلوی و بهاء الاعرجی از مطرح ترین نامزدهای ائتلاف الاحرار هستند. این ائتلاف که بر پایبندی به ایجاد جامعه عراقی شکوفا و امن و مقابله با فساد و حل مشکل بیکاری و توسعه صنعت تاکید دارد، "علی دوای"، استاندار میسان را یکی از نامزدهای خود برای تصدی پست نخست‌وزیری معرفی کرده است. مهمترین برنامه‌های انتخاباتی ائتلاف الاحرار عبارتند از:
- رفاه، امنیت و آسایش برای همه شهروندان عراقی و برخورداری از تمام حقوق بدون هرگونه تبعیض؛
- اهمیت بیشتر به زنان و جوانان به عنوان عامل مهم در جامعه عراق و پایه آینده؛
- حمایت از تمرکززدایی اداری در اداره استانها؛
- مخالفت با همکاری با مسئولان به شیوه نژادپرستی، تروریسم، تکفیر، پاکسازی؛
- حمایت از ایفای نقش قانونگذاری و نظارتی واقعی پارلمان به دور از دخالتهای قوه مجریه یا گروههای سیاسی؛
- پایبندی به ضرورت همبستگی عربی و اسلامی و برقراری روابط پیشرفته و مثبت مبتنی بر تفاهم مشترک برای مقابله با تمام چالشها؛
- پایبندی به برقراری روابط متوازن و برابر با تمام کشورهای همسایه مبتنی بر اصل احترام متقابل و منافع مشترک و عدم دخالت در امور داخلی.
2- ائتلاف سنی"متحدون للاصلاح" به ریاست اسامه النجیفی
این ائتلاف مهمترین تشکل سنی مذهب حاضر در انتخابات پارلمانی عراق بوده که با شعار "اصلاح و تغییر" وارد عرصه رقابت شده است. مخالفت آشکار با نوری المالکی، نخست‌وزیر فعلی، مهمترین محور سخنان النجیفی رئیس ائتلاف متحدون للاصلاح در نطق‌های انتخاباتی است. وی تاکید می‌کند که ائتلاف متحدون مخالف سومین دور نخست‌وزیری مالکی است و به "مشارکت ملی واقعی" چشم دوخته است. مهمترین محورهای برنامه انتخاباتی این ائتلاف، "تحقق برابری در حقوق و وظایف، احترام به آزادی بیان و تظاهرات به عنوان یکی از پایه‌های دموکراسی واقعی، توجه به شایستگی به عنوان معیار اساسی در اعطای مسئولیت‌ها و دور نگه داشتن ثروت‌های ملی از دست فاسدان و دزدان" معرفی شده است. رافع العیساوی و حیدر الملا از نامزدهای مهم رد صلاحیت شده این ائتلاف می‌باشد. العیساوی، وزیر دارایی سابق به اتهام دست داشتن در خشونت‌ها و اقدامات تروریستی تحت تعقیب قرار دارد. افکار عمومی عراق ائتلاف متحدون را "وارث شرعی" فراکسیون العراقیه به ریاست ایاد علاوی می‌دانند. این ائتلاف از محبوبیت بالایی در مناطق با اکثریت اهل سنت برخوردار است.
3- ائتلاف شیعی "اصلاح ملی" به ریاست ابراهیم جعفری
شعار اصلی این ائتلاف، "اصلاح هدف ماست" می‌باشد. ائتلاف اصلاح ملی در ابتدای برنامه انتخاباتی خود اعلام کرده است که عراق به سبب جایگاه مهم تاریخی و موقعیت استراتژیکی و داشتن ثروت‌های متعدد از جمله ثروت نفت، شایستگی قرار گرفتن در صدر کشورهای جهان از نظر معیشت شهروندان و فراهم کردن انواع خدمات اعم از انرژی، خدمات بهداشتی، فرصت‌های تحصیلی، تامین مسکن، جاده سازی، امنیت و ثبات و کنترل منافذ مرزی و دستگاه قضایی عادلانه برای مقابله با فساد را دارد.
4- ائتلاف شیعی "المواطن" به ریاست سید عمار الحکیم
شعار انتخاباتی این ائتلاف، "شهروند پیروز می‌شود؛ پیروزی بر فساد و تروریسم" است. ائتلاف "المواطن" هدف اصلی خود را تشکیل دولتی قدرتمند با حضور تمام جریان‌ها و گروههای عراقی و وحدت ملی معرفی کرده است. انجام اصلاحات اقتصادی، تدوین استراتژی‌های اصلاح و توسعه اقتصادی، جذب سرمایه‌گذاری‌ها، اجرای طرح‌های صادرات گاز با کشورهای همسایه، اولویت بخشی به طرح‌های توسعه حوزه‌های مشترک با همسایگان، اصلاح سیاست مالی و پولی و توسعه بخش خصوصی از برنامه‌های اصلی این ائتلاف است. ائتلاف المواطن معتقد است که ماموریت ساخت عراق جدید و حفاظت از مردم در برابر اقدامات تروریستی، نیازمند سرمایه گذاری گسترده در سیاست خارجی است که بر پایه احترام به اراده مردم در تعیین سرنوشت و حفظ هویت ملی و عدم دخالتهای خارجی در امور داخلی باشد.
5- ائتلاف شیعی "دولت قانون" به ریاست نوری المالکی
نوری المالکی، نخست‌وزیر فعلی، حسین الشهرستانی، موفق الربیعی، قاسم العبودی، کاظم الحمیداوی، خالد السرای، عالیه نصیف، عدنان السراج، ندی السودانی و جمعه العطوانی از مهمترین نامزدهای ائتلاف دولت قانون در انتخابات پارلمانی آتی عراق هستند. مهمترین اصول ائتلاف دولت قانون عبارتند از:
- هیچ تبعیضی میان عراقی‌ها بر اساس جنسیت، دین، مذهب و نژاد وجود ندارد و شهروندی اساس حقوق و وظایف است.
- درباره وحدت ارضی و ملی، تمامیت و حاکمیت عراق نمی‌توان سازش یا کوتاهی کرد.
- تلاش برای عراق مقتدر مبتنی بر قانون اساسی و دولت مرکزی فدرال قدرتمند که بتواند به مسئولیت‌های خود عمل کند و گفتگو را شیوه‌ای برای حل اختلافات قرار دهد.
- حمایت از استقلال دستگاه قضایی و حمایت از این دستگاه در مقابل دخالتهای سیاسی و اجتماعی از اولویت‌های دولت ائتلاف است.
-مهمترین تفاوت ائتلاف نوری المالکی با ائتلاف‌ها و گروههای سیاسی دیگر، انسجام و یکپارچگی آن است. البته برخی تحلیلگران پیش‌بینی کرده‌اند که ائتلاف وی قادر نیست همانند سال 2010 به موفقیت چشمگیر دست یابد و به همین سبب ایاد علاوی در تلاش است تا بتواند پس از انتخابات 30 آوریل، با گروه‌هایی همچون ائتلاف المواطن به رهبری عمار حکیم و جریان صدر، با هدف تشکیل دولت و کنار زدن ائتلاف قدرتمند دولت قانون، ائتلاف کند.
برخی دیگر از تحلیلگران معتقدند که با توجه به اینکه ائتلاف دولت قانون در انتخابات شوراها توانست از دیگر رقبای خود پیشی گیرد، می‌توان پیش بینی کرد که در انتخابات 2014 نیز حزب نوری المالکی بیشترین کرسی‌ها را بدست آورد. روزنامه انگلیسی گاردین در گزارشی در این زمینه نوشت: "هر چند نوری المالکی برجسته ترین نامزد برای نخست‌وزیری آینده عراق است و بیشترین شانس انتخاب برای سومین دوره متوالی را دارد اما با توجه به تشکیل چندین ائتلاف بین شیعیان و عدم شکل گیری ائتلاف یکپارچه شیعی مشخص نیست که ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی همانند پنج سال گذشته با ائتلاف سه جریان شیعه تحت عنوان "هم پیمانی ملی" موفق شود نظر فراکسیون اکثریت را برای تمدید حضور وی در منصب نخست‌وزیری جلب کند چون نوری المالکی مخالفان سرسختی در میان احزاب شیعی همچون "کتله الاحرار" دارد."
در همین ارتباط، انتظار می‌رود به دلیل عدم ائتلاف فراگیر شیعی و تاکید بر کنار زدن ائتلاف مالکی، ائتلاف شیعی "مواطن" به رهبری سید عمار حکیم، بتواند نقش پر رنگ‌تری در آینده سیاسی عراق داشته باشد و اکثریت مطلق را از حزب الدعوه وابسته به ائتلاف دولت قانون بگیرد.
در میان ائتلاف اهل سنت نیز ائتلاف متحدون به ریاست اسامه النجیفی شانس اصلی پیروزی را دارد. هرچند در این دوره، میان العربیه و الوطنیه رقابت سختی برای رسیدن به کرسی‌های بیشتر اهل تسنن وجود دارد.
در این انتخابات، کردهای عراق برخلاف گذشته، ائتلافی فراگیر ندارند که می‌تواند ناشی از خلاء جلال طالبانی در عرصه سیاسی عراق باشد، اما در میان پنج ائتلاف کردی، حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی و جنبش تغییر (گوران) به رهبری ملا مصطفی، اصلی‌ترین جریان‌های سیاسی کردستان هستند.
در مجموع با توجه به تنوع ائتلاف‌های سیاسی حاضر در انتخابات -که آرایش احزاب و گروههای سیاسی آن تقریبا منطبق بر آرایش سال گذشته انتخابات شوراهای محلی عراق است-، به نظر می‌رسد ترکیب پارلمان آینده دستخوش تغییرات زیادی شود. برخی کارشناسان معتقدند که همچون انتخابات گذشته، هیچ یک از جناح‌‌های سیاسی، اکثریت آراء را به دست نخواهند آورد و برای تشکیل دولت، ائتلاف‌ها ناگزیر به توافق با یکدیگر خواهند بود.
سید جبار حسینی
آرایش احزاب سیاسی عراق در انتخابات پارلمانی
گروه بین‌الملل خبرگزاری «نسیم»:
۱۳۹۳/۲/۹
