تحولات عراق و سیاست‌های احتمالی ایران و آمریكا

گروه ترجمه - پایگاه اینترنتی سی‌ان‌بی‌سی 1 ژوئیه 2014 (10 تیر) در مقاله‌ای به چشم‌انداز تحولات عراق و سیاست‌های ایران و آمریکا پرداخت و نوشت: به موازات آنکه دولت اوباما همکاری با ایران را در عراق مد نظر قرار می‌دهد، به درک شفافی از نفوذ ایران نیاز دارد. ایران و عراق، رقبای تاریخی هستند. ایران تنها در صورتی به عراق کمک خواهد کرد که منافع ملی اساسی ایران حفظ و تأمین شود. جلوگیری از اشغال عراق توسط تروریست‌های سنی، اولویت مهم است. هنگامی که موصل به دست داعش افتاد، آیت‌الله علی سیستانی نیز فتوایی صادر کرد و از شیعیان برای دفاع از کشور درخواست کمک کرد. هزاران داوطلب به خط مقدم نبرد رفتند؛ از جمله نیروهایی که قبلاً در جنگ داخلی عراق نیز حضور داشتند.

در ادامه مقاله آمده است: شبه‌نظامیان شیعه از اماکن مقدس در سامرا، کربلا و نجف دفاع خواهند کرد. ایران هرگز اجازه نخواهد داد این شهرها به دست داعش بیفتد. حفاظت از این اماکن مقدس وظیفه‌ای بزرگ برای شیعیان است. جنگ داخلی عراق سال 2006 شروع شد که دلیل آن، تخریب بخشی از گنبد طلایی مرقد مقدس شیعیان بود. تندروها زمانی که جورج بوش، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، ایران را محور شرارت دانست، خشمگین شدند. آن‌ها معتقد بودند که دولت بوش با مستقر کردن نیروهای آمریکایی در مرزهای ایران در عراق، افغانستان، پاکستان، قرقیزستان و گرجستان، راهبرد محاصره ایران را دنبال می‌کند.

در پایان مقاله آمده است: ایران به‌منظور مقابله با حضور آمریکا در عراق، پشت صحنه، مذاکراتی در مورد توافق‌نامه وضعیت نیروها در سال 2011 صورت داد. این توافق‌نامه اجازه داد که باقی‌مانده نیروهای آمریکایی به‌منظور آموزش ارتش عراق و کمک به عملیات‌های ضدتروریسم حضور داشته باشند. عراق صحنه نبرد ژئوپلیتیک برای ایران است و در واقع ایران برای نفوذ در سوریه و عراق با عربستان رقابت می‌کند. در حالی که شیخ‌نشین‌های ثروتمند از تروریست‌های مسلح سنی حمایت می‌کنند، ایران از بشار اسد و نوری مالکی به‌منظور حفظ توازن در برابر نفوذ عربستان حمایت می‌کند. همچنین ایران برای نفوذ، با ترکیه که متحد آمریکا و عضو ناتوست، رقابت می‌کند. ایران نگران بلندپروازی‌های نوعثمانی‌گرایانه ترکیه و به‌تازگی دوستی دوباره این کشور با کردستان عراق است. ترک‌ها و کردهای عراق در مورد مشارکتی راهبردی توافق کرده‌اند که دربرگیرنده همکاری‌های تجاری و انرژی گسترده است. همکاری با ترکیه سبب می‌شود کردهای عراق کمتر به ایران وابسته باشند. در مورد اوضاع کنونی عراق نیز باید گفت که حتی اگر ترتیبات تقسیم قدرت نیز در عراق صورت گیرد، داعش به راه‌حل سیاسی رضایت نمی‌دهد. داعش گروهی خارجی است و امتیازی جز ویران کردن کشور ندارد. شکل‌گیری یک مرکز فرماندهی مشترک با افسران آمریکایی، ایرانی و عراقی، ضروری به نظر می‌رسد.



تحلیل‌: مخالفت برخی سران کشورهای عربی با حکومت عراق پس از صدام، از ابتدا آشکار بود و در حمله داعش به عراق واضح‌تر شد، اما در این میان، تعامل جدید ترکیه با کردهای عراق بسیار تأمل‌برانگیز است که به نظر می‌رسد ارتباط جدی با این خبر دارد که بر اساس آن، اردوغان تمایل تلویحی به استقلال کردهای ترکیه نشان داده است. چنانچه وضعیت موجود در این مسیر پیش رود، می‌تواند به تهدید امنیتی برای منطقه منجر شود؛ اما درباره ضرورت شکل‌گیری مرکز فرماندهی مشترک افسران ایرانی، عراقی و آمریکایی باید گفت چنین ضرورتی به هیچ وجه وجود ندارد و عراقی‌ها نشان داده‌اند که قادرند با پدیده‌ شیطانی‌ تروریست‌های تکفیری مقابله کنند.