درماندگی آمریكا در مقابل قدامات ایران و روسیه در عراق

گروه ترجمه ـ پایگاه اینترنتی بلومبرگ 2 ژوئیه 2014 (۱۱ تیر) در مقاله‌ای به تأثیر اقدامات ایران و روسیه در عراق بر سیاست‌های آمریکا پرداخت و نوشت: به موازات اقدامات ایران و روسیه در عراق به‌منظور تقویت دولت بغداد، باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، گزینه‌های مطلوبی برای کمک به شکست داعش (وابسته به القاعده) در اختیار ندارد. کاخ سفید کمک نظامی محدودی به نوری مالکی، نخست‌وزیر عراق، کرده است و بر ایجاد دولت ائتلافی برای یکپارچگی عراق اصرار می‌ورزد. جان کری، ستیزه‌جویان سنی و متحدان آن‌ها را «تهدید وجودی» برای عراق خواند. آنچه به نفع آمریکا است، جلوگیری از افتادن عراق به دست شبه‌نظامیان سنی است. مشخص نیست که اوباما برای سرکوب گروه شبه‌نظامی داعش که ده هزار نیرو و دو میلیارد دلار دارایی دارد، چه اقدامی می‌تواند انجام دهد.

در ادامه مقاله آمده است: لیندا رابینسون، تحلیل‌گر امنیت ملی و مشاور سابق فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا، می‌گوید: «تصور نمی‌کنم راه‌حلی مطلوب و مشخص وجود داشته باشد، تمایل ما مهم نیست... هر گامی که برداریم (مانند حملات هوایی) می‌تواند تنها اوضاع را وخیم‌تر کند.» ایران صدها نیروی سپاه پاسداران را به‌منظور تقویت متحد شیعی خود به عراق فرستاده و روسیه نیز هفته گذشته نخستین محموله جت‌های جنگنده سوخو را به مالکی تحویل داده و متعهد شده است که نظاره‌گر فروپاشی عراق نخواهد بود. اقدام سریع دو دشمن آمریکا یعنی ایران و روسیه در عراق، سبب برانگیخته شدن انتقادات در آمریکا حتی از سوی برخی اعضای دولت اوباما شده و استدلال می‌کنند که آمریکا باید به‌سرعت به‌منظور معکوس‌سازی تسلط افراط‌گرایان بر عراق، اقدام کند. مطابق گفته یک مقام اطلاعاتی آمریکا، «توانایی آمریکا برای تأثیرگذاری بر حوادث عراق محدود است... آمریکا با حمله به عراق در سال 2003 سبب بی‌اعتمادی میان شیعیان و سنی‌ها شد و نتوانست کشور را باثبات کند و در نهایت، آمریکا اواخر ۲۰۱۰ کشور قطبی شده را ترک کرد.»

در پایان مقاله آمده است: به گفته مقامات آگاه، در حال حاضر، دولت اوباما راهبرد سه‌گانه‌ای را بررسی می‌کند: کمک نظامی محدود به دولت عراق؛ فشار بر مالکی برای ایجاد دولتی فراگیر؛ و کمک‌گیری از عربستان برای منصرف کردن قبایل سنی از ائتلاف دوفاکتوی خود با داعش. امید سیاسی این است که نخست‌وزیر جدید، قدرت را به طور مساوی‌تر میان سنی‌ها، شیعیان و کردها تقسیم کند و عراقی‌ها را در برابر داعش متحد کند. در عین حال، یکی از مقامات آمریکایی گفت که دولت آمریکا همچنان به دنبال دیپلماسی پنهان از طریق میانجی‌گری عمان میان ایران و آمریکاست تا بررسی کند که آیا ایران آماده حمایت از حکومتی فراگیرتر در بغداد است یا خیر؟ ارائه کمک‌های اطلاعاتی و نظامی به دولت عراق آن هم در این مقطع بحرانی، ممکن است به آمریکا اهرم فشار محدودی بدهد که مالکی را ترغیب کند به سوی ایجاد حکومتی فراگیرتر برود. پنتاگون گفته است که جنگنده‌های اف-16 قرار است پاییز امسال تحویل عراق شود. وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که «عراقی‌ها در آماده‌سازی‌های لازم از جمله پرداخت پول هواپیماها و یافتن مکان‌های امن برای آن‌ها کند بوده‌اند.» به گفته مقامات اطلاعاتی آمریکا، ایده دیگری که مد نظر قرار دارد، احیای اقدام پنهان سازمان سیا در سال 2007 به منظور جلب حمایت رهبران قبایل سنی در شمال و غرب عراق علیه شبه‌نظامیان داعش است.



تحلیل‌: آنچه در این یادداشت آمده، گزینه آمریکا در اوایل حمله داعش به عراق نبود و آمریکا گزینه دیگری که غیرمستقیم حمایت از داعش را در برداشت، دنبال می‌کرد؛ اما پس از معکوس شدن روند جریانات در عراق، آمریکا احساس خسران و بازندگی دارد؛ از این رو به گزینه‌هایی خلاف گزینه‌ اول می‌اندیشد که به نظر می‌رسد فرصت برای تغییر گزینه‌ از دست رفته است.