به گزارش نما، با توجه به اثرات جبران‌ناپذیر شیوع بدحجابی از جمله بالا رفتن آمار طلاق، هوسمداری، بی‌ثباتی کانون خانواده، چشمچرانی و مقایسه همسر با دیگران و با وجود اینکه موضوع حجاب هدف تهاجم فرهنگی قرار گرفته است و سال‌هاست که در کشور به عنوان موضوع فرهنگی و اجتماعی با پارادوکس‌هایی مواجه است اما پژوهش‌های اندکی در این زمینه وجود دارد. این پژوهش از روش تحقیق توصیفی و همبستگی استفاده کرده است و جامعه و حجم نمونه مورد مطالعه 2868 نفر از دختران و زنان 15 سال به بالا در سراسر کشور است که در دو گروه دارای حجاب و بدحجاب قرار گرفته‌اند. بر اساس اطلاعات به دست آمده از این پژوهش در باره وضعیت حجاب و بدحجابی در بین دختران و زنان کشور، می‌توان گفت بر اساس نتایج به دست آمده حدود 41 درصد از شرکت‌کنندگان دارای حجاب برتر، 25 درصد حجاب معمولی و 34 درصد دارای حجاب ضعیف هستند.
اعتقاد 75 درصد از زنان به حجاب اسلامی
پرسش دیگری که در این پژوهش به آن پاسخ داده شده است وضعیت نگرش و دیدگاه زنان و دختران کشور نسبت به حجاب است که بر این اساس 75 درصد از زنان به حجاب اسلامی اعتقاد دارند، 13 درصد فاقد نظر هستند و 12 درصد اعتقادی ندارند.
گرایش 62 درصد از دختران و زنان به مد روز
وضعیت گرایش دختران و زنان کشور به بی‌حجابی و بدحجابی پرسش دیگری است که در این پژوهش به آن پاسخ داده شده است و بر اساس اطلاعات به دست آمده پوشش ثابت 80 درصد از زنان همان پوشش فعلی آنهاست و قصد تغییر آن را ندارند، وضعیت پوشش در بین حدود 20 درصد از آنها بی‌ثبات است و نکته قابل توجه در گرایش به مد است که حدود 62 درصد از زنان و دختران شرکت‌کننده در این پژوهش از آن تبعیت می‌کنند و به آن گرایش دارند.
رابطه سن افراد و میزان بدحجابی
بر اساس این تحقیق با افزایش سن افراد، قانون‌پذیری، توافق و میزان اضطراب و میزان بدحجابی در افراد کاهش می‌یابد، این در حالی است که داشتن تجربه دوستی با جنس مخالف، تمایل به دوستی با جنس مخالف، قانون‌پذیری و رضایت از هویت فردی مهم‌ترین عوامل مؤثر بر تعیین وضعیت حجاب زنان و دختران ایرانی است. درباره عوامل خانوادگی مؤثر بر بدحجابی دختران و زنان کشور به ترتیب تقیدات دینی خانواده، تعارض با خانواده، سطح تحصیلی مادر، تأکید خانواده بر نوع پوشش و هماهنگی حجاب با خانواده مهم‌ترین عوامل مؤثر بر میزان بدحجابی زنان و دختران ایرانی است.
استفاده از ماهواره و فیس‌بوک از عوامل مؤثر بر بدحجابی
غربگرایی، گرایش به فیلم‌های مبتذل، استفاده از ماهواره و استفاده از فیس‌بوک از مهم‌ترین عوامل سیاسی و فرهنگی مؤثر بر میزان بدحجابی زنان و دختران ایرانی است که البته نباید از تأثیرات عوامل اقتصادی نیز غافل بود چرا که بر اساس تحقیق انجام شده، وضعیت شغلی فرد، رضایت از شرایط اقتصادی، وضعیت شغلی پدر و وضعیت مسکن آمار معناداری در تبیین بدحجابی دختران و زنان ایرانی دارد. بر این اساس می‌توان 18 عامل زیر را به عنوان عوامل تأثیرگذار در تبیین بدحجابی دختران و زنان ایرانی دانست.
1ـ تجربه دوستی با جنس مخالف 2- تمایل به دوستی با جنس مخالف 3- تقیدات مذهبی فرد (پایبندی) 4- مدگرایی 5- استفاده از ماهواره 6- غربگرایی 7- تأکید خانواده بر نوع پوشش 8- هماهنگی پوشش با خانواده 9- تعارف با خانواده 10- تحصیلات مادر 11- تقیدات خانواده 12- رعایت قانون 13- ارتباط با دوستان 14- مسافرت به خارج 15- وجدان‌گرایی 16- ارتباط (ساختار خانواده) 17- برونگرایی 18- افسردگی راهکارهای تقویت حجاب در جامعه شرکت‌کنندگان در این پژوهش راهکارهایی از جمله برطرف کردن مشکلات اقتصادی مردم، کمک به تسهیل ازدواج جوانان، کمک به امر اشتغال بانوان و جوانان، تقویت هویت اسلامی ـ ایرانی، ممنوعیت استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای، آموزش به دختران در مدارس درباره حجاب و پوشش، اجباری کردن حجاب در اماکن و محیط‌های اجتماعی و برخورد گشت ارشاد را در تحکیم و تقویت حجاب در میان دختران و زنان کشور مؤثر دانستند.
افراد با حجاب برتر کمتر تجربه داشتن دوست جنس مخالف دارند
بر اساس نتایج به دست آمده زنان و دختران جوان‌تر بیشتر ضعف حجاب دارند و افراد با حجاب برتر نسبت به افراد با حجاب معمولی و ضعیف کمتر تجربه داشتن دوست جنس مخالف را دارند، قوانین را بیشتر رعایت می‌کنند، کمتر با موضوع اعتیاد درگیرند، از هویت خود بیشتر رضایت دارند، افسردگی و اضطراب کمتری دارند و از نظر هیجانی باثبات‌ترند و افرادی وجدانمندتر، برونگرا‌تر و دلپذیرتر هستند.
افراد با حجاب برتر تعارض کمتری با خانواده خود دارند، از خانواده خود رضایت بیشتری دارند و تقیدات دینی در خانواده آنها پررنگ‌تر است.
فارس در این باره نوشت: همچنین این افراد هویت ملی قوی‌تری دارند، نظام را بیشتر قبول دارند، کمتر مدگرا هستند، استفاده بهتری از فضای مجازی دارند، گرایش فمنیستی کمتری دارند و کمتر با رفتارهای پرخطر درگیر هستند.
حجاب نماد قدرت و هویت زن مسلمان
در نهایت و به عنوان جمع‌بندی پژوهش می‌توان گفت امروز حجاب به عنوان یک الزام اجتماعی و بخش تفکیک‌ناپذیر هویت اسلامی نه‌تنها بر عصمت و پاکی دلالت دارد بلکه به عنوان سپر حمایتی از زن و مرد مسلمان و در نهایت کل جامعه در برابر تباهی و فساد جنسی محافظت می‌کند و نماد قدرتمند و نافذ هویت زن مسلمان است.
هشدار نسبت به گسترش بدحجابی
همانطور که ملاحظه شد و نتایج نشان داد حدود 30 درصد از دختران و زنان کشور در وضعیت بدحجابی به سر می‌برند و آنچه مسلم است با شرایط کنونی متأسفانه این مقدار رو به افزایش است و افرادی که دارای حجاب معمولی هستند و تحت عنوان وضعیت میانه محسوب می‌شوند با گذر زمان و شرایط کنونی جامعه مستعد گرایش به سمت بدحجابی هستند و می‌توان از آنها به عنوان جامعه در معرض خطر بدحجابی نام برد. به این خاطر برنامه‌های پیشگیرانه و مداخلاتی در جهت تقویت و تحکیم حجاب در میان زنان و دختران ایرانی نیازمند توجه و اهمیت بسیار بیشتری از سوی نهادها، مدیران و دست‌اندرکاران در حوزه‌های گوناگون است.
تأثیر معنادار فیس‌بوك در بدحجابی
پژوهش عفاف و حجاب با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر شیوع بدحجابی و ارائه راهكارهایی در جهت تحكیم و ارتقای حجاب دختران و زنان به سفارش بسیج جامعه زنان و توسط پژوهشكده مطالعات و تحقیقات بسیج انجام شده است.
۱۳۹۳/۴/۱۸
