نامزدی اردوغان و چشم انداز سیاست خارجی تركیه

گروه ترجمه - پایگاه اینترنتی المانیتور 8 ژوئیه 2014(17 تیر) در مقاله‌ای به سیاست خارجی ترکیه در صورت قدرت‌یابی رجب طب اردوغان به‌عنوان رئیس‌جمهور آینده ترکیه پرداخت و نوشت: نامزدی رجب طیب اردوغان برای ریاست‌جمهوری سبب شده گمانه‌زنی‌ها در مورد چشم‌انداز سیاست خارجی ترکیه افزایش یابد. آمریکا و دیگران در غرب به این می‌اندیشند که سیاست‌های خارجی ترکیه در صورت پیروزی اردوغان به‌عنوان رئیس‌جمهور به کدام سمت خواهد رفت. سخنرانی وی برای نامزدی ریاست‌جمهوری، تردیدی در مورد گرایش‌های شدید اسلام‌گرایانه وی باقی نگذاشت. سخنرانی 1 ژوئیه دلایلی برای نگرانی غربی‌هاست و نشان داد که گرایش‌های اسلام‌گرایانه وی همچنان قوی است. اردوغان گفت که اهداف سیاسی خود را تا به امروز به خاطر مردم ستمدیده فلسطین، مصر، سومالی و افغانستان دنبال کرده است.

در ادامه مقاله آمده است: تنها اشاره به روابط با غرب در این سخنرانی طولانی که با عبارات اسلامی و اشاره‌های منفی به رژیم‌های مصر و سوریه همراه بود، به تلاش ترکیه برای عضویت در اتحادیه اروپا مربوط می‌شد. این اشاره به عضویت در اتحادیه اروپا، لحن اسلامی وی را تغییر نداد. در مقابل، اردوغان در سیاست‌های خود اثبات کرده که از سیاست‌های کمالیستی غرب‌گرا و سکولار دوری گزیده است. اردوغان گرایش به غرب را در دوره جمهوری یا حتی دوره عثمانی مورد انتقاد قرار داد. وی گفت «آن‌ها دویست سال، تلاش کرده‌اند ما از تاریخ و نیاکان خود جدا شویم. تلاش کردند ادعای خود را رها کنیم.» سخنان اردوغان باعث شگفتی جریان‌ها و گروه‌های سکولار در ترکیه شد. در بررسی و ارزیابی سخنرانی اردوغان باید گفت: وی همچنان برای رهبری جهان اسلام دیدگاه جاه‌طلبانه دارد. این مسئله در اروپا و آمریکا در مورد آینده سیاست خارجی ترکیه نگرانی ایجاد کرده است. در صورتی که اردوغان برای تغییر چهره خود به‌ویژه در مورد ارزش‌های دموکراتیک تلاش نکند، روابط ترکیه با اروپا در زمان ریاست‌جمهوری وی نامطلوب و سرد خواهد ماند. این موضع در مورد روابط ترکیه با آمریکا که برای هر دو طرف به لحاظ راهبردی اهمیت دارد نیز صدق می‌کند.

در پایان مقاله آمده است: دیپلمات‌های آمریکایی و ترکیه‌ای همچنان بر این واقعیت تأکید می‌کنند که آنکارا و واشنگتن به‌طور تنگاتنگ در مورد مسائل منطقه‌ای مهم از جمله عراق و سوریه که حوزه منافع مشترک است، همکاری می‌کنند؛ اما با وجود بلندپروازی‌های منطقه‌ای اردوغان شاهد هستیم که تحولات خاورمیانه[غرب آسیا و شمال آفریقا]‌ به ناکامی دیپلماتیک آنکارا به دلیل محاسبات اشتباه پس از بهار عربی منجر شده است. در حال حاضر اردوغان در منطقه با ناکامی مواجه شده و آمریکا و اروپا نیز به وی خوشبین نیستند؛ اما به هر حال، به دلیل تهدیدات امنیتی غیرمنتظره در نتیجه بحران‌های عراق و سوریه، ترکیه مجبور شده برای همکاری نزدیک با غرب و به‌ویژه آمریکا و ناتو تلاش کند. به هر حال باید گفت که انتظار نمی‌رود سیاست‌های منطقه‌ای ترکیه در مقطع کنونی و آینده نزدیک تغییر کند. در این اثنا، مشخص است که طرح‌های اردوغان برای خاورمیانه محقق نشده است. شگفتی تلخ برای وی این است که امروز دولت‌های خاورمیانه در مقایسه با دولت‌های غربی، تحمل‌پذیری کمتری نسبت به وی دارند به این دلیل که دولت‌های خاورمیانه عموماً ترکیه را مداخله‌گر در امور خود می‌دانند.