توافق هسته‌ای ایران و نجات عراق

گروه ترجمه - روزنامه واشنگتن‌پست 12 ژوئیه 2014 (21 تیر) در مقاله‌ای به بررسی نحوه تأثیرگذاری توافق هسته‌ای بر حل‌وفصل بحران عراق پرداخت و نوشت: موفقیت داعش در عراق و سوریه تهدیدی برای آمریکاست و در عین حال، گزینه‌های پیش روی سیاست‌گذاران آمریکایی را شفاف می‌کند. پرسش پیش روی آمریکا و ایران دیگر این نیست که آیا می‌توانند با یکدیگر همکاری کنند یا خیر، بلکه نحوه همکاری مد نظر قرار دارد. در پرتو دهه‌ها بی‌اعتمادی و دشمنی، ارتباطات میان دو کشور به‌طور جدی با توافق هسته‌ای جامع تسهیل می‌شود. شکست این توافق‌نامه نیز تنها گزینه‌های بد را به همراه دارد. در صورتی که داعش مهار شود، آمریکا و سایر کشورها، سیاست‌های گذشته را بازنگری کرده و دشمنی‌ها را مدیریت می‌کنند.

در ادامه مقاله آمده است: برای ایران، تجزیه عراق و ایجاد دولت سنی اسلام‌گرای افراطی در همسایگی، فاجعه‌آمیز خواهد بود. رهبران ایران حال باید تصمیم بگیرند که در جنگ فرقه‌ای خونین به شیعیان عراق بپیوندند و یا همسو با توسل به زور با دیگران برای ایجاد عراقی فدرال که در آن، گروه‌های قومی، مسئولیت‌ها و مزیت‌ها را تقسیم می‌کنند، همکاری ‌کنند. ایران و آمریکا در عراق و افغانستان منافع مشترک دارند. شبکه اطلاعاتی ایران، هویت مذهبی، نفوذ سیاسی و تاریخ و جغرافیای ایران به این کشور نقشی برجسته در دو کشور همسایه می‌دهد. در عین حال، توان هوایی آمریکا، نیروهای ویژه، مشاوران نظامی، تاریخ اخیر و تعهد به هدر نرفتن جان و مال صرف‌شده آمریکا در دو کشور مشخص می‌کند که آمریکا باید نقشی کلیدی ایفا کند. در حالی که برخی گفت‌وگوهای مستقیم در مورد عراق تاکنون صورت گرفته؛ اما گفت‌وگوهای هسته‌ای باید پیش از ادامه گفت‌و‌گوها در مورد عراق، به نتیجه برسد. دو طرف به طور مشخص به انجام نهایت تلاش برای رسیدن به توافق هسته‌ای تا 20 ژوئیه همت خواهند گمارد. با وجود انتظارات بسیاری از ناظران، پیشرفت بسیاری صورت گرفته است.

در پایان مقاله آمده است: ایران بسیاری از خواسته‌های گروه 1+5 را محقق کرده و طرف‌ها تلاش می‌کنند چارچوب زمانی برای ایران به منظور پایبندی به محدودیت‌های برنامه هسته‌ای خود را تعیین کنند. عدم پیشرفت در گفت‌وگوها، شبح اقدام نظامی علیه ایران را احیا می‌کند و گفت‌وگوهای دوجانبه را غیرممکن می‌سازد و طرف‌ها، یکدیگر را مقصر خواهند دانست. با فروپاشی ائتلاف آمریکا، ایران ممکن است روابط تجاری و سیاسی خود را با روسیه، چین و اروپای غربی ایجاد کند. شکست توافق هسته‌ای، امیدها به دولت حسن روحانی را نیز به یأس تبدیل می‌کند. رابطه راهبردی جدید میان ایران و آمریکا ممکن است غیرممکن و خطرناک به نظر برسد؛ اما ضروری است و به نفع دو طرف است.



تحلیل‌: ظاهراً نویسنده یادداشت فوق، حمله داعش به عراق را فرصت و بهانه‌ای برای سوق دادن ایران به توافق جامع هسته‌ای فرض کرده و با اشاره به نکاتی درباره حوزه‌های مشترک ایران و آمریکا در عراق و افغانستان و پیوند آن با توافق هسته‌ای، تلاش می‌کند چشم‌انداز فریبنده‌ای را برای ایران ترسیم کند؛ هر چند از اشارات تلویحی تهدیدآمیز نیز غافل نبوده است. برخلاف نظر این نویسنده که همسو با دیدگاه بسیاری از دولتمردان آمریکا است، ایران بین قضیه داعش و مباحث هسته‌ای، رابطه‌ای قائل نیست و در مذاکرات هسته‌ای که اضطراراً با آمریکا وارد مذاکره شده، حد و حدود مذاکرات کاملاً مشخص است و به هیچ وجه از چارچوب هسته‌ای فراتر نمی‌رود؛ زیرا از نگاه ایران، آمریکا هنوز شیطان بزرگ و متکبر است و برای ورود به عرصه‌هایی که نویسنده طرح کرده، دلیلی وجود ندارد.