به گزارش تراز اسلام دینی است که در عبادی ترین ایام و ساعات نیز نگاه جامع به اجتماع مسلمین دارد و به همین سبب در عید فطر که نماد عید بندگی خالصانه است زکات فطره را واجب نمود و حتی برای آن زمان دقیق (از غروب آفتاب شب عید تا قبل از نماز عید فطر) تعیین کرد تا مشخص شود عبادت جدا از به فکر خلق بودن و دستگیری از ضعفا نیست.
در همین رابطه امیرمؤمنان علی (ع) می فرماید:
«مَن أدّى زكاةَ الفِطرَةِ تَمَّمَ اللّهُ لَهُ بها ما نَقَصَ مِن زكاةِ مالِهِ.»
«هر كه زكات فطره را بدهد، خداوند به سبب آن، نقص حاصل از زكات مالش را جبران كند.» (وسائل الشيعة : ۶/۲۲۰/۴)
همچنین امام جعفر صادق (ع) می فرمایند:
«إنّ مِن تَمامِ الصَّومِ إعطاءَالزَّكاةِ ـ يعني الفِطرَةَ ـ كما أنَّ الصَّلاةَ على النبِيّ صلى الله عليه و آله مِن تَمامِ الصّلاةِ ، لأ نّه مَن صامَ ولَم يُؤَدِّ الزَّكاةَ فلا صَومَ لَهُ إذا تَرَكَها مُتَعَمِّدا.»
«تماميت روزه ، به دادن زكات (فطريه) است، همچنان كه تماميت نماز به صلوات بر پيامبر صلى الله عليه و آله است؛ زيرا اگر كسى روزه بگيرد و زكات فطره را عمدا ندهد از روزه بى بهره است.» (من لا يحضره الفقيه: ۲/۱۸۳/۲۰۸۵)
سه نکته کوتاه:
* مراقب باشیم شیطان در ذهنمان القا نکند و این مبالغ چند هزار تومان ناچیز زکات را زیاد جلوه ندهد! ضمن اینکه همین مقدار اندک نیز طبق فرمایش مولا نه تنها از کیسه ما نرفته بلکه خدا ضمانت کرده که این پول های خرج زکات شده را (نه تنها در آخرت بلکه حتی در همین دنیا) بر می گرداند.
** زکات فطره عام ترین واجب مالی است. یعنی تقریباً بر همه واجب است. یک نکته را هم فراموش نکنیم اینکه وقتی خدا ضمانت کرده بر می گرداند ما چرا خسیس باشیم!؟ هرچند اغلب فقها پرداخت حداقلی زکات فطره را که معادل سه کیلو گندم است واجب می دانند اما چه اشکالی دارد وقتی سر سفره زن و بچه خودمان برنج ایرانی می گذاریم هنگام زکات دادن هم حداقل معادل سه کیلو برنج هندی بدهیم!؟ یعنی جدای از واجب و مستحبش این انصافه که بچه من برنج ایرانی بخوره بچه همسایه نون خالی!؟
ضمن اینکه نه کسی با ۲۰، ۳۰ هزار تومان کمتر و بیشتر فقیر شده که ما بشویم و از طرفی خدا هم ضمانت کرده جبران می کند پس این تنگ نظری در پرداخت زکات فطره در صورت تمکن مالی (که اکثراً هم این حد از تمکن را دارا هستند) جز به وسوسه شیطان نیست!
*** گمان نکنیم زکات فطره از روزه داری جداست. مطابق روایت امام صادق (ع) مشخص می شود زکات فطره تعیین کننده نتیجه یک ماه تمرین بندگی و عبادت خالصانه است. یعنی ای بنده خوب خدا، بدان که همه این گرسنگی کشیدن ها و همدردی با فقرا در این یک ماه، اگر با همدردی عملی که همان پرداخت زکات است همراه نشود بی بهره و نتیجه خواهد شد!
ماه فرخنده روی برپیچید
و علیک السلام یا رمضان...
بچه من برنج ایرانی بخوره بچه همسایه نون خالی!؟
هرچند اغلب فقها پرداخت حداقلی زكات فطره را كه معادل سه كیلو گندم است واجب می دانند اما چه اشكالی دارد وقتی سر سفره زن و بچه خودمان برنج ایرانی می گذاریم هنگام زكات دادن هم حداقل معادل سه كیلو برنج هندی بدهیم!؟
۱۳۹۳/۵/۵
