به گزارش نما به نقل از تسنیم، از قم و به نقل از مرکز خبر حوزه، به مناسبت ایام تجلیل از جایگاه فعالان حوزه رسانه، گزیده ای از توصیه های آیت الله جوادی آملی در دیدار با اصحاب رسانه و خبرنگاران، در سالهای گذشته را بازخوانی می کنیم تا انشاءالله چراغ راه فعالان رسانه ای باشد.
آیت الله جوادی آملی با تاکید بر لزوم وجود روح ملکوتی در وجود خبرنگاران و گزارشگران، اظهار کرد: جریان گزارشگری و خبری کاری است که از یک بدنهای برخوردار است که این بدنه در اختیار غالب گزارشگران هست و از یک روح ملکوتی متنعم است که آن در اختیار همه نیست.
*صدق خبری و صدق مخبری
مفسر بزرگ قرآن کریم با تشریح صدق در خبر و صدق در مخبر، افزود: صدق خبری و صدق مخبری وجود دارد، مثل کذب خبری و کذب مخبری؛ صدق خبری یعنی این خبر درست است، صدق مخبری یعنی گزارشگر آدم راستگو است، اینها تلازمی هم ندارند، گاهی گزارشگر راستگو است، صدق مخبری هست، ولی اشتباهاً مطلبی را به او القا کرده اند، در نتیجه خبر دروغ است و کذب خبری است، اما آنچه که برای همه ما لازم است هم صدق خبری است هم صدق مخبری.
*برخی خبرنگاران زود خرید و فروش میشوند
استاد سطوح عالی حوزه علمیه، راستگویی را ثمره تزکیه نفس و تحقیق عالمانه دانستند و خاطرنشان کرد: اول باید راستگو باشیم، چون این مهم مربوط به تهذیب نفس است و بعد از آن باید محقق باشیم، همچنین خبر را از منبع اصلی به دست بیاوریم تا صدق خبری داشته باشد، صدق خبری به وسیله آزمایش ها، آموزش ها و اطلاع رسانیها و مبادی دیگر حاصل میشود، اما صدق مخبری را در کنار سجاده، مسجد و حسینیه باید جستجو کنیم، چون در هیچ جای دیگری انسان را راستگو نمیکنند. خیلی از خبرنگارها و گزارشگرها هستند که زود خرید وفروش میشوند.
مرجع تقلید شیعیان با بیان این مطلب که "راستگو بودن، بهترین فضیلت و سرمایه است." عنوان کرد: نه صدا و سیما این هنر را دارد که شما را راستگو کند و نه مبادی دیگر. اگر مسجد و حسینیه و دعا و نماز و مناجات خدای ناکرده اثر نکرد، مطمئن باشید این کالا در هیچ جا پیدا نمیشود و آنچه میارزد راستگو بودن است. یک انسان راستگو میفهمد، درس میخواند، از راه صحیح مطالب را پیدا میکند و تا چیزی برای او روشن نشده، آن را بیان نمی کند، زیرا معتقد است ائمه فرموده اند «کفی بالمرء کذباً ان یحدث بالکل ما سمع» خبر فروشی یعنی شرف فروشی و خبر خریدن هم یعنی حیثیت دیگری را زیر سؤال بردن. بنابراین اساس کار این است که صدق مخبری را فراهم کنید، چون راستگو بودن بهترین فضیلت و سرمایه است.
*صداقت؛ رمز پیروزی در جنگ رسانه ای
آیت الله جوادی آملی، صداقت را رمز پیروزی در جنگ رسانه ای بین جبهه حق و باطل عنوان کرد و گفت: صداقت در فرهنگ دین معطر است و عطر را هر شامهای میپذیرد، در این مسئله نیازی به درس خواندن ندارد، اینها جزء فرهنگ های فطری و جنبه بین المللی بشر است، حرف صدق و گزارش صدق برای گوش شنوا آشنا است، این که میبینید رسانه های جمعی، اخبار و سخنان رسانههای صهیونیستی، استکباری، رسانههای خریدوفروشی و رسانههای خبر فروش، تلاش و کوشش کرده اند که آمریکا را موجه جلوه دهند، ولی نتوانسته اند، به خاطر آن است که اخبار جانبدارانه، مانند زباله بدبویی است که شامه فطرت بشر از آن گریزان و بیزار است. ولی بر عکس، زمانی که صدای ضعیفی از عراق و افغانستان برمیخیزد و در همه عالم هم میپیچد و به گوش همه میرسد، همه هم آن را قبول دارند، چون این یک صدای آشنا است. این خبر، صدق معطر است.
* ارتزاق از خبر سازی ممنوع
وی عنوان کرد: اگر کسی خدای ناکرده در باندبازی ها، جناح بازی ها به خبر سازی و خبر فروشی عادت کند، آن وقت گوشش را میبندد و از دروغ گفتن ارتزاق میکند؛ بنابراین تمام تلاش و کوشش همه ما باید این باشد که از خبر راست لذت ببریم و محققانه و متحققانه عمل کنیم تا جهان سخن و خبر ما را بپذیرد.
*رویکرد تحلیلی
وی با توصیه بر وجود بخش های تحلیلی برای دادن سبقه علمی به اخبار، بیان کرد: رسانه ها باید در کنار اخبار، یک بخش تحلیلی هم داشته باشید، تحلیل و تعلیل خبر آدم باسوادی میخواهد که خبر شناس باشد، صدر و ساقه خبر را بشناسد. اطلاع رسانی جزء سواد نیست، اطلاعات مانند کشکول است، تحلیل خبر، مبدأ خبر، منشأ خبر و جوشش خبر از کجا درآمده، چرا این گونه شده، این میشود تحلیل و تعلیل، وگرنه فلان حادثه آنجا اتفاق افتاده برای مخاطبی که قدرت تحلیل ندارد، بی ثمر است.
*اطلاع رسانی دروازه علم است
آیت الله جوادی آملی همچنین تصریح کرد: رسانههای گروهی بعد از آن که راستگو شدند و خبرهای راست را فراهم نمودند، اطلاع رسانی که دروازه علم است را زمینه قرار دهند و سپس بنام تعلیل و تحلیل خبر وارد خود علم شوند، آنگاه می توانند جلوی خیلی از رسانههای بیگانه را بگیرند.
توصیه های آیتالله جوادیآملی به رسانه ها
صداقت در فرهنگ دین معطر است و عطر را هر شامهای میپذیرد، در این مسئله نیازی به درس خواندن ندارد، اینها جزء فرهنگ های فطری و جنبه بین المللی بشر است، و حرف صدق و گزارش صدق برای گوش شنوا آشنا است.
۱۳۹۳/۵/۱۸