به گزارش نما به نقل از فارس، وزرای خارجه کشورهای آمریکا، روسیه، عربستان و ترکیه پس از پایان نشست چهارجانبه «وین» در روز جمعه اعلام کردند قصد دارند دور آتی گفت‌وگوها را با مشارکت کشورهای بیشتری ادامه دهند.
«جان کری»، وزیر خارجه آمریکا اذعان کرد که آمریکا و متحدان این کشور هنوز درباره نقش «بشار اسد»، رئیس‌جمهوری سوریه در فرایند انتقال سیاسی این کشور اتفاق نظر ندارند، اگرچه رویکردهای مشترکی میان طرف‌ها درباره یکپارچه ماندن سوریه و ضرورت غلبه بر گروه تروریستی داعش وجود دارد.
کنفرانس ژنو 2 درباره تحولات سوریه در ژانویه 2014، به دلیل اختلافات بین روسیه و آمریکا درباره نقش بشار اسد در فرایند انتقال سیاسی در سوریه ناکام ماند. غیبت ایران که ابتدا به این نشست دعوت و سپس حذف شد، به باور بسیاری از تحلیل‌گران بین‌المللی از عوامل ناکامی ژنو 2 بود.
اما در ماه‌های گذشته مقامات کشورهای غربی بارها بر ضرورت حضور ایران برای خاتمه دادن به جنگ چهارساله در سوریه تأکید کرده‌اند. بعد از نشست «وین» نیز یکی از محورهای گفت‌وگوهای مقامات غربی لزوم مشارکت دادن ایران در تلاشها برای سوریه بود.
«سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه، تأکید کرد که ایران و مصر بایستی در فرایند دیپلماسی حل و فصل بحران سوریه حضور داشته باشند. «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، بعد از دیدار با وزرای خارجه آمریکا و روسیه نظری مشابه ابراز کرد و گفت: «امیدوارم که ایران بخشی از این تلاش مشترک (برای حل بحران) در سوریه باشد.»
«جان کری»، ابتدا قدری محتاطانه به لزوم حضور ایران اعتراف کرد: «ایران، در میز (مذاکرات) حضور ندارد؛ شاید زمانی فرابرسد که ما با ایران گفت‌وگو کنیم، اما فعلاً در این مرحله قرار نداریم.»؛ اما ساعتی بعد در پاسخ به سوالی درباره احتمال حضور ایران در نشست آتی سوریه گفت: «ما می‌خواهیم این مذاکرات فراگیرتر باشد و به جای حذف کشورها، آنها را مشارکت بدهیم.»
«مارک تونر»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم در کنفرانس خبری روز جمعه به سوالات مطرح شده در این باره این طور پاسخ داد که رویکرد واشنگتن حمایت از حضور ایران در گفت‌وگوهای پیرامون تحولات سوریه است.
در ماه‌های گذشته مقام‌های ارشد کشورهای آلمان، فرانسه، چک، اتریش، انگلیس، ایتالیا کشورهای دیگر و همچنین «بان‌کی‌مون»، دبیر کل سازمان ملل متحد، ضرورت حضور ایران برای حل و فصل بحران سوریه را مورد تأکید قرار داده‌اند.
بسیاری از این کشورها قبل از برگزاری کنفرانس ژنو 2 برای حل تحولات سوریه با حضور ایران مخالفت کرده و یا در قبال آن سکوت کرده بودند.
سخنگوی وزارت خارجه فرانسه، در اردیبهشت‌ماه سال 1392، یعنی هشت ماه پیش از برگزاری ژنو 2 گفته بود: «مشارکت ایران را که تهدیدی برای ثبات منطقه به شمار می‌آید در کنفرانس ژنو 2 رد می‌کنیم.»
«اخضر ابراهیمی»، نماینده ویژه وقت سازمان ملل متحد در امور سوریه در آذرماه همان سال، مخالفت‌های آمریکا را دلیل عدم دعوت از ایران برای شرکت در نشست ژنو 2 دانسته بود.
ابراهیمی روز 29 آذرماه سال 1392 گفت: «درباره ایران، ما هنوز به توافق نرسیده‌ایم؛ اما بر کسی پوشیده نیست که ما در سازمان ملل از حضور ایران استقبال می‌کنیم. با این حال، شرکای ما در ایالات متحده هنوز متقاعد نشده‌اند که حضور ایران در این کنفرانس کار درستی باشد».
هر چند مواضع مقامات کشورهای غربی تا زمان برگزاری ژنو 2 چندین بار دستخوش تغییر شد اما در نهایت اجماع بر آن شد که ایران در این نشست حضور نداشته باشد.
علی‌رغم این، در ماه‌های گذشته عوامل مختلف از جمله تغییر وضعیت میدانی جنگ در نتیجه مداخله مستقیم روسیه در سوریه، نداشتن جایگزین مناسب برای بشار اسد، ناکامی معارضان به اصطلاح میانه‌رو سوریه در پیشبرد پروژه براندازی دولت این کشور، هراس از واگذاری جان هزاران علوی، کرد و اقلیت‌های مذهبی به گروه‌های تروریستی در سوریه، بحران مهاجرت به اروپا و غیره موجب چرخش در مواضع کشورهای غربی در قبال تحولات سوریه شده است.
پیشرفت در حل بحران سوریه بدون ایران ممكن نیست
مقامات كشورهای غربی، پس از نشست چهارجانبه وین اذعان كردند پیشرفت در حل بحران سوریه، بدون حضور و مشاركت ایران ممكن نیست.
۱۳۹۴/۸/۴
