به گزارش نما به نقل از ایسنا: توسعه و تنوع بازارهای صادراتی نفت و گاز یکی از برنامههای صنعت نفت برای تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی بوده که همواره از سوی مسئولان زیربط مورد تاکید قرار گرفته است.
عراق یکی از کشورهای هدف ایران برای صادرات گاز محسوب می شود که فرآیند صادرات گاز به این کشور، مدتها در دست بررسی بوده و قرار است ایران طی دو قرارداد به شهرهای بغداد و بصره گاز صادر کند.
تفاهمنامه صادرات گاز ایران به کشور عراق در سال ۱۳۸۸ امضا شد که این تفاهم نامه دو سال بعد به قرارداد تبدیل شد. بر اساس این قرارداد ایران متعهد میشد که روزانه ۲۰ تا ۲۵ میلیون متر مکعب گاز به عراق صادر کند. حجم این قرارداد که به منظور تأمین سوخت نیروگاههای "المنصوره" و "الصدر" بغداد است، با الحاقیه ای به ۲۵ میلیون مترمکعب رسید با این تبصره که در روزهای گرم سال این مقدار تا ۳۵ میلیون مترمکعب افزایش یابد.
آبان ماه سال گذشته نیز دومین قرارداد صادرات گاز ایران به شهر بصره عراق میان حمیدرضا عراقی، معاون وزیر نفت ایران و خالد حسن صالح، معاون وزیر برق عراق امضا شد .
طبق قرارداد نخست، صادرات گاز ایران به عراق باید از سال ۲۰۱۳ آغاز میشد، اما به دلیل مسائل امنیتی در کشور عراق ساخت خط لوله در این کشور مطابق با برنامه پیش نرفت.در نهایت اواخر فروردینماه سال ۱۳۹۴ علیرضا غریبی،مدیرعامل وقت شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران اعلام کرد که تست ۵۰ کیلومتر از خط لوله صادرات گاز به عراق آغاز شده و در مرحله بعد، تست ۴۷ کیلومتر باقیمانده این خط نیز انجام میشود؛ بر این اساس صادرات گاز به کشور عراق از اردیبهشتماه میسر میشود؛ اما این وعده محقق نشد.
حمیدرضا عراقی معاون وزیر نفت در اواسط بهار ۱۳۹۴ درباره تأخیر صادرات گاز به کشور عراق با تأکید بر این که آمادگی برای صادرات گاز به این کشور وجود دارد، گفت: "البته تست خط لوله صادرات گاز به عراق در اردیبهشت ماه آغاز شد اما به دلیل مشکلات فنی عملیات به اتمام نرسیده است. اگرچه به دلیل شرایط منطقه، تست خط لوله صادراتی با کمبود آب مواجه است اما عملیات تست همچنان در حال انجام است و امیدواریم این عملیات تا خردادماه به اتمام برسد."
در نهایت،در پایان اردیبهشتماه ۱۳۹۵، هیئتی از بانک مرکزی ایران عازم عراق شد که در این سفر وزارت برق عراق که خریدار گاز ایران است، پایان خردادماه و اوایل تیرماه را زمان مناسب برای آغاز دریافت گاز از ایران اعلام کرد و شرکت ملی گاز ایران نیز این زمان را مورد تأیید قرارداد.این تاریخ ها در حالی اعلام شد که عزیزا... رمضانی، مدیر امور بینالملل شرکت ملی گاز در اوایل مردادماه سال جاری گفت صادرات گاز ایران به عراق در ماه جاری آغاز میشود.
به گفته وی برای صادرات گاز به عراق نیز دو قرارداد امضا شده است. صادرات گاز به منطقه بغداد سال ۲۰۱۳ امضا و سال ۲۰۱۶ الحاقیه ای در زمینه افزایش حجم و مدت زمان قرارداد نیز امضا شد.براساس این قرارداد، صادرات گاز از هفت میلیون مترمکعب در روز آغاز و پس از ۲۱ ماه به سقف قرارداد خواهد رسید.
مدیر امور بینالملل شرکت ملی گاز تاکید کرده بود در فصول گرم ۳۵ و در فصول سرد ۲۵ میلیون مترمکعب و در مجموع سالانه ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز به منطقه بغداد صادر خواهیم کرد.
رمضانی همچنین با اشاره به صادرات گاز به منطقه بصره گفته بود این قرارداد سال ۲۰۱۵ امضا و براساس آن، در فصول گرم ۳۵ و در فصول سرد ۲۰ میلیون مترمکعب و در مجموع سالانه ۹ میلیارد مترمکعب گاز به این منطقه ارسال خواهد شد. وی یادآور شده بود با توجه به چهار قرارداد یادشده، سالانه ۴۰ میلیارد مترمکعب گاز صادرات خواهیم کرد.
از سوی دیگر، حسن منتظر تربتی، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران در اواسط تابستان، از صادرات گاز به منطقه بصره از طریق مرز خرمشهر خبر داده و گفته بود برای صادرات گاز به بصره، در منطقه اهواز یک انشعاب ۴۸ اینچ از خط ششم سراسری گرفته می شود و این خط در مسیر خرمشهر امتداد خواهد یافت. وی قرارداد میان شرکت ملی گاز ایران و وزارت برق عراق را ۶ ساله خوانده و اظهار کرده بود پیش بینی می شود ایران در مدت ۶ سال، در مجموع ۴۰ میلیارد مترمکعب گاز برای تامین سوخت نیروگاههای منطقه بصره به کشور عراق صادر می کند.
به گفته مدیر امور بینالملل شرکت ملی گاز فاز نخست صادرات گاز به منطقه بغداد آماده و تزریق گاز به خط لوله نیز انجام شده و در انتظار اعلام آمادگی طرف عراقی برای آغاز صادرات گاز هستیم. فاز دوم پروژه صادرات به بغداد با هدف افزایش ظرفیت ارسال گاز تا پایان امسال به بهره برداری می رسد و طی ۲ سال آینده همه فازهای تعریف شده برای صادرات گاز به بصره و بغداد به بهره برداری می رسند.
با این وجود فرآیند صادرات گاز به عراق هنوز آغاز نشده و طبق آخرین اظهارات عراقی، مدیرعامل شرکت گاز ایران قرار است صادرات گاز به بغداد به شروع شود اما تاریخ دقیقی از سوی هیچ کدام از مسئولین زیربط اعلام نشده است و زمان دقیق صادرات گاز به عراق همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد.