چالش ایران با عربستان به قوت خود باقی است

به گزارش نما به نقل از خبرآنلاین: مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه گفت: عربستان سعودی در مشکلات مالی کسری بودجه و کاهش رشد اقتصادی غرق شده است و مشکلات و تنشهای منطقه ای هم مزید بر علت شده بود تا باعث شود تغییر سیاست داشته باشد.

اعضای اوپک در یکصد و هفتاد و یکمین نشست این سازمان برای نخستین بار از سال ٢٠٠٨ میلادی بر سر کاهش تولید نفت خام خود به اجماع رسیدند، از این رو توافق الجزایر اجرایی شد. اعضای اوپک توافق کردند به مدت ٦ ماه از اول سال ٢٠١٧ میلادی روزانه یک میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه از تولید خود بکاهند. همچنین وزیران نفت و انرژی کشورهای عضو اوپک با تولید روزانه سه میلیون و ٩٠٠ هزار بشکه نفت خام ایران موافقت کردند.

به نظر می رسید که منازعات سیاسی و منطقه ای عربستان با ایران در حوزه انرژی و در سازمان اوپک هم تاثیر بگذارد و عربستان زیر بار کاهش تولید نفت نرود. اما در سایه دیپلماسی نفتی ایران بعد از برجام مسائلی پیش آمد که عربستان تن به کاهش تولید نفت خود بدهد در حالی که ایران همچنان افزایش تولید داشته باشد تا به میانگین تولید گذشته خود برسد. در این باره سه سناریو وجود داشت؛ نا امیدی عربستان از هم پیمان جهانی خود یعنی امریکا در راستای پشتیبانی مالی و سیاسی از آن، نگرانی عربستان از رودرویی با ائتلافی که ایران می توانست با کشورهای دیگر در اوپک بوجود بیاورد و نگرانی عربستان از افزایش هزینه های سرسام آور خود و کاهش بیش از حال قیمت نفت.


در این باره قاسم محبعلی دیپلمات سابق وزارت امور خارجه و کارشناس مسائل خاورمیانه گفت:

عربستان سعودی سیاست پر هزینه ای در قضیه نفت پیش گرفته بود و تلاش زیادی برای پایین نگه داشتن قیمت نفت انجام داد به این امید که رقبای خود را بتواند از میدان حذف کند. ولی بیش از اینکه رقبایش را از پیش رو بردارد خودش بیشتر از همه زیان دید. تلاش عربستان بیش از همه در راستای فشار بر ایران بود که ایران توانست علیرغم تحریم های مختلف بانکی و از دست دادن بازارهای خود بخاطر کاهش تولید نفت، مقاومت کند و بازارهای خود را احیا کند و تولید خود را به سطحی که می خواست برساند.

او ادامه داد: عربستان سعودی در مشکلات مالی، کسری بودجه و کاهش رشد اقتصادی غرق شده است و مشکلات و تنشهای منطقه ای هم مزید بر علت شده بود تا باعث شودتغییر سیاست داشته باشد. ضمن اینکه اختلافات عربستان با ایران وجود دارد اما در مورد بحث نفتی توانست مسائل را از هم تفکیک کند و عاقلانه تر تصمیم بگیرد. به هر حال گاه پیش می آید که علرغم وجود اختلافات در بحث های مختلف، در موضوع خاصی، زمینه مشترک و منافع مشترک وجود داشته باشد تا طرفین بتوانند تصمیمی بگیرند که به نفع هر دو باشد.

این کارشناس مسائل منطقه ای در مورد چشم انداز کاهش تنشها در راستای موفقیت نفتی ایران گفت: تهدیدات دیگر و مسائل دیگر سر جایش مانده است و هر کدام سر جای خود می تواند بررسی شود. این مشکل موضوع انرژی بود و جدا از مسائل منطقه ای دیگر است. مسائل امنیت منطقه ای، بحران سوریه و عراق، مسائل لبنان، بحرین و افراط گرایی در منطقه بحث های دیگری است که علاوه بر مسائل دو جانبه بین ایران و عربستان وجود دارد که دو کشور باید در مورد آنها جداگانه صحبت کنند. موضوع اوپک و نفت بحثی است که بیش از اینکه سیاسی باشد موضوعی اقتصادی و کمتر تنش زا بود و از این رو دو کشور همراه با کشورهای دیگر توانستند به نتیجه ی خوبی برسند.