به گزارش نما، جدیدترین آمارها نشان می‌دهد از مجموع حدود ۵۶ میلیون نفری که در شش کشور شورای همکاری خلیج فارس یعنی عربستان ، امارات ، بحرین ، کویت ، عمان و قطر زندگی می‌کنند ، بیش از ۲۸ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر و به عبارتی ۵۱ درصد کل جمعیت را کارگران خارجی تشکیل می دهند. بر اساس این آمارها از جمعیت ۳۳ میلیون و ۴۰۰ هزار نفری عربستان هم بیش از ۱۲ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر یعنی ۴۸ درصد جمعیت این کشور، کارگر خارجی هستند.
تکرار برده‌داری در عربستان
اگرچه از سال ۱۹۶۴ به طور رسمی برده‌داری در عربستان ممنوع شده اما بسیاری از کارگران خارجی در این کشور در حال حاضر در شرایطی مشابه برده‌ها زندگی می‌کنند و به طور معمول گزارش‌های مستندی منتشر می‌شود که نشان می‌دهد کارگران خارجی در این کشور با مشکلاتی مانند کار بیش از حد، خستگی، شکنجه و حتی محرومیت آب و غذا مواجه هستند.
سالهاست که کارگران خارجی به دلیل شرایط حاکم بر عربستان، در بدترین شرایط زیستی به سر می‌برند و در حالی که آمار کارگران خارجی به ویژه زنان به عربستان در سال‌های اخیر افزایش قابل توجهی یافته است، اما تعداد کمی از آنان موفق به یافتن شغل و موقعیت خوب در این کشور شده‌اند، در حالیکه وضعیت بسیاری از آنان اسفناک و ناامید کننده است و کسی هم حاضر نیست برای آنها کاری انجام دهد.
بیشتر این کارگران از کشورهای فقیری همچون سریلانکا، فیلیپین، نپال، پاکستان و موریتانی تنها با هدف فرار از فقر و فلاکت حاکم بر کشورهایشان و بهتر شدن شرایط زندگی‌شان به عربستان آمده‌اند و حاضر شده‌اند در مقابل دریافت مبالغ ناچیز، ساعات طولانی برای اربابان سعودی خود کار کنند، با این حال کارفرمایان سعودی آنها حاضر نیستند همین مبلغ ناچیز را به موقع و به طور کامل به آنها پرداخت کنند و در صورتی که چنین درخواستی از سوی آنها مطرح شود، به بدترین شکل با آنها رفتار می‌شود و هیچ پشتوانه حقوقی محکمی برای دفاع از خود در برابر ظلم و ستم کارفرمایان خود در عربستان ندارند.
در آگوست ۲۰۱۹ سازمان دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی اعلام کرد که مسئولان سعودی کارگران را بدون هرگونه تخلفی مجازات می کنند و در حق آنها جانب انصاف را رعایت نمی‌کنند و حقوق تضمین شده آنها بر اساس قوانین و منشورهای بین المللی را به آنها نمی دهند. این درحالی است که منشورهای بین المللی حقوق کارگران در زمینه دستمزد، خوش رفتاری، عدم پیگرد و حق رجوع به دستگاه قضایی و وکیل گرفتن را تضمین کرده است.
شرایط اسفناک کارگران خارجی زن در عربستان؛ از شکنجه و تحقیر تا مرگ
بسیاری از کارگران زن با امید به دست آوردن پول بیشتر و تأمین معاش خانواده، کشور خود را ترک و به عربستان سعودی سفر کرده‌اند اما تعداد زیادی از آنان در این کشور حتی در برابر کارفرمایان خود نیز از مصونیت و حقوق قانونی برخوردار نیستند.
برای بسیاری از این کارگران زن هرگونه اقدام قانونی علیه کارفرمایان غیرممکن بوده و این کارگران حتی قادر به فرار از این وضعیت و نجات خود نیستند. این در حالی است که اگر آنها در عربستان بدون مدارک و مستندات کافی دستگیر شوند مجبور به پرداخت جریمه‌های سنگین خواهند بود و در بسیاری از موارد این کارگران خارجی بدون فهمیدن این مطلب که جرمشان چیست برای مدت طولانی در زندان می‌مانند.
در سال ۲۰۱۰ یک کارفرمای سعودی، خدمتکار زن منزلش را با وسیله آهنی مورد ضرب و شتم قرار داد و آن را به سرش کوبید که این به مرگ وی منجر شد.
این حادثه هولناک در مدینه منوره رخ داد و فرزند کارفرمای سعودی اعتراف کرد که مادرش با کوبیدن وسیله آهنی بر سر خدمتکار آسیایی‌شان به نام «سیتی سلام» ۲۲ ساله باعث مرگ وی شد، این در حالی بود که زن سعودی در تحقیقات مدعی شده بود که این خدمتکار آسیایی از بالای ساختمان خود را پرتاب و خودکشی کرده است.
این حادثه به قدری تکان‌دهنده بود که پای وزیر امور زنان و حمایت از کودکان اندونزی را به عربستان کشید، وزیر اندونزیایی با حضور در بیمارستان ملک فهد، جسد سوخته و سر متلاشی شده این خدمتکار اندونزیایی و دیگر اعضای مجروح وی را از نزدیک مشاهده کرد.
مقامات اندونزیایی در پی این حادثه، سفیر سعودی در جاکارتا را به وزارت خارجه احضار کردند و دولت اندونزی هم همان زمان از تصمیم قریب‌الوقوع خود برای منع سفر کارگران منزلی به عربستان خبر داد.
شکنجه یک خدمتکار زن اندونزیایی دیگر تا سر حد مرگ به عنوان نمونه دیگری از نقض حقوق کارگران خارجی در عربستان ثبت شده است، ماجرا از این قرار بود که یک زن و مرد سعودی، کارگر خارجی خود را به مدت یک ماه کامل به طرز وحشیانه‌ای شکنجه کردند که منجر به بیماری کشنده‌ای موسوم به قانقاریا شد(التهاب و عفونت اندام‌های بدن به علت بروز مشکلات خون رسانی منجر به این بیماری کشنده می شود) که پزشکان بیمارستان الشمیسی ریاض ناچار به قطع دست‌ها و پاهای این زن اندونزیایی که مبتلا به این بیماری کشنده شده بود،شدند.
در سپتامبر ۲۰۱۶ پایگاه خبری هسپرس مغرب گزارش داد که یکی از خدمتکاران مغربی به نام «منا»، دختری ۳۰ ساله به مدت بیش از ۶ ماه در زندانی در شهر القریات در منطقه الجوف عربستان بدون هرگونه اتهام روشن و بدون محاکمه عادلانه زندانی شد، این دختر مغربی فقط به خاطر تلاش برای شکایت از کارفرمای سعودی‌اش به زندان افکنده شد.
رسوایی سعودی‌ها در سوءاستفاده از کارگران خارجی زن
ظلم و بدرفتاری سعودی‌ها با کارگران و خدمتکاران خارجی با اقدام نفرت‌انگیز و غیر انسانی یک شرکت کاریابی سعودی به اوج خود رسید. هنگام برگزاری نمایشگاهی در شهر ظهران، این شرکت سعودی چند خدمتکار زن آسیایی را به شیوه تحقیرآمیز در کنار تصویر بزرگ آگهی عرضه و فروش آن هم به صورت ساعتی به معرض دید بازدیدکنندگان قرار داد.
«ساره لیا ویتسن» مدیر اجرایی بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در دیده‌بان حقوق بشر از اقدام کارفرمایان سعودی در حبس کارگران زن در اتاق‌ها برای مدت طولانی در شرایط نامناسب خبر داد که این پدیده به صورت گسترده در عربستان رواج دارد. در یکی از این موارد، حدود ۱۰۰ زن هندی، سریلانکایی و فیلیپینی هر کدام به صورت نوبتی، ۱۲ ساعت به مدت ۶ روز پیاپی هفته کار می‌کنند، آنها به نظافت بیمارستان‌های جده دست می‌زنند و در پایان هر روز کاری، این تعداد زن به ساختمان‌های مملو از جمعیت شبیه خوابگاه‌های دانشجویی بازگردانده می‌شوند به طوری که هر ۱۴ خدمتکار زن در یک اتاق کوچک اسکان داده می‌شوند و درهای این اتاق‌ها هم قفل می‌شود، کارگران خارجی طی مدت قرارداد خود که دو یا سه سال طول می‌کشد از هر گونه آزادی حرکت و تردد محروم می‌شوند که دیده بان حقوق بشر این نوع رفتار سعودی‌ها را یک جنایت خوانده است.
در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۹ سایت میدل ایست آی گزارش داد که کارگران زن بنگلادشی به دلیل آزار و اذیت جنسی از عربستان فرار می کنند. براساس این گزارش، اظهارات ۱۱۱ زن بنگلادشی که عربستان را ترک کرده اند حاکی از آن است که ۳۵ درصد از زنان کارگر به دلیل تجاوزجنسی و آزار جسمی به بنگلادش بازگشته‌اند. در این گزارش آمده است که زنان کارگر به ۱۱ دلیل از کارفرمایان سعودی خود فرار می‌کنند که عبارتند از: سوء استفاده‌های جنسی، محرومین از غذا و تعطیلات، محرومیت از مرخصی استعلاجی و عدم پرداخت دستمرد.
در همین زمینه یک تبعه خارجی مقیم عربستان در مطلبی در فضای مجازی با عنوان دلایل نفرت جهانیان از سعودی‌ها چنین نوشته است: می‌گویند چرا جهان از سعودی‌ها تنفر دارد، پیش از آنکه دلایلش را به برادران سعودی‌ام بگویم، باید بگویم من خوب می‌دانم که اوضاع برخی سعودی‌ها اصلا رضایت بخش نیست، بیکاری فراگیر شده و حکومت و شمار زیادی از شهروندان در این زمینه مقصر هستند، ولی چرا باید به دیگران ظلم کنیم، امروز ما شاهد هجمه احمقانه و کورکورانه‌ای به خارجی‌های مقیم عربستان و حملات پراکنده علیه آنها همچون پاره کردن برگه اقامت و اخراج آنها هستیم.
پول کارگران خارجی در جیب مقامات سعودی
این موارد تنها بخشی از رنج و دردهای کارگران مرد و زن خارجی در عربستان سعودی به شمار می‌رود که در سال‌های اخیر شمار زیادی از آنها تصمیم به ترک این کشور گرفته‌اند. از سال ۲۰۱۷ و هم‌زمان با آغاز دوران ولیعهدی «محمد بن سلمان» حدود ۲ میلیون کارگر خارجی بر اثر فشارهای اقتصادی ناشی از گرانی و افزایش بهای سوخت و همچنین گسترش دامنه بیکاری در کنار شرایط وخیم زندگی کارگران خارجی، عربستان را ترک کرده‌اند. از ابتدای سال ۲۰۱۷ تاکنون، دولت سعودی عوارض و مالیاهای سنگینی را برای اقامت و سکونت کارگران خارجی در این کشور وضع کرده است.
حکومت عربستان در اقدامی که از ماه ژوئیه سال ۲۰۱۸ آغاز کرد، از هر وابسته و همراه کارگران خارجی شاغل در بخش خصوصی، ماهانه مبلغی حدود ۲۶ دلار آمریکا مالیات می‌گرفت که در سال جاری این مبلغ به بیش از ۱۰۰ دلار در ماه رسیده که کارگران از عهده پرداخت آن برنمی‌آیند.
منبع: تسنیم
برده‌داری نوین در عربستان؛ از سوءاستفاده زنان تا پركردن خزانه دولتی با پول مهاجران
كارگران خارجی به ویژه زنان در عربستان سعودی در شرایط «برده‌داری» و عدم برخورداری از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی زندگی می‌كنند.
۱۳۹۹/۹/۳۰
