مذاکــرات هسته‌ای ایران و ۱+۴ به نقطه حساسی رسیده و بین شکست تا موفقیت احیای برجام تنها یک گام باقی مانده است. هیئت ایرانی و روسی در وین گفته‌اند پیشرفت‌های زیادی حاصل شده و زمان آن فرا رسیده است طرف غربی تصمیم نهایی خود را برای بازگشت به تعهداتش اتخاذ کند، طرف مقابل هم به پیشرفت در مذاکرات اذعان کرده، اما توپ را به زمین ایران انداخته و گفته اگر تهران جدیت نشان دهد، توافق طی چند روز آینده در دسترس است. رویترز هم برای تطهیر غرب از هر گونه شکست در احیای توافق هسته‌ای، ادعا کرده به سند ۲۰ صفحه‌ای از توافق دست پیدا کرده است و الان همه چیز به تهران بستگی دارد.
نهمین دور مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۴ در وین در حالی در جریان است که گزارش‌های متفاوتی از دو طرف در رسانه‌ها مخابره می‌شود. علی باقری، رئیس هیئت مذاکره کننده ایرانی در وین، پایتخت اتریش روز جمعه در توئیتی درباره پیشرفت در روند مذاکرات هسته‌ای نوشت: «بعد از هفته‌ها مذاکرات فشرده، بیش از هر زمان به توافق نزدیک شده‌ایم، اما تا وقتی بر سر همه چیز توافق نشود، درباره هیچ چیز توافق نشده است. واقع‌بینی، خودداری از زیاده‌خواهی و توجه به تجربه چهار سال گذشته لازمه تحقق این هدف است و زمان تصمیم‌گیری طرف‌های مذاکراتی ما فرا رسیده است.» میخائیل اولیانوف، رئیس هیئت روسیه هم پنج‌شنبه شب به خبرنگاران گفت: «من در یکی از توئیت‌هایم به این مسئله اشاره کردم که مذاکرات وین در مراحل آخر است. همین دیروز رئیس هیئت مذاکره‌کننده ایرانی آقای باقری‌کنی در توئیترش نوشت که زمان تصمیم‌گیری نهایی رسیده است. از دیدگاه او کاملاً حمایت می‌کنم.» به گزارش خبرگزاری ایرنا، دیپلمات ارشد روسیه در پاسخ به این سؤال که در این مرحله چه کسی باید تصمیم‌گیری کند، گفت: این مذاکرات یک روند چندجانبه است و تمام طرف‌ها درگیر هستند. اولیانوف درباره ادعای خبرگزاری رویترز مبنی بر اینکه ایران باید گام نخست را در مسائل هسته‌ای بردارد اینگونه پاسخ داد: «امریکا ابتدا از توافق خارج شد و اینک باید گام نخست را بردارد. هنوز برای نهایی کردن متن نهایی به زمان بیشتری نیاز است.»
ایران بسته‌های پیشنهادی خود را به طرف غربی ارائه داده و بار‌ها اعلام کرده است تا زمانی که همه خواسته‌هایش در برجام به ویژه لغو همه تحریم‌ها محقق نشود، پای هیچ توافقی را امضا نخواهد کرد، اما مقامات واشنگتن گفته‌اند در صورت توافق احتمالی هم برخی تحریم‌ها باقی خواهد ماند و همین مسئله یکی از نکات اختلافی در وین است که تاکنون بر سر آن توافقی صورت نگرفته است. آنگونه که از اظهارات علی باقری برمی‌آید، رسیدن به توافق یا شکست آن به مویی بند است و اگر همه موارد اختلافی حل نشود، مذاکرات وارد مرحله سخت‌تری خواهد شد. واشنگتن درصدد است بند‌های جدیدی را در توافق احتمالی بگنجاند که برنامه موشکی و رفتار‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل می‌شود، اما تهران هر گونه مذاکره بر سر این موارد را رد کرده است. هر چند ایران به دنبال گرفتن تضمین‌های لازم از امریکاست تا از خروج مجدد این کشور از برجام جلوگیری کند، اما صف مخالفان توافق در امریکا بیش از هر زمان دیگری طویل شده است و هشدار داده‌اند کاخ سفید اجازه دادن تضمین را ندارد.
همه چیز به تهران بستگی دارد!
باوجود اینکه هیئت ایرانی و روسی معتقدند همه چیز به تصمیمات سیاسی طرف غربی بستگی دارد، اما آن سوی میدان، ماجرا متفاوت است. یک سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا پنج‌شنبه شب با بیان اینکه پیشرفت قابل توجهی در هفته گذشته حاصل شده است، در گفتگو با خبرگزاری فرانسه بدون اشاره به تعهدات واشنگتن در این برهه زمانی در پی خروج از برجام مدعی شد: «اگر ایران جدیت نشان دهد، ما می‌توانیم در مورد بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام ظرف چند روز به توافق برسیم.» این سخنگوی وزارت خارجه امریکا مدعی شد: «هر چیزی فراتر از آن، احتمال بازگشت به توافق را در معرض خطر جدی قرار می‌دهد.» ند پرایس، دیگر سخنگوی وزارت خارجه امریکا هم در سخنانی گفت: «مقطع کاملاً حساسی است که در آن می‌توانیم تعیین کنیم، آیا بازگشت دوجانبه به برجام در دسترس است یا خیر.» به گزارش روزنامه نیویورک تایمز، کارین ژان پیر، معاون سخنگوی کاخ سفید هم پنج‌شنبه شب در سخنانی گفت: «یک توافق که به نگرانی‌های همه طرف‌ها رسیدگی کند، در دسترس است.» وی در راستای سیاست به‌کارگیری ضرب‌الاجل‌های ساختگی امریکا درباره مذاکرات وین برای فشار بر ایران در میز مذاکره مدعی شد: «اگر در چند هفته آینده به این توافق دست نیابیم، پیشرفت‌های هسته‌ای ایران بازگشت به برجام را غیرممکن می‌سازد.» این مقام کاخ سفید همچنین در تداوم سیاست هراس از پیشرفت‌های هسته‌ای ایران در چارچوب برجام گفت: «حرف نهایی این است، ما با یک وضعیت بسیار خطرناک مواجه هستیم. برنامه هسته‌ای ایران تحت برجام کمی محدود بود و از سوی بازرسان بین‌المللی بر آن نظارت می‌شد.» امریکا در حالی توپ را به زمین ایران انداخته است که خود اولین طرفی بود که از برجام خارج شد و به گفته ایرانی‌ها اکنون نیز باید اولین طرفی باشد که به برجام برمی‌گردد.
فضاسازی رویترز
علاوه بر مقامات امریکایی که با لفاظی‌های خود مبنی بر اینکه فرصت برای احیای برجام اندک است، قصد دارند تهران را تحت فشار قرار دهند، رسانه‌های غربی هم از این قاعده مستثنی نیستند و تلاش می‌کنند با ادعا‌های دروغین، ایران را عامل شکست احتمالی برجام نشان دهند. خبرگزاری رویترز که چند روز پیش مدعی بود ۳۰ درصد اختلافات در وین باقی مانده است، اکنون ادعا کرده به سند ۲۰ صفحه‌ای از توافق احیای برجام دست پیدا کرده است. رویترز ادعا کرده است پس از حصول توافق، غنی‌سازی ایران به ۵ درصد کاهش می‌یابد، ۷میلیارد دلار پول بلوکه‌شده ایران در کره‌جنوبی آزاد و همچنین تبادل زندانیان ایران با اروپا و امریکا نیز انجام می‌شود. رویترز در حالی از آزاد شدن زندانیان امریکایی و اروپایی زندانی در ایران به عنوان بخشی از توافق وین خبر داده است که اساساً این موضوع هیچ ارتباطی به مذاکرات جاری در وین ندارد. در سال ۲۰۱۵ نیز پس از توافق، تبادل زندانیان سیاسی بین ایران و امریکا انجام شد ولی در چارچوب مذاکرات هسته‌ای گفتگو‌هایی بر سر این موضوع انجام نشده بود. به گزارش اسپوتنیک، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران پنج‌شنبه شب در واکنش به ادعای رویترز در توئیتر نوشت: «انتشار اطلاعات نادرست در پوشش گزارش‌دهی رسانه‌ای کاری خطرناک است. توافق نهایی برای صدور مجوز بازگشت امریکا به برجام با گزارش بی‌منبع تحریف‌شده‌ای که شایعه‌سازی کرده است، بسیار متفاوت خواهد بود. با نزدیک شدن به روز‌های پایانی، باید منتظر تحریف‌های بیشتری بود.» رویترز با این سند ادعایی به دنبال فضاسازی علیه ایران است تا با اطلاعات تحریف‌شده از توافق هسته‌ای، نشان دهد طرف غربی برای بازگشت به برجام جدی است و اگر روند مذاکرات به کندی پیش می‌رود، مقصر آن تهران است. غربی‌ها با انتشار چنین اطلاعاتی در رسانه‌ها، سعی دارند به افکار عمومی جهت دهند و هر گونه شکست در توافق آتی را بر گردن تهران بیندازند.
منبع: روزنامه جوان
