چرا این روزها دعوا می كنیم؟

دعوا و نزاع اجتماعی این روزها در جامعه ما به ‌واسطه مشکلات گوناگونی نظیر فشارهای اقتصادی و طولانی شدن همه‌گیری کرونا بیشتر از هر زمان دیگری قابل‌ مشاهده است.
دکتر احسان شاهپیری، روانشناس، مشاور و مدرس دانشگاه اصفهان درباره علت کاهش تاب‌آوری اجتماعی در جامعه معتقد است: چند عامل موجب بروز این اتفاق شده است. به‌طور یقین مسائل اقتصادی و اجتماعی بر جامعه حاکم است. همین اتفاق‌ها موجب شده که پیش‌بینی‌ها برای برخی از اشخاص منفی باشد و همین بی‌ثباتی‌ها باعث بروز اضطراب‌های اجتماعی می‌شود. زمانی که نتوانیم پیش‌بینی‌های لازم را بکنیم، فضای ابهام به وجود می‌آید و موجب ایجاد اضطراب می‌شود. معمولاً بیشتر آسیب‌های اجتماعی هم با وجود همین اضطراب‌ها شروع می‌شوند و در واقع زمینه بسیاری از اختلالات روانی اضطراب است. ما نمی‌توانیم برای اتفاقات اجتماعی پیش‌بینی مثبتی داشته باشیم.
وی فقدان آموزش‌های مهارت زندگی را از دیگر عوامل افزایش اضطراب دانست و تأکید کرد: در جامعه جوانبی است که به مردم آموزش لازم را ارائه می‌دهد و در نظام آموزشی و دانشگاه زمینه‌های متفاوت وجود دارد، اما در زمینه مهارت‌های زندگی احساس نیاز نکرده‌ایم؛ البته اکنون در این زمینه آموزش‌هایی در کتاب‌های مدارس شروع‌شده که مهارت‌های زندگی را به دانش آموزان می‌آموزند. باید بدانیم که اتفاقاتی که در جامعه شاهدیم حاصل کمبود آموزش‌های لازم است. هنگامی‌که اضطراب به سراغ اشخاص می‌آید و یا در زمینه مسائل بهداشت و روان ضرورتی نمی‌بینیم و حساس سازی لازم انجام ‌نشده است. به مقوله تضمین بهداشت روان توجه ویژه نشده و همین امر آفاتی را به دنبال دارد. حتی در رسانه‌ها بسیار کم می‌بینیم که مهارت‌های زندگی را آموزش دهند.
این روانشناس کاهش سطح همدلی میان اعضاء جامعه را از مهم‌ترین دلایل افزایش و اعمال خشونت و نزاع برشمرد و خاطرنشان کرد: همدلی کردن یعنی اینکه من از چشمان تو به دنیا نگاه می‌کنم که اکنون این احساس، فکر و هیجان را داری و نحوه برخورد درست مهم است. متأسفانه اکنون در جامعه همدلی کردن بسیار پایین آمده است و همه افراد از نوع نگاه خودشان به مسائل می‌نگرند و همین نگرش را درست می‌دانند. نکته دیگر اینکه پیشرفت فنّاوری و مدرنیزه شدن باعث شده که آسایش بیشتری را تجربه کنیم و با وجود امکانات بسیار سریع به خواسته‌هایمان برسیم. چنانچه سؤالی برایمان پیش بیاید سریع با اینترنت به جواب مورد نظرمان می‌رسیم. همین قضیه باعث شده که در سبک زندگی‌ها تحمل انتظار و پریشانی افراد بسیار کم شود. کم‌رنگ شدن صبوری و تحمل پریشانی ناشی از فنّاوری و ابزارهای نوین ارتباطی است و ناخودآگاه عادت کرده‌ایم که زود به خواسته‌هایمان برسیم، چنانچه این اتفاق نیافتد تاب‌آوری و مدیریت هیجان‌هایمان پایین آمده و به پرخاشگری روی می‌آوریم.
شاهپیری در پایان افزود: کم‌رنگ شدن همدلی و تاب‌آوری اجتماعی به خودشیفتگی افراد وابسته است. فرد خودشیفته از هوش هیجانی پایینی برخوردار است و فقط نیازهای خود را می‌بیند. زمانی که هوش هیجانی و هوش اجتماعی افراد بیشتر شود، میزان توافق پذیری و همدلی کردن آن‌ها نیز افزایش می‌یابد.