ایران دستیابی به سلاح كشتار جمعی را جزو منافع ملی و دكترین دفاعی خود نمی‌داند

به گزارش نما؛ حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس‌جمهور هم‌اکنون در حال سخنرانی در چهاردهمین جشنواره ملی تجلیل از برگزیدگان حوزه پژوهش و فناوری است؛ مهمترین محورهای سخنان رئیس‌جمهور به شرح ذیل است:

توسعه دانش در سایه پژوهش است، گر چه خود پژوهش در سایه دانش امکانپذیر است و متولد می‌شود. بنابراین، هم علت است و هم معلول.

هم پژوهش می تواند علم را شکوفا کند و هم می‌تواند به توسعه علم و حتی اموزش بیانجامد. البته پژوهش نیاز به محیط مساعد دارد و این محیط، آغازش آزادی آکادمیک است. این محیط مهمترین اصلش، بردباری و سعی صدر است و نمی‌توان به پژوهشی متقن دست یافت مگر انکه پژوهشگر خلاق باشد و خلاقیت فقط در سایه آزادی امکانپذیر خواهد بود.

ما باید در سایه بردباری و تساهل، زمینه را برای شکوفایی استعداد اندیشمندان، محققان و پژوهشگران آماده کنیم.

از آن طرف هم، نتیجه پژوهش نیز نیاز به بردباری جامعه دارد و ممکن است محققی به پژوهشی برسد که خوشایند این و آن نباشد اما اگر به وقاع در چارچوب اصول در مسیر تحقیق به یافته‌ای رسیده است، آن یافته محصول پژوهش است.

پژوهش مقدس است و محصول آن نیز باید مورد احترام همگان باشد.

اگر کشور می خواد در مسیر پیشرفت قرار گیرد، زمینه این پیشرفت محیط امن و آزاد برای پژوهشگران است. اینکه ایران توانست به تمدن بزرگ دست یابد، از ترجمه کتب دیگران، کار علمی را آغاز کرد اما هرگز به ترجمه اکتفا نکرد و در سایه آن ترجمه انچنان به خلاقیت پرداخت که ظرف چند قرن، کتب ایرانیان مورد استقبال دیگران برای ترجمه قرار گرفت و این سیر اندیشه ای است که مطلوب جامعه ایرانی و اسلامی است.

افتخار ما این است که در دانشگاه همانقدر که به دروس دانشگاهی و واحدهای درسی اهمیت می دهیم، به رساله ها نیز اهمیت بدهیم. رساله‌های کارشناسی ارشد و دکتری باید جایگاه خود را بیابد و هر انچه لازم است برای تشویق دانشجویان و برای تدوین رساله ای که نه بخشی از نمره ای که مدرک او را پر کند بلکه بخشی از نیاز جامعه ما را پاسخگو باشد.

مقصد عالی پژوهش پاسخگویی به نیازها و مطالبات به حق مردم است نه یک حزب و گروه خاص. من از اینکه در گوشه‌ای ببینم برخی از تحقیقات برای پاسخ به مطالبات یک گروه خاص به انجام می رسد، برایم خوشحال کننده نیست. آنگاه که پژوهش و تحقیق ما به نیازها و مطالبات مردم و به بهبود کیفیت زندگی جامعه و بشر منتهی شود، آن پژوهش برای ما ارزشمند است.

البته در هر جامعه ای، پژوهش در سلسله مراتب ارزش ها و در چارچوب ارزش‌ها باید دیده شود.

به من اعتراض نکنید که پژوهش باید دستش باز باشد و کاری به ارزش ها ندارد. اگر پژوهشی خدایی ناکرده به آسانی دسترسی آسان مردم به مواد مخدر منتهی شود،‌ آیا به نظر شما آن پژوهش قابل احترم است؟

ما در کشوری زندگی می‌کنیم که فتوای مقام معظم رهبری تولید نگهداری و استفاده از آن، حرام است آیا پژوهشی که منتهی به دستیابی به این سلاح شود، قابل احترم و قابل قبول است؟ نه تنها از لحاظ عقلانی و منافع ملی کشور ما به دنبال سلاح کشتار جمعی نبوده و نیست بلکه از دیدگاه باورهای دینی و ملی، این کشور به دنبال این سلاح‌ها نیست و آن را جزو منافع ملی و دکترین دفاعی خود نمی‌داند.

منابع ما در پژوهش کم یاب است، ما دنبال منابع آسان و ارزان نیستیم.

ما از لحاظ منابع آب، در مشکل منابع آب هستیم و تراز آبی کشور ما به شدت منفی است. ما نیاز داریم به تحقیقات و پژوهشی که به فناوری و مصرف کم آب منتهی شود.

نیازمند تحقیقی هستیم که به شدت آلودگی‌ها را کاهش دهد. امروز شهرهای بزرگ ما دچار آلودگی هواست و این جزو نیازهای حیاتی جامعه ماست. نیاز به محیط، هوا و سرزمین سلام برای زیست و ادامه حیاط داریم. امروز ریزگردها مشکل ماست.

دولت یکی از برنامه هایش در بخش پژوهش آن است که تقاضا را زیاد کند. پژوهش یک عرضه است و این عرضه زمانی ارزشمند می شود که برای او تقاضا وجود داشته باشد و این تقاضا باید از سوی بخش خصوصی افزایش یابد.

پژوهش اول به فناوری و بعد به جامعه اتصال می‌یابد. یک پژوهش هم باید انجام دهیم که چطور تقاضا را در بخش پژوهش بالا بببریم. دولت مصمم است که این تقاضا را بالا ببرد البته این مردم هستند که باید دولت را مجبور کنند. دولت پاسخگو ناچار است برای عدم کارآمدی خودش به مردم پاسخ بدهد و برای کارآمد کردن، بنده راهی بجز پژوهش نمی شناسم.

این پژوهش است که باید مدیریت ما را کارآمد کند. امروز در بخش اقتصاد صدها مسئله پیش رو داریم و معمولا بخش دولت به کارشناسان خودش متکی است. گاهش هم برخی از محققان در گوشه و کنار بر او نقد می کنند. این کافی نیست.

ما در بخش‌های اقتصاد، فرهنگ، مسائل اجتماعی و .. . نیازمند به پژوهشگر آزاد و پژوهش دانشگاه‌ها و پژوهشکده ها هستیم. دولت باید این تقاضا را بالا ببرد و خود شما پژوهش گران باید این تقاضا را تحریک کنید تا پژوهش در مسیر صحیح و دقیق قرار گیرد.

برخی از تحقیقات هم گران قیمت هستند و هم با مجموعه امکانات و زیربناهای علمی کشور، دستییابی به انها تقریبا بسیار بسیار دشوار است، گفت "تکیه بر جای بزرگان نتوان زد"

شعار ما می توانیم که رهبر انقلاب بر آن تاکید دارند، شعاری است که باید پشت سر آن باشند چرا که ما می توانیم اما این شعار باید در چارچوب برنامه جامع و نقشه جامع پژوهش کشور باشد.