هر مقطعی از مذاكرات گفتمان خاص خویش را دارد

به گزارش نما؛ به نقل از ایرنا، مهدی مطهر نیا در ارزیابی خود از مذاکرات اخیر ایران و گروه 1+5 در وین اظهار داشت: مذاکرات هسته ای در یک پیوستار منطقی در حال مدیریت است.
وی با تاکید بر این که هر مقطعی از مذاکرات گفتمان خاص خویش را دارد، افزود: بر مبنای منطق «باشلاری» (فیلسوف معرفت شناس فرانسوی) دقایق گفتمانی هر متنی به متن دیگر انتقال پیدا می کند.
این کارشناس آینده پژوهی مسایل سیاسی و بین المللی تاکید کرد: مذاکرات وین، مذاکرات ژنو 3 نیست اما دقایق گفتمانی که در توافق ژنو 3 صورت پذیرفت را به محیط عملیاتی خود منتقل کرده است.
مطهرنیا ادامه داد: شاهد این ادعا ادبیاتی است که سیاستمداران دو کشور مرکزی یعنی ایران و آمریکا به کار می برند؛ اوباما به عنوان رییس جمهور و رهبر ایالات متحده آمریکا بسیار محکم و قاطعانه در برابر کنگره آمریکا و سنای این کشور می ایستد و هرگونه تحریم علیه ایران را با ابزار وتو رو به رو می سازد اما در عین حال هر شرکت یا کشوری را که تحریم های تصویبی علیه ایران را زیر پا بگذارد، با آواری از آجر پاسخ می گوید.
وی افزود: رهبر جمهوری اسلامی ایران نیز در سخنان خود بر عمل به توافق ژنو 3 تاکید می کند و این در حالی است که ایشان بی اعتمادی خود را از ایالات متحده آمریکا و کشورهای پیرامونی پرونده هسته ای بیان می دارد.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: باید بگوییم که ژنو 3 توانست یک حفره قابل مشاهده و بسیار آشکار در این دیوار ایجاد کند که نتیجه آن، گشوده شدن پنجره ای است و امروز تلاش می شود که این پنجره دریچه نگرش بازتر را در جهت حل و فصل پرونده هسته ای بگشاید.
مطهرنیا مذاکرات وین را گامی در جهت بازتر شدن پنجره حل و فصل پرونده هسته ای ایران دانست و تاکید کرد: آنچه در توافق ژنو 3 روی داد، یک گام اولیه در جهت مدیریت گام نهایی است.
این تحلیلگر مسایل بین المللی با یادآوری این که مذاکرات وین پلی به نام نقشه راه را روی میز گذاشته است، افزود: نقشه راه وین، نقشه ای است که طرفین بر آن توافق داشته اند و بر اساس آن زمینه های ایجاد تفاهم بیشتر برای بازی برد - برد ایجاد شود.
وی تثبیت دستاوردها را رویکرد ایران در این مذاکرات دانست و تاکید کرد: دستاورد ایرانیان دستیابی به انرژی هسته ای صلح آمیز است؛ انرژی هسته ای صلح آمیز در ادبیات فنی معنا دارد و مرزهای پنج درصد را از منظر نگاه بین المللی با مرکزیت بازتعریف کشورهای بزرگ جهان در قالب 1+5 تثبیت می کند.
مطهرنیا با یادآوری این که برنامه غنی سازی ایران در توافق ژنو 3 محترم شمرده شده است، گفت: ایران خواهان حق غنی سازی است اما در عالم عینیات سیاسی به هیچ وجه از دانش واژه «حق» در ارتباط با هیچ کشوری استفاده نخواهد شد و ایران هم از این قانون مستثنی نخواهد بود.
وی افزود: اما پذیرش برنامه غنی سازی در ایران تعریف عملیاتی این «حق» در امر واقع است که ایران در ژنو 3 به آن رسیده است.
این استاد دانشگاه تثبیت این دستاورد توافق ژنو و سپس کاهش هزینه ها را نخستین اقدام ایران در طرح جامع دانست و اظهار داشت: ایران در دهه گذشته برای رسیدن به همین دستاورد هزینه های بالایی را پرداخته است و تخم مرغ های زیادی را در سبد هزینه های ملی خود گذشته است.
مطهرنیا تاکید کرد: اکنون ایران باید از این تخم مرغ ها استفاده کند یعنی در باب مساله اراک، فردو و یا سایت های دیگری که محل گفت و گو است در جهت گرفتن بردهای بیشتری در این بازی از آنها استفاده کند.
وی با یادآوری این که ادامه مذاکرات نیازمند نقشه راه بود و این نقشه راه در وین تنظیم شد اظهار داشت: در این نقشه راه قرار بر این شد که طرفین یعنی هم ایران و هم 1+5 با محوریت آمریکا خارج از این نقشه صحبت نکنند.
این کارشناس ادامه داد: از این رو در مصاحبه های بعد از مذاکرات وین دیدیم که چگونه اشتون، ظریف، شرمن و عراقچی این معنا را در عمل مورد وثوق قرار دادند و صحبت های شرمن بویژه آنجایی که می گوید ما از این به بعد تنها شنونده صحبت های اسرائیلی ها خواهیم بود پیامی آشکار در جهت تعهد به متن وین و چهارچوب مشخص شده را دارد.
مطهرنیا افزود: یعنی باید بگوییم که وین در ادامه ژنو، در مسیر تکاملی آن است ولی نیازمند گفتمان خاص خود است.
این کارشناس مسایل بین المللی تاکید کرد: من به این گفته «باشلار» باور دارم که تاریخ ازلی - ابدی نیست؛ هر مقطع از تاریخ گفتمان خاص خود را دارد اما می پذیرم که دقایق گفتمانی هر متنی در متن دیگر انعکاس می یابد.
وی افزود: بنابراین وین گفتمان خاص خود را طلب می کند اما نمی تواند از دقایق گفتمانی ژنو 3 خود را بر حذر بدارد بلکه باید آنها را حمل کند، به آنها تکامل ببخشد و تلاش کند که منافع ملی، امنیت ملی و اهداف تعریف شده در چارچوب منافع و امنیت ملی ایرانیان را بیش از گذشته فراهم کند.
مطهرنیا ادامه داد: این کار باید با هزینه های کمتر و کاهش هزینه های ملی صورت پذیرد به گونه ای که دروازه های تعامل سازنده ایران را در ابعاد ملی و بین المللی بگشاید.
این تحلیلگر مسایل بین المللی در پاسخ به این که آیا نتیجه مذاکرات وین دستیابی به یک چهارچوب مشخص برای تداوم مذاکرات بود، گفت: این مذاکرات یک طرح جامع نسبی برای مذاکرات است زیرا آنچه که در وین انجام شد، تلاشی قابل احترام برای رسیدن به چهارچوب معین در ادامه مذاکرات و نهایی کردن توافق ژنو 3 بود.
مطهرنیا در عین حال تاکید کرد: این امر به این معنی نیست که ما در آینده هیچ چالشی در برابر این برنامه نخواهیم داشت؛ دنیای واقعیت های سیاسی به ما آموخته است هیچ گاه نمی توانیم بگوییم طرحی 100 درصد کامل است.
وی همچنین گفت: طرحی که در مذاکرات وین ارایه شد، حاصل تلاش کنشگران موجود در پرونده هسته ای برای ارایه برنامه ای به نسبت کامل در جهت کاهش هزینه ها برای ادامه مذاکرات بوده است و از این جهت نشان دهنده موفقیت مذاکرات می تواند باشد.
مطهرنیا مذاکرات وین را موفق دانست و گفت: با وجود چالش های فراوان در برابر پرونده هسته ای ایران به واسطه وجود پیشران های قدرتمند پشت سر دو کنشگر اصلی یعنی آمریکا و ایران برای اقدام در چهارچوب تحرکات دیپلماتیک برای حل و فصل پرونده هسته ای چالش های موجود و با وجود فربه بودن آنها، زمانی این چالش ها می توانند در مذاکرات ایجاد بحران کنند که فربه تر از اراده حکومتی در دو کشور برای حل و فصل دیپلماتیک منازعه هسته ای باشند.