یك دیكتاتوری نوین در عرصه بین‌الملل

به گزارش نما ، وزیر امور خارجه اسبق کشورمان که روز گذشته به دعوت مقامات عالی رتبه قبرس به این کشور اروپایی سفر کرده است صبح امروز (شنبه) با حضور در جمع دانشجویان دانشگاه نیکوزیا در پایتخت این کشور در جمع گسترده مدعوین، اساتید و دانشجویان این دانشگاه به سخنرانی پرداخت.
منوچهر متکی در ابتدای این جلسه که چهره‌هایی همچون رئیس جمهور سابق این کشور، مسئولان سازمان ملل و معاون دبیر کل این سازمان و تعداد زیادی از اساتید رشته‌های روابط بین الملل و علوم سیاسی از کشورهای مختلف جهان حضور داشتند با اشاره به موضوع مدیریت جهانی که برخی کشورها مدعی آن هستند گفت : بعد از فروپاشی نظام دو قطبی در نیمۀ دوم دهۀ 80 میلادی این پرسش جدی به وجود آمد که از این پس مدیریت جهانی به چه نحوی خواهد بود؟ در یک دورۀ 15 ساله ما شاهد ایجاد یک خلاء در عرصۀ روابط بین‌الملل بین سال‌های 1985 تا 2000 هستیم که مشخصۀ بارز آن عدم نقش‌آفرینی لازم سازما‌ن‌های منطقه‌ای مانند جنبش غیر متعدها، سازمان کنفرانس اسلامی، آسه آن و حتی اتحادیۀ اروپا بوده و آنها در این مدت نقش‌آفرینی پیرامونی خود را از دست دادند.
وزیر امور خارجه اسبق کشورمان با اشاره به حضور آمریکا در منطقه برای اجرای سیاست تک قطبی سازی افزود : دولت آمریکا به دلیل مصون ماندن از تبعات جنگ و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به عنوان تنها رقیب خود به سمت سیاست تک قطبی گرایش پیدا کرد. در همین فضا ما شاهد پایان جنگ ایران و عراق، اشغال کویت توسط عراق و متعاقب آن دخالت نظامی آمریکا برای آزادسازی کویت هستیم. در سال 1990 و بعد از این رویداد و با تلاش جامعۀ بین‌المللی به رهبری آمریکا کویت از اشغال عراق آزاد می‌شود. جرج بوش پدر به کویت سفر کرده و اعلام می‌دارد که که آمریکا برای تعیین سرنوشت صد سال آیندۀ منطقه حضور یافته‌ایم. بدین ترتیب اصطلاحات سیاسی جدیدی نظیر جهانی سازی و نظم نوین جهانی وارد ادبیات سیاسی شده و در دانشگاه ها نیز تدریس می‌شود.
متکی پس از تبیین روش های تعاملی آمریکا با کشورهای منطقه پس از جنگ افغانستان و عراق با ورود به موضوع رویکردهای دولت‌های گذشته جمهوری اسلامی در برخورد با سیاست خارجی تصریح کرد : نکته مهم این است که در ایران دولت‌های متفاوتی با مواضع سیاسی متفاوتی در ایران سر کار آمدند. این نشان دهندۀ این است که مردم در ایران تعیین کننده هستند. یعنی یک دموکراسی مسالمت آمیز و بر اساس مردم سالاری. آقای هاشمی معروف بود به خاطر اینکه پراگماتیست بودند و گام‌هایی که در دوران وی در سیاست خارجی برداشته شد این پرسش را بر می‌انگیزد که آیا مورد توجه درست کسانی که نسبت به ایران همواره دید انتقادی داشتند قرار گرفت یا نه.
وی افزود: بعد از آقای هاشمی و در آغاز ریاست جمهوری خاتمی استقبال بسیار گسترده‌ای از انتخاب آقای خاتمی در سطح جهانی صورت گرفت. برای ما به عنوان سیاستمداران کشور که در قلب مسائل داخلی ایران قرار داریم این نکتۀ بسیار ظریف همیشه مورد توجه ماست که چرا مردم از دوران آقای خاتمی به یک انتخابی کاملا متفاوت منتقل شدند. این موضوعی بود که من در دوران مسولیتم همواره در ملاقا‌ت‌ها و نشست‌ها با همتایان خود پیرامون آن بحث می‌کردم و آن ها در پاسخ به این پرسش چنین ابراز کردند که این انتقال، واکنش مردم به نحوۀ رفتار و برخورد اتحادیۀ اروپا با دولت آقای خاتمی بوده است.
مسئول کمیته روابط خارجی مجلس هفتم گفت : در دوره جدید ریاست جمهوری آقای روحانی نیز وی اولویت سیاست خارجی خود را پروندۀ هسته‌ای قرار داده‌اند. استقبالی که از طرف گروه 1+5 در بالاترین سطح صورت گرفت و توافقی که در ژنو یک به دست آمد نشان می‌دهد زمان برای حل برخی از مسائل فرا رسیده است. من تصور می‌کنم اگر ارادۀ سیاسی ایجاد شده حفظ شود و تدابیر دیپلماتیک تداوم یابد چشم انداز قابل قبولی در ادامۀ مذاکرات به چشم می‌خورد.
وزیر امور خارجه دولت نهم و دهم در پاسخ به سوالی در خصوص آینده مذاکرات هسته‌ای گفت :" مذاکرات هسته‌ای اخیر بین ایران و آمریکا آزمونی برای دولت آمریکا است. این کشور دو بار در گذشته در این زمینه شکست خورده است؛ هم در دوران جرج بوش پسر و هم در دور اول ریاست جمهوری باراک اوباما. در دوران جرج بوش پسر همانطور که قبلا هم اعلام کردم با آقای البرادعی در مورد روشی برای پاسخ دادن به تمام سوالات هسته‌ای به توافق رسیدیم و آقای البرادعی به ما اعلام کردند که دیگر سوالی باقی نمانده و همه توافق کردند پرونده همین است و لاغیر.
وی افزود: شش سری از سؤالات مطرح شد ما به سری اول پاسخ دادیم آنها نامه نوشتند و تایید کردند که به همۀ سوالات پاسخ داده شده است. - دوم، سوم تا ششم - اما درست زمانیکه آژانس می‌بایست اعلام کند که فعالیت‌های هسته‌ای ایران مشکلی ندارد آمریکایی‌ها با اعلام اینکه آنها مستندات و نظرات جدیدی به دست آورده‌اند در واقع توافق به دست آمده را از بین بردند. در دوران آقای اوباما، وی نامه‌هایی به آقای لولا داسیلوا رییس جمهور برزیل و آقای اردوغان تحت عنوان تبادل سوخت 3.5 و بیست درصدی نوشتند که من وارد جزییات آن نمی‌شوم. من این نامه ها را دیدم. در جایی در این نامه آقای اوباما نوشته بود ممکن است ایرانی‌ها اعتماد نکنند که اگر اورانیوم غنی شدۀ 3.5 درصدی را تحویل بدهند آمریکایی‌ها 20 درصد را در اختیار ایران قرار دهند و لذا به عنوان رییس جمهور آمریکا ضمانت می‌دهم که این سوخت را در اختیار ایران قرار بدهم.
متکی خاطر نشان کرد: ما با این پیشنهاد آقای لولا و نخست‌وزیر ترکیه برای تبادل سوخت موافقت کردیم و این می‌توانست پیشرفت قابل توجهی به حساب آید اما متاسفانه دو روز بعد آمریکایی‌ها قطعنامه‌ای را برای تصویب علیه ایران به شورای امنیت ارایه دادند. شاید به این دلیل که تصور نمی‌کردند ما این پیشنهاد را بپذیریم. اگر آمریکایی‌ها در مورد پروندۀ هسته‌ای به توافقی عملی برسند می‌تواند زمینه ساز تحولات بیشتری در مسایل دیگر باشد. اما نمی‌توان زمان مشخصی برای آن تعیین کرد همانطور که پرسیدید و تنها در صورت ایجاد ارادۀ سیاسی این زمان می‌تواند کوتاه‌تر شود. اگر بتوان یک تعادل منطقی در مسالۀ هسته‌ای ایجاد کرد موضوع قابل حل است.
متکی همچنین در پاسخ به سوال یکی از اساتید دانشگاه‌های قبرس در خصوص مسائل سوریه گفت : در بررسی مسائل سوریه باید به دو نکته توجه کرد: دخالت خارجی که به دولت مرکزی مشروعیت می‌بخشد با هرگونه ناامنی در این کشور مقابله‌ کند و تروریسم و افراط‌گرایی کوری که در این کشور گسترش می‌یابد. این افراط‌گرایی که قلب اسیران را از سینۀ آنها بیرون می‌آورد و زنده‌زنده می خورد در پی ارائۀ چه نوع الگویی است؟
متکی ادامه داد : این حق مسلم مردم سوریه است که نوع حکومت خود را تعیین کنند و در یک زندگی دموکراتیک رئیس جمهور خود را انتخاب کنند و نهایتا اینکه دخالت خارجی در سوریه برای جلو گیری از انتشار این فضا در منطقه بایستی متوقف شود و به اعتقاد من این یک پیام دو سویه است.
نماینده اسبق ادوار مجلس شورای اسلامی همچنین در واکنش به سوالی در خصوص نحوه مذاکرات آمریکایی ها گفت : منظور آمریکایی‌ها از مذاکره این است که ما مذاکرات را شروع می‌کنیم اگر طرف مقابل دیدگاه ما را قبول کرد حتما کشور سطح بالایی است و اگر قبول نکرد خواهند گفت این کشور اهل مذاکره نیست. این یک دیکتاتوری نوین در عرصۀ بین‌المللی است. آنها از هر چیزی استفاده می کنند تا به خواسته‌های خود برسند. به این ترتیب از نظر ما سازمان ملل به آلتی در دستان قدرت‌مندان تبدیل شده است.
گفتنی است منوچهر متکی که برای انجام سفری 2 روزه به کشور قبرس سفر کرده همچنین با برخی شخصیت های سیاسی این کشور و نخبگان و مردم دیدار می کند . وی اخیرا پیشنهاد های فروانی از کشورهای مختلف جهان برای حضور و سخنرانی در نشست های معتبر دانشگاهی و بین المللی داشته است .