ریشه اضطراب و افسردگی چیست؟

به گزارش نما به نقل از باشگاه خبرنگاران، بر اساس اخبار و گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها، بیش از 20 درصد از جمعیت جامعه عصبی و بدخلق و یا افسرده هستند، البته در این میان برخی کارشناسان معتقدند آمار مذکور در عالم واقعیت بیشتر از این به نظر می‌رسد،اما با فرض همین میزان،حدود یک پنجم جمعیت کشور با این اختلالات و تنش‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند.

کیومرث شرافتی،جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی با اشاره به برخی از نارسایی‌های روحی،روانی و عصبی در میان بخش هایی از جمعیت جامعه اظهار داشت: این معضل به کشور و جامعه ایران منحصر و خلاصه نمی‌شود و در تمامی جوامع، شاهد هستیم تعداد و گروه‌هایی از مردم با این عارضه و نارسایی مواجه هستند.

وی افزود:البته نباید این نکته ظریف را از نظر دور داشت که لزوما و ضرورتا تمامی افراد افسرده،مضطرب یا عصبی، بیماری روانی نیستند و باید میان این دو تفاوت وتمایز قائل شد.

جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی عنوان کرد: عوامل و مولفه‌های بسیاری در چنین اضطراب‌ها، افسردگی‌ها و نارسایی‌های روحی و روانی دخیل است که مشکلات اقتصادی،اشتغال،ضربه‌های روحی، عاطفی، تنش‌های درون خانوادگی، طلاق، اعتیاد، شرایط محیطی و حتی ژنتیکی در ظهور و بروز این ضایعه تأثیرگذار است.

شرافتی گفت: مقابله و مهار این نارسایی و ضایعه صرفا با یک نسخه واحد و یا راهکار مشخص امکان پذیر نیست و کنترل آن بنا بر ریشه و عامل بروز متفاوت است و به واقع اصلی‌ترین گام برای درمان و تشخیص این نارسایی به شناخت و تشخیص ریشه اصلی این معضل معطوف می‌شود که این امر نیز در دو بخش عوامل اصلی و عوامل فرعی قابل بررسی، مطالعه و ارزیابی خواهد بود.

*نشانه های افسردگی چیست؟

صدیقه نوبهار،روانشناس و کارشناس علوم رفتاری در تشریح نشانه‌های ظهور و بروز افسردگی اظهار داشت: احساس پوچی،آرزوی مرگ،بی‌خوابی، سحرخیز بودن در عین کم‌خوابی،یأس،دل‌مردگی، انزوا و خستگی مفرط و فقدان انرژی،نمونه‌هایی از مختصات و نشانه‌های افسردگی به شمار می‌رود.

وی افزود: افسردگی صرفا متوجه جوانان و یا بزرگسالان نمی‌شود و بعضا ممکن است این عارضه در گروه‌های کم سن و سال و حتی کودکان نیز مشهود و برجسته باشد.

نوبهار گفت: بی‌خوابی، بی‌قراری،ترس و هراس از حضور در جمع و اجتماع،کابوس‌های مکرر شبانه، بی اشتهایی، کم وزنی طولانی مدت، بروز رفتارهای تنش آمیز از نمونه نشانه‌های افسردگی در گروه کودکان و افراد کم سن و سال به شمار می رود.

روانشناس و کارشناس علوم رفتاری عنوان کرد: استرس‌های محیطی،ژنتیک، جنسیت، مزاج و اختلال در عملکرد بخش‌هایی از سیستم اعصاب مرکزی و مغز پنج عامل عمده چنین نارسایی هایی به شمار می‌رود که به فراخور علت و عامل بروز،شیوه‌های درمانی متعددی برای آن تجویز می شود.

وی افزود: البته با بروز برخی از نشانه‌های اشاره شده نمی‌توان فرد را افسرده،یا بیمار روانی اطلاق کرد، زیرا کم و بیش تمامی انسان‌ها در مقاطعی از زندگی خویش با چنین نشانه‌ها و عارضه هایی مواجه می شوند،اما ادامه دار و دامنه دار شدن این نشانه ها تا حدی که در زندگی شخصی،فردی،اجتماعی و خانوادگی فرد را تحت شعاع قرار دهد،معضلی است که باید با جدیت و دقت نظر پیگیری و برای درمان آن،اقدامات تخصصی و کارشناسی لازم و مقتضی لحاظ شود.

*از نارساییِ کارکرد صحیح غدد تا بروز نشانه های افسردگی

محمد حکیمی،روانشناس و آسیب شناسی مسائل اجتماعی اظهار داشت: برخی مواقع مشاهده می‌شود افرادی مراجعه می‌کنند که ابتدا به ساکن نشانه‌هایی از افسردگی در آن‌ها هویدا است، اما با بررسی و معاینه و آزمایش‌های تخصصی محرز می‌شود که استفاده از داروهایی خاص و یا اختلال در کارکرد غدد تیروئید یا عارضه هایی همچون سرطان، لوزالمعده، پارکینسون و حتی آلزایمر عامل اصلی چنین رفتارها و یا روحیات نامتعارفی است.

وی افزود: موارد بسیاری وجود داشته که افرادی در اوج افسردگی،با وارد شدن شوک الکتریکی به آن‌ها تحت نظر روانپزشک از وضعیت حاد و خطرناکی که در آن قرار داشته اند خارج شده و حتی از افکار پرخطری همچون خود کشی نیز فاصله گرفته‌اند.

حکیمی گفت: این موارد اثبات کننده ضرورت ریشه‌یابی عامل افسردگی است و باید با شناخت دقیق از وضعیت کلی فراد،نسبت به تجویز راهکارهای درمانی اقدام کرد، زیرا گاهی قطع مصرف یک دارو نیز می‌تواند پایان بخش بسیاری از این نارسایی‌ها باشد.

روانشناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی عنوان کرد: درمان یک شخص افسرده و مضطرب در حوزه تخصصیِ روانشناس نیست و باید متخصصان روانپزشکی برای درمان عارضه ورود کنند که به واقع این امر موید پیپچدگی و دامنه گسترده عوامل و دلایل ظهور و بروز افسردگی در طیف‌ها،اقشار ، افراد و گروه های اجتماعی است.

وی در خاتمه در خصوص راهکارهای موثر در پیشگیری از نارسایی های روحی و روانی این چنینی یادآور شد: نگرش مثبت به زندگی، ورزش، تغذیه سالم و اصولی، مشارکت در طرح‌های اجتماعی،فاصله گرفتن از انرژی‌های منفی، کسب مهارت‌های مقابله با استرس‌های محیطی،خشم و آموختن تکنیک‌های صحیح و اصولی زندگی از عوامل موثری است که تا حدود بسیاری دچار شدن و ابتلا به این عارضه ها را کاهش می دهد.