به گزارش نما به نقل از فارس، روابط مصر و عربستان پس از واگذاری دو جزیره مصری «تیران و صنافیر» وارد برهه حساسی شده است؛ یا نمایندگان پارلمان مصر به نفع واگذاری این دو جزیره رأی می‌دهند و تنش‌ها میان دو طرف می‌خوابد یا اینکه موضوع راهی دادگاه عدالت اداری مصر می‌شود که به ابطال توافق ژوئیه رأی داده است.
«سامی کلیب» تحلیلگر عرب در مقاله‌ای در این باره نوشت: حالت دوم به معنای وارد شدن به یک تونل تاریک است که قطع روابط میان ریاض و قاهره و وارد شدن به دادگاه‌های بین‌المللی را نزدیک می‌کند. تا زمانی که پارلمان مصر، مسیر دو جزیره تیران و صنافیر را مشخص کند حجم فشارهای عربستان بر مصر و نیز افزایش هماهنگی سعودی-قطری علیه قاهره کاملا آشکار خواهد بود که بارزترین این فشارها به این شرح است:
*سفر یک هیأت علیرتبه عربستانی به «اتیوپی» که که در پی آن سفرهای دیگری مانند وزیر خارجه قطر صورت گرفت تا در خصوص سد «النهضه» که مورد اختلاف قاهره و آدیس‌آباباست، مصر تحریک شود؛ پیام خلیج (فارس) در آن برهه کاملا آشکار بود زیرا مسأله‌ای سرنوشت‌ساز برای امنیت ملی مصر است.
* در نشست اخیر «سازمان حمل و نقل هوایی عرب»، عربستان و قطر بر کنار گذاشتن مصر از ریاست آن رأی دادند. زمانی که درگیری تشدید شد طرف‌ها تلاش کردند اوضاع را آرام کنند و بگویند قصد، عوض کردن یک مصری با مصری‌ای دیگر بوده نه کنار گذاشتن مصر از ریاست این نهاد.
* بعد از انفجار در کلیسای قاهره، مصر گزارشی منتشر و اعلام کرد متهم به انجام انفجار در این کلیسا به قطر سفر کرده است؛ منابع می‌گویند منظور مصر ، اتهام‌زنی به دوجه نبوده اما با این وجود شورای همکاری خلیج فارس، موضع مصر را محکوم کرد و در کنار دوحه ایستاد.
*در حال حاضر هماهنگی دقیقی میان عربستان و قطر برای آماده کردن مقدمات سفر «میشل عون» رئیسجمهور لبنان به عربستان وجود دارد و به نظر می‌رسد قاهره فهمیده این هماهنگی، تلاشی برای افزایش فشارها علیه مصر است خصوصا اینکه مقامات مصری انتظار داشتند اولین سفر خارجی رئیس جمهور جدید لبنان به قاهره باشد نه ریاض.
زمانی که «جبران باسیل» وزیر خارجه لبنان به مصر رفت، این تمایل قاهره (اینکه اولین سفر خارجی عون به قاهره باشد) را شنید و در پاسخ گفت: لبنان و عون نقش عالی مصر و رهبری آن را ارج می‌نهند اما عربستان یک هیأت عالی‌رتبه از سوی پادشاه این کشور را به لبنان فرستاده و عون قول داده اولین سفرش به این کشور باشد.
پاسخ تیم میشل عون به این معناست که جریان وابسته به عون با عربستان و قطر خصومت دارند و چون ریاض و دوحه اولین هیأت را برای تبریک فرستاده‌اند پس شایسته است که مانند آن پاسخ داده شود.
یک موضوع دیگر نیز هست؛ حاشیه تحرکات سیاسی و مالی در خلیج (فارس) و سرمایه‌گذاری روز به روز در آمریکا و اروپا کمتر می‌شود و به همین دلیل دولت جدید (لبنان) اعتقاد داد حل و فصل مسائل با این کشورهای خلیج فارس به معنای افزایش سرمایه‌گذاری‌ها و تقویت اقتصاد و نیز بازگشت سرمایه‌گذاران از حاشیه خلیج فارس به لبنان است.
طبیعتا این سفر عون به عربستان، منجر به آشفتگی متحدان عون در دمشق و حزب‌الله نخواهد شد زیرا ائتلاف از یک جهت قوی است و از سوی دیگر پس از این سفر، دست رئیسجمهور در مسأله سوریه و سفر به این کشور و نیز پس از آن سفر به ایران بازتر خواهد شد.
مصر نمی‌خواهد که سفر عون به عربستان برای اعمال فشار علیه این کشور استفاده شود؛ مصر اکنون نمی‌تواند همه خشم خود به عربستان را علنا نشان دهد اما هر کسی به مصر می‌رود بسیار از این موضوع می‌شوند .
مصر، ایران و سوریه
شکی نیست مشکلات اقتصادی گریبان مصر را گرفته و حرکت آن را فلج کرده است و نیز شکی نیست که دیپلماسی ریشه‌دار مصر از روش دیپلماسی جدید دولتی به حجم عربستان که عده‌ای جوان بی‌تجربه آنرا می‌چرخانند، غافلگیر شده است . کسانی که برنامه‌های شبکه‌های الجزیره و فشار روزانه آن بر رهبران و ارتش مصر را می‌بیند درک می‌کند که سرنگونی ارتش «اخوان المسلمین» چه بسا از سوی قطر هضم نشده باشد و برخی دیگر از کشورهای حاشیه خلیج فارس راغب به سرنگونی عبدالفتاح السیسی رئیسجمهور کنونی مصر هستند.
اما مصر نیز مخارج غافلگیرانه بسیاری برای کشورهای حاشیه خلیج فارس خواهد داشت که از جمله آنها روابط با ایران است اما برای این موضوع تا لحظه فعلی، موانع بسیاری وجود دارد. اولین آنها توافق اولیه از این نزدیکی و شروط آن است، دوم پاسخ مثبت ایران به شروط مصر است.
گفته می‌شود دیدار وزاری خارجه دو کشور مصر و ایران در ژنو ، پیامی به این سمت بوده است اما تا کنون نتیجه عملی نداشته است ؛ البته باید توجه داشت ایران در حال حاضر در صدد نزدیکی با ترکیه در پرونده سوریه است و احتمال دارد ایران تا زمانی که روابطش با ترکیه در سوریه و عراق خوب باشد، فعلا اشاره‌های جدی برای روابط خوب با مصر نشان ندهد. همانگونه که ایران تماس‌هایی با حماس و اخوان‌المسلمین دارد.
سوریه به عنوان یک اهرم فشار مصری مهم باقی می‌ماند، درست است که سخن‌های گفته شده از عبدالفتاح السیسی و بشار اسد در راستای نزدیکی است اما قاهره تا این ساعت از چارچوب همکاری امنیتی برای بازگشت کامل روابط دیپلماتیک عبور نکرده است و این همان چیزی است مکه روسیه سعی دارد مصر را به آن سمت سوق دهد.
«مصر» مابین ایران، سوریه و لبنان، عربستان
یك تحلیلگر عرب در مقاله‌ای درباره واگذاری دو جزیره «تیران و صنافیر» به عربستان و پرداخت و از این گذر به احتمالات سیاست مصر در قبال ایران، سوریه، لنان و عربستان پرداخت.
۱۳۹۵/۱۰/۱۵
