به گزارش نما به نقل از شرق: اطلاعيه قطر مبني بر اينكه دوحه خواهان برقراري روابط ديپلماتيك با ايران است، نشان از اين مسئله دارد كه رويارويي دولتهاي سني خليج فارس كه اكنون در ماه سوم خود است، نهتنها هيچ پيامي دال بر خاتمه خود ندارد، بلكه به نظر ميرسد تشديد هم شده است.
سعوديها از اين حركت دوحه خشمگين خواهند شد؛ آنها ائتلاف امارات متحده عربي، بحرين و مصر را در تحریم روابط تجاري با قطر رهبري كردهاند و هشدار دادهاند اين بلوكهكردن روابط اقتصادي تا هنگامي كه دوحه با اولتيماتوم ١٣ مادهاي آنها توافق نكرده، لغو نخواهد شد. انتظار قطعي اين گروه از كشورها اين بوده كه قطر دچار فروپاشي شود.
اين مسئله دستآخر نشان از اين دارد كه محاسبات ائتلاف به رهبري عربستان، عمدتا غلط از آب درآمده است. رياض و مؤتلفانش قطر را متهم به ايراد جرمهاي متنوعي كردهاند و اين شامل حمايت قطر از افراطگرايي هم ميشود؛ اما يكي از منابع خشم مؤتلفان اين است كه قطر روابط دوستانهاي با ایران دارد، ايراني كه رقيب تلخ سعوديها در منطقه است.
شواهدي وجود دارد كه سعوديها بهدنبال تهديدهايي كه دونالد ترامپ عليه ايران در سفرش براي فروش سلاح به عربستان مطرح کرد، جرئت كردند چنين حركتي انجام دهند؛ اما آنچه سعوديها فكر ميكردند از موضع قدرت مطرح شده، بهسرعت تضعیف شد. در حفظ آنچه اكنون بهعنوان يك الگوي رفتاري سرگيجهآور و متضاد برقرار شده، آقاي ترامپ ابتدا بيانيهاي در محكوميت قطر با بيان ايجاد روابط و همبستگي اين كشور منتشر كرد.
درهمينحال ركس تيلرسون، وزير امور خارجه ايالات متحده و جيمز ماتيس، وزير دفاع آمريكا، نكتهاي را ذكر كردهاند كه نشان از حمايتشان از قطر دارد. آنها اشاره کردهاند قطر یک متحد کلیدی است و اینکه عملیات نظامی آمریکا در خاورمیانه از قطر آغاز میشود.
رقابت ايران و عربستان و بحران قطر، خاورمیانه را تا لبه جنگ پیش برده است، درحالیکه سفر رجبطیب اردوغان به کشورهای خلیج فارس برای آرامکردن تنشهای حاصل از برخورد با قطر با شکست مواجه شده است. دوحه پذیرفته که بهخاطر این محاصره اقتصادی به رهبری سعودیها آسیبدیده اما همچنین اشاره کرده قطر به قدر کافی ثروتمند هست تا بتواند با وجود این محاصره اقتصادی به حیات خود ادامه دهد.
تهران در اول کار با یک اعلام موضع حسابشده، به بحران قطر عکسالعمل نشان داد و خواهان بهبود روابط بین دو کشور شد، اما اندکی بعد از این وضع استفاده کرد و با فرستادن غذا و بازکردن حريم هوایی ایران به روی قطر، آمادگی خود را برای برقراری مجدد روابط با دوحه اعلام کرد.
سعودیها نیز برای ارسال محمولههای حیاتی که شامل مصالح ساختمانی نیز میشود، اعلام آمادگی کردند و خواهان ارسال نیروهای کمکی برای نظامیاني که از قبل در دوحه به سر میبردند شدند. سعودیها انتظار داشتند اقدامات تنبیهی علیه قطر هشداری برای عمان و کویت - دو دولت سنی دیگر خلیج فارس با روابط نسبتا خوب با ایران- باشد.
این انتظار برآورده نشده و سعودیها در این مورد شکست خوردهاند، همچنین تمام امیدها برای منزویکردن ایران، چیزی که آقای ترامپ هم خواهان آن بوده، به عکس خود بدل شده است.
نمايندگان بیش از صد کشور در جلسه تحلیف حسن روحانی، رئیسجمهور ایران، در اوایل ماه جاری شرکت کردهاند و این کشورها شامل روسیه، چین، هند و همه کشورهای اروپایی غربی نیز میشوند. امیر تمیمبنمحمد آلثانی، ریاست هیئت قطری حاضر در جلسه را بر عهده داشت. سعودیها اصرار دارند که قطر باید برای برونرفت از این محاصره اقتصادی و خاتمهیافتن بحران، امتیازاتی بدهد.
عربستان مرزهای زمینیاش را به روی قطریها برای انجام مناسک حج در مکه باز کرده است، اما دوحه این اقدام را تحت عنوان اقدامی «دارای انگیزههای سیاسی»، رد کرده است. دادن امتیاز بلامانعبودن زیارت و مناسک حج پس از این انجام شد که سعودیها با شیخعبدالله بنعلی آلثانی، یکی از اعضای خانواده حاکم بر قطر، گفتوگو کردند.
سعودیها از حکام قطر حمایت میکنند، اما این شیخ که برادرش بهوسیله پدربزرگ امیر فعلی در سال ١٩٧٢ از قدرت حذف شده، یک چهره در حاشیه در قطر است. بازی با مترسک او در دوحه، نشان از اضطراب فزاینده سعودیها دارد، اضطرابی که مبتنی است بر اینکه آنها در گشودن راه خود شکست خوردهاند.
احتمالا این مسئله حقیقت دارد، احتمال نمیرود قطریها اولین کسانی باشند که در این رویارویی خطیر و زودگذر، دست به اقدام بزنند.
عربستان سعودی خشمگین میشود
اطلاعیه قطر مبنی بر اینكه دوحه خواهان برقراری روابط دیپلماتیك با ایران است، نشان از این مسئله دارد كه رویارویی دولتهای سنی خلیج فارس كه اكنون در ماه سوم خود است، نهتنها هیچ پیامی دال بر خاتمه خود ندارد، بلكه به نظر میرسد تشدید هم شده است.
۱۳۹۶/۶/۴