وضعیت ساماندهی گلزار شهدای كشور به كجا رسید؟/ فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی، خطر قرمز بنیاد شهید

به گزارش نما، موج یکسان سازی گلزارهای شهدا که آغاز شد، خانواده‌ شهدای زیادی به این طرح اعتراض کردند، اتفاقی که در آن هیچ جایی برای سلیقه خانواده‌ها و خواست آنان لحاظ نشده بود، همه المان‌ها و تزئینات مختص دهه ۶۰ ناپدید شد و جز یک قبر ساده چیزی از آن شکوه و معنویت گلزارهای شهدا در دهه ۶۰ را باقی نگذاشت.

متاسفانه گلزارهای شهدا در شهرهای بزرگی، چون تبریز، کرمان، قم، مشهد و ... دستخوش تغییرات جدید شد و امروز مشابه آنچه در گلزار شهدای تهران می‌بینیم در شهرهای دیگر دیده نمی‌شود. باید خدا را شکر و از مسوولیت پذیری دوستداران شهدا تشکر کنیم که اجازه افتادن بلدوزرها به جان گلزار شهدای تهران را ندادند تا امروز سرگذشت تلخ پیش آمده برای دیگر گلزارهای شهدا برای گلزار شهدای بهشت زهرا (س) تکرار نشود، امید داریم به واسطه صحبت‌های مقام معظم رهبری شاهد تغییرات جدید در گلزارهای شهدای کشور باب سلیقه خانواده‌های شهدا باشیم.

بهسازی، مناسبت سازی، ساماندهی، زیباسازی عناوین طرحی بود که کارگروه ساماندهی گلزارهای شهدا در سال ۸۳ به تصویب هیئت وزیران رساند. عنوان هرچه باشد این طرف پس از اجرا نارضایتی‌های زیادی را از سوی خانواده شهدا در پی داشت. پیش از آن هم در دهه ۷۰ اقداماتی تحت عنوان بهینه‌سازی گلزارهای سطح کشور در چند نقطه محدود انجام شده بود که پس از تأیید بنیاد شهید و امور ایثارگران نامشان در زمره گلزارهای ساماندهی‌شده ثبت شد. هرچند تا قبل از این در دهه ۷۰ نیز ۳۳۸ گلزار و هفت هزار و ۸۲۶ مزار ساماندهی شده بود اما اجرای رسمی این کار از سال ۸۳ صورت گرفت.

عامریان مدیر عامل کانون همبستگی فرزندان شاهد در این‌باره گفته بود: طرح یکسان‌سازی گلزار شهدا، طرح اشتباهی بود که از ۱۵ سال پیش شروع شد. از همان زمان هم مورد اعتراض و مخالفت جدی خانواده شهدا قرار گرفته، ولی متاسفانه علی‌رغم تلاش و نیت خیری که مسئولین داشتند، چون نظر خانواده شهدا و رضایت آن‌ها لحاظ نشده، مورد ایراد و مخالفت قرار گرفت.

در این رابطه هر بار که کار ساماندهی به گلزار شهیدی می‌رسید صدای اعتراض خانواده شهدا نسبت به از بین بردن آثار شهدا شنیده می‎شد، فعالان فرهنگی همسو با خانواده‌ شهدا و ضرر و زیان و صرف هزینه‌های هنگفت به این اقدام اعتراض داشتند، اما متاسفانه به این اعتراضات ترتیب اثر داده نشد. ضمن اینکه به کرات بنیاد شهید اعلام کرد مناسب سازی با رضایت خانواده شهدا صورت می‌گیرد، اما بعضا این رضایت‌ها به صورت اجباری گرفته می‎شد و خانواده‌ها قلبا راضی به ساماندهی نبودند.

گاه این اعتراضات به جایی رسید که واکنش مسوول بحث ساماندهی گلزار شهدا در سال‌‎های گذشته را برانگیخت. ایزدی معاون تعاون و امور اجتماعی بنیاد شهید و امور ایثارگران در جایی با دعوت از منتقدان به ساماندهی گلزار شهدا برای ارائه نظرات اظهار داشت: از منتقدان دعوت می‌کنم تا جلساتی را در همان قطعات گلزار شهدا که درباره آن سیاه‌نمایی شده است، برگزار کنیم. برخی مواقع اصحاب رسانه بدون مشاهده میدانی بر این گفته‌ها دامن می‌زنند. تذکراتی به برخی افراد داده شده است که اگر این رفتارها ادامه داشته باشد، اقدام جدی تری خواهیم داشت.

رهبر معظم انقلاب اسلامی روز دهم بهمن ۱۳۹۷ پس از زیارت مزار شهدای بهشت زهرای تهران در بیاناتی اشاره به حفظ بافت قدیمی گلزار شهدا که توسط خانواده شهدا بنا نهاده شده بود داشتند و در اینباره گفتند: «یکی از کارهای بدی که بعضی از مدیران گلزارهای شهدا انجام می‌دهند، این کار غلط یکسان‌سازی قبور شهداست. این [جا] خوب است؛ همین درست است، بیایند صاحبان این شهدا، پدرانشان، مادرانشان، فرزندانشان، همسرانشان، علامتی داشته باشند، عکسی داشته باشند، این خوب است. این شکل، شکل طبیعی است. هیچ لزومی ندارد که ما این [علامت‌ها] را صاف کنیم، به خیال اینکه می‌خواهیم زیباسازی کنیم. زیبایی هر جایی و هر چیزی به حَسَب خودش است؛ زیبایی انسان، زیبایی باغ، زیبایی قبرستان، زیبایی هر چیزی را باید به حَسَب خودش محاسبه کنیم.»

پس از صحبت‌های معظم له بود که رویکرد جدیدی در بحث ساماندهی گلزارهای شهدا شکل گرفت، اتفاقی که می‌رفت تا با فاصله گرفتن از نظر خانواده شهدا و دوستداران شهدا فضای یخ زده و سردی را در گلزارهای شهدا بنا کند، با نظر رهبر معظم انقلاب اسلامی به گونه‌ای دیگر رقم خورد.

حجت‌الاسلام شهیدی ریاست وقت بنیاد شهید و امور ایثارگران چند روز پس از بیانات حضرت آقا گفت: طرح‌های مربوط به ساماندهی گلزارهای مطهر شهدا در کارگروه‌های ساماندهی در استان‌ها به تصویب می‌رسند و اصل مهم در این زمینه جلوگیری از هرگونه یکسان‌سازی قبور مطهر شهدا و حفظ آثار و علائم مرتبط با شهدا و شرایط طبیعی آن‌ها با توجه به رهنمودهای مقام معظم رهبری است.

سردار ناصر سعید رئیس اداره ایثارگران ستاد کل نیروهای مسلح تابستان امسال از تعبیه «مقبره سربازان جنگ جهانی دوم» برای گلزارهای شهید ساماندهی شده استفاده کرد و در رابطه با این اقدامات اظهار داشت: بهشت زهرا در تهران به عنوان بزرگترین آرامستان دنیا سرمایه ارزشمندی است که بعد از سال ۹۵ با تدبیر حضرت آقا مسئله همسان سازی آن متوقف شد. آقا فرمودند کار یکسان سازی غلط است و باید به حفظ شکل طبیعی آن تاکید داشته باشیم. به همین دلیل این طرح در تهران متوقف شد و در نگاه امروز که ما در مدیریت جدید بنیاد دیده‌‎ایم تاکید و فرمایشات حضرت آقا و تدبیر ایشان در این زمینه جایگاه ویژه‌ای دارد.

باید مبنای فکری و نظری در مسئله ساماندهی اصلاح شود و حاکمیت نگاه میراثی و ارزشی اتفاق بیافتد، چون گلزار شهدا حاصل نگاه خانواده شهداست و محصول سرمایه ملی است و باید آن را در شکل و ظاهر حفظ کنیم.

اوحدی رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران گفته است: قریب به ۲۰ هزار گلزار شهدا در کشور وجود دارد که ۲۰ درصد آن‌ها نیازمند ساماندهی است و طی طرحی با همکاری دانشگاه‌ها و سپاه، براساس تاکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی در حال اجراست.

وی چندی پیش اعلام کرد «خط قرمز بنیاد شهید برای گلزارهای شهدا فرمایشات رهبری در این رابطه است» و گفت: طرح جامعی را بنیاد شهید تهیه کرده که مبنای آن منویات معظم له برای ساماندهی این گلزارهایی است که هنوز ساماندهی نشده‌اند.

امید است عزمی جدی برای اجرای درست طرح ساماندهی گلزار شهدا با رضایت قلبی خانواده شهدا و با استفاده از ظرفیت‌های معنوی فعالان این عرصه صورت گیرد تا مثل گذشته تجربه تلخ یکسان سازی قبور شهدا تکرار نشود.
منبع: دفاع پرس