پشت پرده جریمه سنگین اپراتورها به بهانه اخلال در شبكه‌های اجتماعی چه بود؟

به گزارش نما، اپلیکیشن شبکه اجتماعی چت صوتی تحت عنوان کلاب هاوس (Clubhouse) در سال ۹۸ راه اندازی شد و با حمایت‌های کلان سرمایه‌گذاران خارجی هویت تازه‌ای یافت و راه خود را به گوشی های کاربران اینترنتی پیدا کرد. این برنامه در ماه‌های ابتدایی انتشار و همه‌گیری ویروس کووید۱۹ و همچنین پس از سرمایه‌گذاری ۱۲ میلیون دلاری از شرکتی که توسط مارک اندرسین راه اندازی شده محبوبیت پیدا کرد. شبکه اجتماعی کلاب هاوس به‌تازگی موفق به جذب سرمایه «اندروچن» از شرکت «اندرسن هوروویتز» و چند شرکت دیگر ازجمله DST Global و Tiger Global بوده است و حالا ارزش این شرکت به حدود ۴ میلیارد دلار رسیده است.


کلاب هاوس دارای طیف گسترده‌ای از اتاق‌های مجازی با مکالمه در موضوعات مختلف به عنوان برنامه‌های گفت‌وگو، موسیقی، اجراها و از همه مهم‌تر در وضعیت کنونی کشور ما بحث‌های سیاسی است. با ورود چهره‌های شاخص و همچنین مسولان کشور، فضای داغی در مکالمات مجازی کلاب هاوس پیدا شده و هویت خاصی به این فضا بخشیده است.

استفاده از نام افراد شناخته شده در جهان مهم‌ترین ترفند این شبکه اجتماعی برای عمومی شدن بود. بصورتی که در فضای کشور ایران حضور وزیر امور خارجه و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بود که در ابتدا به این شبکه اجتماعی هویت بخشید. در ادامه شاهد ورود گسترده چهره‌های سیاسی و شناخته شده جامعه به این شبکه اجتماعی بودیم و به دنبال آن مباحث مطرح شده پس از ورود این قشر در رسانه‌های رسمی کشور به خود کلاب هاوس رسمیت بخشید.

اما استقبال ویژه عموم از این شبکه اجتماعی مدتی بعد به یک محل اختلاف برای مراجع تصمیم‌گیر تبدیل شد، به طوری که مسئولان مرتبط در شبکه های اجتماعی خود نسبت به اتفاقات پیرامون کلاب هاوس واکنش نشان دادند. موضوعی که منجر به آن می‌شد تا کلاب هاوس هم به جرگه شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده غربی در کشور بپیوندد.

به دنبال این مسائل پس از تعطیلات نوروزی سال ۱۴۰۰، دادستان کل کشور اعلام کرد که در حال حاضر برنامه‌ای برای فیلتر کلاب هاوس در کشور وجود ندارد و همچنین محمد جواد آذری جهرمی در یکی از گفت‌وگوهای جلسات کلاب هاوساعلام کرده بود که خبری از دستور فیلترینگ کلاب هاوس نیست.

اما درتاریخ ۱۹ فروردین شبکه اجتماعی کلاب هاوس با اختلالی بر روی اپراتور های تلفن همراه برخوردار شد موضوعی که با پیگیری برخی از رسانه‌ها به این نتیجه رسید که هیچ یک از این اپراتورها دستوری مبنی بر فیلتر کردن کلاب هاوس از هیچ نهادی دریافت نکرده‌اند و این اختلال‌ها بصورت کاملا اتفاقی رخ داده است و در این میان وزارت ارتباطات تاکید می‌کند اپراتورهای تلفن همراه دریافت حکم یا اختلال عمدی را رد می‌کنند اما در ادامه، شواهد وجود اختلالی جدی را در این شبکه نشان می‌دهد.

کمی بعد حسین مجلسی‌راد، مدیرکل حوزه ریاست همراه اول شایعه صدور حکم قضائی فیلتر کلاب هاوس را رد می‌کند و می‌گوید: "هیچ حکم قضایی یا دستوری از کارگروه فیلترینگ برای ما ارسال نشده است."

در ادامه وزارت ارتباطات این اختلال ها را غیرعادی دانسته و سازمان تنظیم مقررات با ارسال هشداری به اپراتورهای کشور به آنها اولتیماتوم ۲۴ ساعته واگذار می‌کند تا اختلال بوجود آمده را در این شبکه برطرف کنند و از آنها رونوشت نامه قضایی در صورت وجود را خواستار می‌شود. در متن این نامه ارسالی آمده است که در صورت استمرار اختلال‌های بوجود آمده با توجه به جمع آوری ادله فنی، گزارش رخداد جرم، برای پیگیری قضایی به دادسرا ارائه و درخواست پیگرد عاملان اختلال پیگیری خواهد شد. لازم به ذکر است هشدار مذکور به استناد ماده ۷۳۷ قانون مجازات اسلامی که ایجاد اختلال در ارتباطات را جرم‌انگاری کرده مورد استفاده قرار گرفته است.

باید خاطرنشان کرد بحث فیلتر شدن کلاب هاوس برای اولین بار در گروه مصاحبه با رئیس کل بانک مرکزی در این شبکه توسط کاربران اعلام شد؛ در همان زمان و همان گروه وزیر ارتباطات این موضوع را تکذیب می‌کند.

حال بیش از ۱۰ روز است که کاربران اپراتورهای تلفن همراه بدون فیلترشکن امکان دسترسی به این شبکه اجتماعی را ندارند. همچنین پس از اولتیماتوم ۲۴ ساعته وزارت ارتباطات به اپراتورهای کشور همچنان اختلال این شبکه برطرف نشده است و به دنبال همین موضوع وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات شکایت علیه مدیران این اپراتور ها نزد دادستانی تهران را گام بعدی خود قرار داده است که سیدجمال هادیان، رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در توییتی به همین مورد ذکر شده اشاره می‌کند.


وزارت ارتباطات وفناوری اطلاعات برای برداشته شدن اختلال های پیش آمده ۳ اقدام مهم را در دستور کار خود قرار داده است. در گام اول سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی خود را موظف به جمع‌آوری مستندات فنی، همراه با اولتیماتوم ۲۴ ساعته برای همکاری اپراتورها دانست. در گام دوم درصورتی که فرصت ۲۴ ساعته اپراتورها به اتمام برسد و آنها اقدامی را برای رفع مشکل انجام ندهند رگولاتوری خود را موظف به اجرای جریمه روزانه ۵۰ میلیارد تومانی می‌داند. در گام سوم در صورت مرتفع نشدن اختلال پیش‌آمده از سوی اپراتورها پس از گذشت دو هفته حکم ۲ سال تعلیق از فروش و کاهش مدت پروانه در نظر گرفته خواهد شد.

علیرضا معزی، معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس جمهوری در توییتی اعلام کرد: به پیشنهاد وزیر ارتباطات در هیئت وزیران جرائم سنگینی به خاطر این تخلف اپراتورها در نظر گرفته شده است.


اما از طرفی دیگر «مجتبی توانگر» نماینده و رییس کمیته اقتصاد انرژی مجلس در توییتی تلویحا اعلام کرده که دستور فیلترینگ کلاب‌هاوس صادر شده اما محرمانه است. او در این توییت بیان داشت: «دستور جلسات کمیته تعیین مصادیق مجرمانه به درخواست نمایندگان دولت محرمانه‌ شده‌اند و همین امر موجب شده تا دولت از تصمیماتی که خود آمر آن بوده برای جهت دهی به افکار عمومی بهره‌برداری کند.»

بنابراین باید دید آیا حرکت وزارت ارتباطات درخصوص شفاف سازی ماجرای فیلترینگ کلاب هاوس فرار رو به جلو حساب می‌شود یا خیر؟!

همچنین با توجه به اظهارات مقامات باید دید فیلترینگ شبکه اجتماعی کلاب هاوس به مقصد مشخصی خواهد رسید یا در هاله‌ای از ابهام باقی خواهد ماند؟

کلاب هاوس حالا ظاهرا حدود ۱۰ میلیون کاربر فعال هفتگی دارد و امسال تعدادکارمندان خود را چهار برابر کرده تا بتواند با چالش‌های موجود کنار بیاید و راحت‌تر به رشد خود ادامه دهد.در نهایت آینده این شبکه اجتماعی همچنان شفاف نیست و معلوم نیست در آینده همان سیاست شبکه های اجتماعی دیگر را در پیش خواهد گرفت و یا سرنوشت دیگری برای آن رقم خواهد خورد.
منبع: تسنیم