در دیدگاه امام علی علیه السلام ، فلسفه حکومت : احیای حق ، انهدام باطل و رساندن انسان به جایگاه خلیفه اللهی است
و این آرمان جز با حکومت صالحان تحقّق نمی یابد و روشن است که در حکومت اسلامی میبایست کارگزاران از میان نخبگان انتخاب شوند تا اشتباهات و انحرافات احتمالی به حداقل برسند.
از این رو امام علیه السلام در عهد نامه مالک اشتر ، معیارها و ویژگیهای خاصی را برای هر صنفی بر شمرده است ، از جمله در باره صفات قاضی می فرماید : از میان مردم برترین افراد نزد خود را برای قضاوت انتخاب کن ، کسانیکه مراجعه فراوان ، او را به ستوه نیاورد . بر خورد مخالفان با یکدیگر او را خشمگین نسازد . در اشتباهاتش پا فشاری نکند . بازگشت به حق پس از آگاهی برایش دشوار نباشد . طمع را از دل ریشه کن کند . در شناخت مطلب با تحقیقی اندک رضایت ندهد . در شبهات از همه با احتیاط تر عمل کند . دریافتن دلیل اصرارش از همه بیشتر باشد . در مراجعه پیاپی شاکیان خسته نشود . در کشف امور از همه شکیباتر و پس از آشکار شدن حقیقت ، در فصل خصومت از همه برّنده تر باشد . ستایش فراوان او را فریب ندهد و چرب زبانی دیگران ، او را منحرف نسازد .
بدون شک یکی از عوامل مهم و اساسی در ثبات و کارآیی نظام های سیاسی ، سیستم قضائی هر کشور است و بررسی سیستم های اجتماعی و سیاسی کشورها ی مختلف جهان به خوبی نشان میدهد که نقش دستگاه قضائی صالح در پیشبرد اهداف حکومتها تا چه حد منشاء اثر بوده است .
نکته حائز اهمیّت در این زمینه آن است که هر نظام حکومتی بدون توجه به نقش قضائی صالح و سالم نخواهد توانست در نیل به اهداف ، از خود کارآمدی نشان دهد و در این راستا تفاوتی هم میان حکومت دینی و غیر دینی لائیک وجود ندارد.
یکی از الگو های بسیار مناسب در سیستم قضائی و زندانبانی جمهوری اسلامی جهت اثبات این مدعّا ، سیره شهید سعید حاج سید اسدا.. لاجوردی " رحمت الله علیه" در دوران مدیریتش در دادستانی انقلاب و سازمان زندان ها می باشد که هم از باب سنّت و شریعت و هم از جهت مدیریت معقول و مدرن ، می توان در آن دقیق شد و از آن بهره و الگو گرفت .
حقیر با توجه به سالها همکاری و شاگردی ایشان ، در بیست و سوّمین سالگرد شهادت این شهید مجهول القدر و تبیین اجمالی شخصیّت وی و همچنین ترسیم یک الگوی مشخص و مجرّب برای مدیران جوان امروز جامعه اسلامی ، 40 ویژگی اخلاقی و مدیریتی ایشان را احصا کرده و به طور خلاصه تقدیم می نمایم :
1 - اعتقاد واقعی و عملی به مبانی ، اصول ، و آرمانها و اهداف انقلاب اسلامی
2 – بهره مندی از روحیه خستگی ناپذیری و جهادی
3 – معتقد به نظام ولائی نظری و ولایتمداری عملی
4 – برخوداری از ایمان ، اخلاص ، تدیّن و تقوای ستودنی
5 – بیزاری ازتجمل گرایی ، اشرافی گری ، عافیت طلبی و دنیا طلبی
6 – صراحت کلام و شجاعت در اعلام مواضع ، بدون ملاحظه و دو رویی
7 – رعایت ساده زیستی و ساده پوشی در عین آراستگی ظاهری
8 – برخورداری از روحیه زهد و خدا ترسی از نو جوانی تا آخر عمر
9 – حساسیّت مثال زدنی و اشتهار در حفاظت و رعایت بیت المال
10 – داشتن بصیرت نافذ و عالمانه در خصوص دشمن شناسی و جریان شناسی
11 – برخورداری کم نظیر و آموزنده از اعتماد به نفس و خود باوری
12 – داشتن مواضع شفاف نسبت به جبهه استکبار خارجی ، فتنه های داخلی و جریانات ضد انقلابی
13 – برخورداری از روحیه ابتکار و نو گرائی در تصمیمات و مدیریت سازمانی
14 – اعتقاد جدی به ظرفیّت های داخلی و توانائی های جوانان مؤمن و انقلابی
15 – شجاعت و بی پروائی از بیان حقیقت و پذیرفتن هزینه های آن
16 – نداشتن ترس و هراس ازشکوه و ابهت پوشالی استکبار جهانی
17 – انتقاد پذیری و تکریم و احترام به منتقدان
18 – پر کار و کم هزینه
19 – عمل گرا و کم حرف
20 – معتقد به اصالت کار و خدمت
21 – متنفر از تنبلی و تن پروری و تن آسایی
22 – معتقد به نظر یه برون سپاری و تفویض اختیارات
23 – ابتکار در مدیریت زندانها با تدوین و انتشار، منشور زندانبانی اسلامی و اصلاح و تربیت زندانیان
24 – ولایتمداری حقیقی و ارادت قلبی و عملی به امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری
25 – علی رغم سخت گیری در بیت المال ، سخاوتمندی در روابط مالی شخصی
26 – پرکارترین و کم هزینه ترین مدیر در نظام جمهوری اسلامی
27 – مخالفت با سمینارها و همایش های بی فایده و هزینه تراشی های رایج
28 – بیزاری شدید و همراه با واکنش از تعریف و تمجید و تملّق اطرافیان
29 – معتقد به مدیریت در میدان و صحنه و پرهیز از مدیریت پشت میز نشین
30 – صداقت در رفتار و گفتار و پرهیز ازغیبت و دروغ و سعایت
31 – اعتقاد راسخ ، صادقانه ، باورمند و عملی به تودۀ مردم
32 – برخورداری از ثبات فکری و پرهیز از تلوّن و همرنگی با جماعت
33 – بسیار مهربان ، احساساتی ، با عاطفه و خوش مشرب
34 – آزاد اندیش و باورمند به اجتهاد پویا ، با التزام به فقه سنّتی
35 – بی اعتنائی محض و ستودنی به هر پست و مقام و منصب و قدرت
36 – داشتن قاطعیّت در مدیریت و بهادادن به مدیران قاطع و پرکار
37 – برخودار از روحیه تواضع و فروتنی و مهار دیو غرور و تکبّر و منیّت
38 – توصیه نا پذیری نا حق و لو از سوی هر عالی مقام و صاحب قدرتی
39 – داشتن مهارت های بالا و مثال زدنی در ارتباط گیری ، اقناع و متقاعد سازی در بحث
40 – مصداق اتم و اکمل آیه شریفه " اشدّاء علی الکفّار رحماء بینهم "
