بازی چند لایه آمریكا در آستانه از سرگیری مذاكرات وین

به گزارش نما، در آستانه ازسرگیری ادامه دور هشتم مذاکرات وین برای رفع تحریم‌های یکجانبه علیه ایران، یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه آمریکا تصریح کرد که رسیدن به توافق با ایران درباره موضوع هسته‌ای این کشور امکانپذیر است اما به واسطه پیشرفت توانمندی‌های هسته‌ای ایران، باید هرچه سریع‌تر نهایی شود.

خبرگزاری فرانسه در این خصوص گزارش کرد، مذاکرات وین پس از توقفی کوتاه، امروز با حضور نمایندگانی از کشورهای چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلیس و ایران و ایالات متحده در وین پایتخت اتریش ازسرگرفته می‌شود و طرف‌های مذاکره‌کننده در روزهای اخیر از حصوص پیشرفت در مذاکرات احیای برجام خبر داده‌اند.
یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا در ارتباط با روند مذاکرات وین گفت: «توافقی که به نگرانی‌های اصلی تمامی طرف‌ها بپردازد، در دسترس است اما اگر در هفته‌های آتی حاصل نشود، پیشرفت‌های هسته‌ای ایران بازگشت به برجام را برای ما دشوار می‌کند».

«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ به طور یکجانبه از برجام خارج شد و تحریم‌هایی را با هدف اعمال فشار علیه ایران وضع کرد و ایران را وادار کرد که پس از یکسال پایبندی به برجام بعد از خروج آمریکا، گام‌هایی را در جهت کاهش تعهدات برجامی در چارچوب این توافق بردارد.

مقام‌های کشورهای غربی به ویژه آمریکا از زمان آغاز مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین همواره تلاش کرده‌اند در موضع‌گیری‌های رسانه‌ای اینطور وانمود کنند که پیشرفت مذاکرات هسته‌ای در گرو اقدامات ایران است. تحلیلگران می‌گویند اظهارات مقام‌های آمریکایی و همتایان غربی آنها درباره در دسترس بودن یا قریب‌الوقوع بودن توافق بخشی از سیاست‌های مقصرنمایی آنها علیه ایران است.

«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت خارجه ایران روز گذشته (دوشنبه) در خصوص ازسرگیری مذاکرات وین گفت: «پاسخ هایی که آمریکا فردا به وین می‌آورد مشخص می‌کند که چه زمانی می‌توانیم به توافق برسیم. ما در زمینه‌های مختلف مذاکرات وین پیشرفت قابل‌توجهی داشته‌ایم از جمله تضمین‌هایی مبنی بر اینکه ایران به دنبال این است که دولت جدید آمریکا یک بار دیگر توافق را نقض نکند».

دیپلمات‌های غربی از هشتم آذرماه که نخستین دور مذاکرات رفع تحریم‌ها در دولت سید ابراهیم رئیسی آغاز شده سعی کرده‌اند با ارائه چارچوب‌های زمانی تیم ایران را برای موافقت با خواسته‌های خود تحت فشار قرار دهند.

با این حال، نمایندگان ایران در مذاکرات وین تصریح کرده‌اند برای تهران نتیجه مهم‌تر از زمان است. تهران در تلاش است برجام را که از نخستین روزهای اجرایی شدن در اثر برخی سیاست‌های آمریکا و کشورهای غربی به توافقی تهی از منافع اقتصادی برای طرف ایرانی تبدیل شد به سمت توافقی دوجانبه و متوازن پیش ببرد.

در همین راستا «اولاف شولتز» صدر اعظم آلمان روز گذشته (دوشنبه) در مصاحبه با روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست گفت که به لحظه تعیین‌کننده‌ای در مذاکرات رسیده‌اند. وی مسئولیت را برعهده ایران دانست و گفت: «ما به آن‌ها پیام روشنی داده‌ایم که هم‌اکنون زمان تصمیم‌گیری و پیشرفت و نه طولانی‌کردن این فرایند است. ما امیدواریم که آن‌ها از این فرصت استفاده کنند».

دولت فعلی آمریکا به ریاست «جو بایدن» مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین، پایتخت اتریش زمینه‌های لازم برای بازگشت کشورش به توافق هسته‌ای برجام را فراهم کند. تا کنون ۸ دور مذاکره در شهر وین میان ایران و اعضای گروه ۱+۴ از یک طرف و آمریکا و اعضای گروه ۱+۴ از طرف دیگر در این خصوص برگزار شده است.

دولت آمریکا تا کنون در این مذاکرات از انجام اقدامات لازم برای بازگشت به برجام خودداری کرده و عملاً سیاست دولت گذشته این کشور موسوم به «فشار حداکثری» را علیه ایران ادامه داده است. دولت بایدن، در عوض با مانور بر روی برخی حرکات نمایشی تلاش کرده توپ تصمیم‌گیری در مذاکرات وین را به زمین ایران بیندازد.

از جمله جدیدترین اقداماتی که آمریکا با این هدف انجام داده بازگرداندن معافیت‌های تحریمی مربوط به همکاری‌های صلح‌آمیز با برنامه هسته‌ای ایران است. این معافیت‌ها در دوران ریاست‌جمهوری قبلی آمریکا لغو شده بودند، اما ناظران و تحلیلگران می‌گویند بازگرداندن آنها به جهت آنکه در بردارنده انتفاع اقتصادی برای ایران نیست را نمی‌توان امتیاز در نظر گرفت.

«ند پرایس» در نشست خبری شامگاه دوشنبه در خصوص این معافیت‌های تحریمی ایران تأکید کرد: «هدف از صدور این معافیت‌ها تأمین پول برای ایران نیست... واقعیت این است که اگر ما در نقطه‌ای قرار بگیریم که بخواهیم به پایبندی دوجانبه به برجام برگردیم، این معافیت‌ها برای برداشتن گام‌هایی که برنامه هسته‌ای ایران را کم‌خطرتر می‌کنند ضروری خواهند بود. اگر هم نتوانیم به پایبندی دوجانبه برگردیم باز هم این گام‌ها در راستای منافع ما است.»

او در ادامه گفت: «اگر ما بخواهیم به توافقی برای پایبندی دوجانبه به برجام دست پیدا کنیم این گام (صدور معافیت‌های تحریمی) به ما برای آن کمک کند.»

مذاکرات وین در حالی از سرگرفته می‌شود که «حسین امیرعبداللهیان» وزیر خارجه ایران در خصوص پیش بینی روند مذاکرات پیش رو در وین گفت: «ما بر آخرین متونی که در نتیجه مذاکرات ایران با گروه ۱+۴ و Non-Paper هایی که از طریق آقای مورا تبادل شده تمرکز کردیم. در مرور آخرین متون به دست آمده از مذاکرات وین، هنوز در حوزه رفع تحریم‌ها بخش‌هایی از مطالباتمان مورد توجه قرار نگرفته است».
منبع: فارس