آپاندیس چیست و چه عواملی باعث بروز آن می‌شود؟

به گزارش نما، آپاندیس تیوبی است که در ناحیه راست بدن و نزدیک روده بزرگ قرار گرفته و عملکرد آن تا کنون ناشناخته است؛ اما تئوری هایی که در مورد آن وجود دارد حاکی از آن است که نقش ذخیره باکتری های مفید و به نوعی راه انداز سیستم گوارش بعد از بیماری هایی نظیر اسهال را دارد. به عبارتی دیگر نقش ایمنی در بدن را ایفا می کند.در این مطلب می خواهیم درباره علت و عواملی که باعث بروز آپاندیس می شوند صحبت کنیم.

التهاب آپاندیس یک بیماری اورژانسی است که برای خارج کردن آن به عمل جراحی فوری نیاز است . در صورت عدم درمان ، ممکن است آپاندیس ترکیده یا سوراخ شود و مواد عفونی به داخل حفره ی شکمی راه پیدا کند که در این صورت باعث پریتونیت یا همان التهاب شدید حفره ی شکمی (صفاق) می شود و در صورتی که با آنتی بیوتیک های قوی درمان نشود، می تواند کشنده باشد.

گاهی آبسه ی پر از چرک (عفونت های محصور در دیواره های خاموش در برابر سایر قسمت های بدن ) خود را به شکل آپاندیس ملتهب نشان می دهد. بافت های اسکار آپاندیس (دایواره های خاموش ) ،از گسترش عفونت در سایر قسمت های شکم جلوگیری می کند. آبسه های آپاندیس اضطرار کمتری نسبت به آپاندیس ملتهب دارد . اما متأسفانه تا جراحی انجام نگیرد، نمی توان این امر را تشخیص داد . به همین دلیل تمامی موارد آپاندیسیت، شرایط اورژانس تلقی شده و در همه ی موارد جراحی انجام می شود.

در ایالات متحده از هر ۱۵ نفر ۱ نفر دچار آپاندیسیت می شود. آپاندیسیت در افراد زیر ۲ سال نادر است و در سنین ۱۰ تا ۳۰ سالگی بسیار شایع تر است . گرچه این وضعیت ،در هر سنی ممکن است رخ دهد.

چه عواملی باعث بروز آپاندیس می شود؟

علل آپاندیس همیشه مشخص نیست. گاهی اوقات آپاندیسیت می تواند در نتیجه یکی از علل زیر رخ دهد:

انسداد:

علل آپاندیسیت میتواند باقیمانده مواد غذایی یا یک قطعه مدفوع سخت (مدفوع سنگ مانند) باشد که می تواند سبب مسدود شدن دهانه مجرای آپاندیس شما شود.

عفونت:

همچنین علل آپاندیسیت ممکن است به دنبال عفونت مانند عفونت ویروسی دستگاه گوارش یا در نتیجه سایر انواع التهاب ایجاد شود.

در هر دو مورد، باکتری داخل آپاندیس به سرعت تکثیر شده، سبب التهاب، تورم و تجمع چرک در آپاندیس می شود. اگر این وضعیت به سرعت درمان نشود، آپاندیسیت ممکن است پاره شود.

علائم آپاندیس چیست؟

علائم کلاسیک آپاندیس شامل :

دردهای مبهم در قسمت بالای ناف یا قسمت فوقانی شکم که این درد به سمت راست و پایین شکم تیر می کشد. معمولاً این اولین نشانه است.
از دست دادن اشتها
تهوع یا استفراغ که دقیقاً پس از درد شکم رخ می دهد.
تورم شکم
تب ۳۷.۲ تا ۳۸.۸ درجه سانتی گراد
ناتوانی در دفع گاز
آپاندیس

علل ، راه های درمان و تشخیص آپاندیس

تقریباً در نیمی از موارد آپاندیسیت علائم زیر بروز می کند:

درد مبهم یا شدید در همه ی قسمت های بالا و پایین شکم ، پشت و مقعد
ادرار دردناک
استفراغی که قبل از درد شکم رخ دهد
گرفتگی شدید عضلات
یبوست یا اسهال به همراه گاز
اگر هر کدام از علائم ذکر شده را دارید ، بلافاصله تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرید . زیرا تشخیص و درمان به موقع این بیماری بسیار اهمیت دارد . هیچ چیزی نخورید ، ننوشید و از هر گونه قرص ضد درد ،آنتی اسید ، مسهل و پد های گرم کننده دوری کنید، زیرا می تواند باعث پارگی آپاندیس ملتهب شود.

آپاندیسیت چگونه تشخیص داده می شود؟

تشخیص آپاندیسیت ممکن است گمراه کننده باشد. اغلب علائم این بیماری مبهم یا بسیار شبیه سایر بیماری ها می باشد. بیماری هایی مانند :مشکلات کیسه صفرا ، عفونت مثانه یا مجاری ادراری ، بیماری کرون ، التهاب معده ، عفونت روده ای و مشکلات تخمدان.
معمولاً آزمایشات زیر برای تشخیص آپاندیسیت استفاده می شود :

معاینه ی شکم برای تشخیص التهاب
آزمایش ادرار برای بررسی احتمال عفونت ادراری
معاینه ی مقعد
آزمایش خون برای پی بردن به مبارزه ی احتمالی بدن در برابر عفونت
سی تی اسکن یا سونوگرافی

درمان استاندارد آپاندیسیت ، آپاندوکتومی که همان جراحی به منظور برداشتن آپاندیس است .حتی اگر مشکوک به آپاندیسیت باشید ، دکترها ترجیح می دهند برای رعایت ایمنی شما و جلوگیری از پارگی آپاندیس ، عمل جراحی برداشتن آنرا انجام دهند . اگر آپاندیس به شکل آبسه بروز کرده ، جراحی در دو مرحله انجام می شود ، اول تخلیه ی چرک آبسه ، سپس برداشتن آپاندیس .

پیش از برداشتن آپاندیس ، آنتی بیوتیک برای مبارزه با پریتونیت احتمالی تجویز می شود. معمولاً بیهوشی عمومی داده می شود و آپاندیس یا از طریق یک برش ۱۰.۱۶ cm و یا توسط لاپاروسکوپی برداشته خواهد شد.. اگر دچار پریتونیت شدید ، شکم شما از چرک تخلیه شده سپس شستشو داده می شود.

۱۲ ساعت پس از جراحی شما از تخت بلند شده و قادر به حرکت خواهید بود. معمولاً ۲ تا ۳ هفته طول می کشد تا به فعالیت های عادی خود بازگردید . اگر جراحی توسط لاپاراسکوپ (مانند تلسکوپی نازک است برای مشاهده ی داخل شکم ) انجام شود ، برش کوچکتر و بهبودی سریع تر حاصل می شود.

پس از برداشتن آپاندیس در صورت بروز هر کدام از موارد زیر با دکتر خود تماس بگیرید :

استفراغ خارج از کنترل
افزایش درد شکم
سرگیجه و احساس ضعف
خون در استفراغ یا ادرار
افزایش درد و قرمزی در محل برش جراحی
تب
چرک کردن زخم
آپاندیس

آیا آپاندیسیت قابل پیشگیری است؟

هیچ راهی برای جلوگیری از آپاندیسیت وجود ندارد ، امّا به هر حال بروز آپاندیسیت در افرادی که غذاهای دارای فیبر بالا ، مانند سبزی و میوه ، مصرف می کنند کمتر شایع است.

چه کسانی در معرض بیماری آپاندیس قرار می گیرند؟

هر شخصی ممکن است دچار این بیماری شود اما طبق تحقیقات، بین افراد ۳۰-۱۰ سال بسیار رایج است. حدود ۷ درصد از مردم آمریکا تجربه این بیماری را در طول زندگی خود داشته اند. کودکان و افراد مسن بیشتر از دیگران در معرض آپاندیس هستند. تشخیص اولیه و درمان برای این افراد بسیار ضروری است به خصوص در جوامع آسیب پذیر .

آپاندیس چه مشکلاتی ایجاد می کند؟

تاخیر در درمان آپاندیس خطر ایجاد مشکلات را زیاد می کند. یکی از مشکلات بالقوه همان سوراخ شدگی است که منجر به انباشتگی چرک در اطراف آپاندیس یا پخش عفونت در اطراف شکم و لگن می شود. در نتیجه بعد از تشخیص آپاندیس سریعا جراحی باید انجام شود. تاخیر بین تشخیص و درمان بسیار حائز اهمیت است و خطر سوراخ شدگی را افزایش می دهد. برای مثال احتمال سوراخ شدگی ۳۶ ساعت بعد از علائم اولیه حدود ۱۵ درصد می باشد .

مشکلات دیگر آپاندیس چیست؟

بعضی مواقع تورم همراه با آپاندیس می باشد که درعملکرد عضله روده اخلال ایجاد کرده و مانع دفع مدفوع می شود. استفراغ و تورم شکم زمانی اتفاق می افتد که گاز و مایع در روده دچار انسداد می شوند. در این موارد پیوستگی تیوب شکمی (تیوبی که از بینی به مری و بعد به معده و روده ها متصل است) لازم است که تخلیه شود ولی از انجام آن امتناع می شود .

مراقبت های بعد از جراحی آپاندیس
استراحت کافی
پیاده روی روزانه
پرهیز از حمل و بلند کردن اشیاء سنگین به مدت ۲ هفته
پرهیز از فعالیت های پرتکابو مانند وزن برداری، ایروبیک
مراقبت های بعد از جراحی آپاندیسیت

منبع: نمناک