چرا مذاكرات قطر نتیجه ای در بر نداشت؟

در پی سفر جوزپ بورل مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران، دو کشور ایران و آمریکا موافقت خود برای از سر گیری مذاکرات احیای برجام را اعلام کردند و ایران قطر را برای میزبانی این دوره از مذاکرات انتخاب کرد؛ بنابراین شهر دوحه قطر در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه( هفتم و هشتم تیرماه) میزبان مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و آمریکا با واسطه اتحادیه اروپا بود.
روز دوشنبه 5 تیرماه بود که علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه و مذاکره‌کننده ارشد ایران به دوحه رفت تا طی گفت‌وگوهایی با انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به مذاکره درباره موضوعات اختلافی باقیمانده از مذاکرات وین بپردازد، ایران پیش از این به علت بدعهدی ها و خروج یکجانبه آمریکا از برجام، اعلام کرده بود که هیچ مذاکره مستقیمی با آمریکا انجام نخواهد داد، بنابراین قرار بود تا انریکه مورا پیام‌‌‌های طرفین را به یکدیگر انتقال ‌دهد.
سر انجام دیروز این مذاکرات پایان یافت و طرف ایرانی مذاکرات را مثبت ارزیابی کرد اما طرف آمریکایی از شکست مذاکرات خبر داد و طرف اروپایی هم از شکست مذاکرات خبر داده و مسئولیت این شکست را هم بر دوش ایران انداخت.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در مورد مذاکرات صورت گرفته در قطر گفت: "خطوط قرمزی که در مذاکرات ترسیم شده در سطح سیاستگذاری و تصمیم‌گیری در کشور مبتنی بر تامین حداکثری منافع ملی است و این موضوعی است که نسل‌‌‌های بعدی در مورد آن قضاوت خواهند کرد."
او خاطرنشان کرد: "جمهوری اسلامی از خطوط قرمز خود به هیچ وجه عبور نخواهد کرد."وزیر امور خارجه ایران در عین حال تاکید کرد: "اگر آمریکا نیت جدی داشته باشد توافق در این دور از مذاکرات در دسترس است.."
امیرعبداللهیان، همچنین در گفت‌وگوی تلفنی با همتای قطری با بیان اینکه ارزیابی ما از مذاکرات دوحه مثبت است، گفت: "برای رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار جدی هستیم و در صورت واقع‌بینی امریکا، توافق دست یافتنی است."
مجید تخت روانچی نماینده ایران در سازمان ملل در توئیتی نوشت: ‏«به دنبال انجام مذاکرات دوحه، مرحله بعدی مذاکرات را با اتحادیه اروپا هماهنگ خواهیم کرد. وی افزود: تیم ما آماده تعامل سازنده برای دستیابی به یک توافق است. چنانچه آمریکا واقع بینانه عمل کند و عزم جدی برای اجرای تعهدات خود داشته باشد، توافق دور از دسترس نیست."
این در حالی بود که اکسیوس یه نقل از یک مقام ارشد آمریکایی تایید کرد که دور تازه مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده با هدف احیای برجام روز چهارشنبه هشتم تیر بدون هیچ پیشرفتی در پایتخت قطر به پایان رسیده است
این مقام آمریکایی که خواست نامش فاش نشود گفت: "چشم‌انداز توافق پس از دوحه بدتر از قبل از دوحه است و روز به روز بدتر هم خواهد شد. شما می‌توانید دوحه را در بهترین حالت به عنوان آب در حال حرکت و در بد‌ترین حالت به عنوان حرکت به سمت عقب توصیف کنید"
ظاهرا رابرت مالی (نماینده آمریکا در امور ایران) در مذاکره با انریکه مورا (نماینده اتحادیه اروپا) بر مواضع قبلی آمریکا و تکرار آنچه در وین مطرح شده پافشاری کرده است و تهران به شدت با آنها مخالفت کرده است، در واقع مطابق آنچه از قطر به گوش می رسید، مقامات کاخ سفید با لغو همه تحریم‌ها مخالفت کرده و به دنبال گنجاندن بند‌های جدیدی مانند برنامه موشکی و رفتار‌های منطقه‌ای ایران در توافق پیش رو بوده اند، همچنین آنها حاضر به دادن هیچگونه تضمین برای انجام تعهدات خود نشده و به دنبال اجرای یک توافق نامه ی یکجانبه بودند . مقامات ایرانی هم زورگویی آمریکا را نپذیرفته و خواهان لغو تمامی تحریم ها مطابق آنچه در برجام ذکر شده و ارائه ی یک تضمین اجرایی از سوی مقامات آمریکایی شدند، این موارد باعث شده تا نشست دوحه در اولین دور از مذاکرات، نتیجه خاصی در پیشرفت گفتگوها نداشته باشد.
در همین راستا محمد مرندی، تحلیلگر ارشد سیاسی و مشاور تیم مذاکره‌کننده هم با تأکید بر لزوم برداشته‌شدن تحریم‌ها علیه ایران جهت اجرای دوباره توافق هسته‌ای، گفت که امریکایی‌ها باید تضمین‌هایی را که تهران می‌خواهد ارائه کنند.
اما کشورهای اروپایی مطابق معمول به وظیفه ی سربازی خود در قبال آمریکا عمل کردند. همین راستا خبرگزاری اسپوتنیک، باربارا وودوارد، سفیر انگلیس در سازمان ملل پنج‌شنبه‌شب گفت: "ایران باید فوراً این توافق را انجام دهد؛ توافقی بهتر از این وجود نخواهد داشت"
سه کشور اروپایی عضو توافق هسته‌ای با ایران نیز در بیانیه‌ای مواضع قبلی خود درباره تحولات اخیر مربوط به مذاکرات رفع تحریم‌ها را تکرار کردند.
فرانسه، آلمان و بریتانیا در بیانیه‌ای مدعی شدند که توافق برای از سرگیری احیای کامل برجام از ماه مارس در وین حاصل شده، اما ایران از این فرصت استفاده نکرده و به تشدید تنش‌های هسته‌ای ادامه داده است.

با توجه به مواضع اروپا و آمریکا می توان به این مهم دست یافت که این کشورها در حال ایجاد یک عملیات روانی برای مقصر جلوه دادن ایران برای به نتیجه نرسیدن مذاکرات هستند، تا به واسطه ی آن و با توجه به شرایط نامناسب اقتصادی، مسئولان کشور را از طریق افکار عمومی تحت فشار قرار داده و ایران را مجبور به عقب‌نشینی از مواضع بحق خود کنند