وجه اشتراك دولت‌های هاشمی، خاتمی و روحانی؟

به گزارش نما؛ در دولت سازندگی، هاشمی رفسنجانی حتی همان یک روزنامه ای را هم که مشی انتقادی نسبت به دولت داشت را تحمل نمی کرد و وی به خاطر انتقاد آن روزنامه به عملکرد دولتش، حتی کارش به گریه در تریبون نماز جمعه هم کشید! محمدحسین صفارهرندی وزیر فرهنگ دولت نهم در واکنش به اظهارات هاشمی مبنی بر ابراز نگرانی درخصوص آزادی مطبوعات، گفته بود: «تعجب کردم وقتی برخی از شخصیت‌های محترم در ارتباط با آزادی مطبوعات در شرایط فعلی ابراز نگرانی کردند و مطالبی را فرمودند که به نظر می‌رسد نگران وضع موجود اطلاع‌رسانی هستند و در مقابل به خاطر آوردم همین بزرگواران در دوران مسئولیت خود به خاطر انتقادی عادی و معمولی چنان برآشفته شده بودند که حتی کار به گریه در برابر تریبون‌های عمومی کشیده شد. تعجب می‌کنم کسانی با این سطح تحمل از آزادی مطبوعات در دوران خود، چطور اکنون در رابطه با آزادی مطبوعات ابراز نگرانی می‌کنند و ما باید بابت چنین موهبتی که محصول انقلاب بوده و به هیچ دولتی مربوط نیست و در واقع نتیجه‌ی عمل انقلاب اسلامی و استقرار حکومتی به نام خداست شاکر باشیم.»
در دولت خاتمی هم هرچند تعداد روزنامه ها و نشریات همسو و حامی دولت به شدت افزایش پیدا کرد، اما این رسانه ها به جز دولت خاتمی، خط قرمز دیگری نمی شناختند و به راحتی مقدسات مردم را هم مورد هجمه قرار می دادند، با این وجود این فضای آزادی مطبوعات فقط برای همین دست رسانه های همراه با دولت وجود داشت و وضعیت برای رسانه هایی که مشی انتقادی نسبت به دولت خاتمی و اعوان و انصار وی داشتند، متفاوت بود، به طوری که سرانجام نشریه هایی مانند شلمچه و سوره و ... جز تعطیلی نبود. مسعود ده نمکی مدیرمسئول نشریه شلمچه درباره دلیل توقیف نشریه می گوید: «من فکر می‌کنم بخش عمده‌اش به تنش‌هایی برمی‌گردد که ما با آقای‌هاشمی و خانواده‌ ایشان داشتیم. به‌ویژه فائزه ‌هاشمی که آن زمان مسوول روزنامه زن بودند. بسته شدن شلمچه از سوی خود مهاجرانی با اراده شخصی‌اش و با اشاره‌ای که از بالا به او شده بود، انجام شد.»
امروز نیز چند ماهی بیشتر از زمان روی کار آمدن دولتی که به نوعی می توان آن را مخرج مشترک دولت های سازندگی و اصلاحات دانست، نگذشته است که شاهد همان برخوردهای حذفی با منتقدین و رسانه های منتقد دولت هستیم. این در حالی است که آقای روحانی در زمان تبلیغات انتخاباتی مکرر بر شنیدن صدای منتقدین تاکید کرده بود و اصلا یکی از نکاتی را که هم رئیس جمهور و دولت مردان و هم رسانه های پرتعداد همراه با دولت، در بستر آن فضای تبلیغاتی گسترده ای را به نفع خود به وجود آورده اند، توجه به منتقدین و لزوم آزادی در انتقاد کردن و اینکه دولت انتقادپذیر است و ... می باشد. این جریان به قدری خود را منادی آزادی و انتقادپذیری می داند که همواره دولت گذشته را متهم به انتقادناپذیری و برخورد با دیدگاه های مخالف و ... کرده است.
هرچند آقای روحانی بعد از پیروزی در انتخابات به کرات منتقدین خود را مورد هجمه قرار داده است و حتی آن ها را با عناوینی مانند افراطی و خودرای بودن، خشونت گرا و ... نیز خواند، با این وجود اما رئیس جمهور همواره تلاش کرده است خود و دولتش را انتقادپذیر و حامی منتقدین معرفی کند. وی پس از نخستین جلسه مشترک هیئت دولت با نمایندگان مجلس، در جمع خبرنگاران می گوید: «یکی از افتخارات این دولت این است که انتقادپذیر است البته ما دل‌مان می‌خواهد لحن کاملا مودبانه و اخلاقی و اعتراض کاملا در چارچوب قواعد بازی باشد. هیچ اشکالی ندارد به هر حال دولت از این به بعد قدم‌های بلندتری برخواهد داشت. برخی ممکن است مخالف باشند و اعتراض کنند. این حق آنهاست.»
در آخرین موردی هم که حسن روحانی بر لزوم توجه به منتقدین سخن گفت، مربوط می شود به سخنرانی روز گذشته رئیس جمهور در جمع استانداران، که آقای روحانی اظهار داشت: «انتقاد به نفع ما است، بگذاریم جامعه باز و آزاد باشد»، اما همزمان با همین سخنان رئیس جمهور بود که وزیر ارشاد میزان پایبندی دولت به انتقادپذیری را در عمل به نمایش گذاشت، به طوری که در جلسه هیئت نظارت بر مطبوعات (زیر نظر وزارت ارشاد) که روز گذشته برگزار شد برخی از نشریات منتقد دولت یازدهم مورد برخورد قرار گرفتند. بر اساس تصمیم این هیئت، هفته نامه یالثارات الحسین علیه السلام توقیف و روزنامه وطن امروز و هفته نامه ۹ دی نیز ضمن دریافت تذکر، پرونده شان به مراجع قضایی ارسال گردید.
این شیوه برخورد با رسانه های منتقد دولت یازدهم، در حالی صورت می گیرد، که در حال حاضر ده ها رسانه مکتوب در حمایت از دولت آقای روحانی منتشر می شود، و در فضای مجازی نیز رسانه های همسو با دولت کم نیستند، و البته این رسانه ها هم برای از میدان به در کردن منتقدین، از هیچ گونه تلاشی فروگذار نمی کنند.
البته میزان پایبندی دولت یازدهم به آزادی بیان منتقدین فقط در همین مورد خلاصه نمی شود، چرا که نمایشگاه مطبوعات که هر ساله در آبان ماه برگزار می شد، با روی کار آمدن دولت جدید تا کنون برگزار نشده است، به طوری که تحلیل گران معتقدند برگزار نکردن نمایشگاه مطبوعات در آبان ماه، به دلیل همزمانی آن با مذاکرات ژنو بوده است که دولت نمی خواسته نمایشگاه مطبوعات بستر بروز دیدگاه های منتقد نسبت به این موضوع باشد. همچنین لغو سخنرانی نمایندگان تشکل ها در حضور رئیس جمهور در روز دانشجو، نوع مواجهه دولت با مجریان صدا و سیما در گزارش صد روزه و ... دیگر مواردی است که به خوبی میزان انتقادپذیری دولت یازدهم را نشان داده است.