خودروسازی ایران در برابر آمریكا

به گزارش نما به نقل از هفته نامه صدا: صنایع خودروسازی ایران برتر هستند یا آمریکایی ها؟ این سوالی است که معاونت بررسی های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران به آن پاسخ داده است. 10 درصد ارزش افزوده و 11.4 درصد اشتغال کشور در اختیار صنایع خودروسازی است. همچنین 40 فعالیت بالادستی و 66 فعالیت پایین دستی نیز به این صنایع وابسته هستند.

نکته قابل توجه در صنایع خودروسازی ایران به نسبت ارزش صادرات مستقیم به ارزش فروش مربوط است. این شاخص برای صنایع خودروسازی ایران تنها 0.86 درصد است. صنایع خودروسازی ایران تنها در یک شاخص با آمریکایی ها همراه هستند. سال 2006 صنایع خودروسازی آمریکا به بحران جدی وارد شدند و این اتفاق از سال 1392 برای صنایع خودروسازی ایران نیز رخ داده است.

در اوج بحران میزان تولید خودرو در آمریکا سالیانه 10.7 میلیون دستگاه بود. در آن دوره زمانی، بحران اقتصادی و کیفیت پایین محصول به عنوان دو عامل سقوط صنایع خودروسازی آمریکا عنوان شده بود. در اوج بحران مالی، سهم صنایع خودروسازی از تولید ناخالص داخلی آمریکا 3.6 درصد بود. دولت آمریکا در اوج بحران مالی صنایع خودروسازی، بخشی از حمایت های تشویقی خود به این صنایع را قطع کرد و برنامه «تجدید ساختاری» در صنایع خودرویی را با تغییر مدیران عامل سه خودروساز این کشور اجرا کرد.

در عوض ایران سیاست اعطای وام های خرید به خریداران خودرو را در پیش گرفت تا همچنان ورودی مالی صنایع خودروسازی تامین شود. این سیاست در نهایت منجر به رشد 22 درصدی منفی تولید در صنایع خودروسازی شد.

صنایع خودروسازی آمریکا در دوران اصلاح، ملزم به تعدیل فعالیت های زیان ده، کاهش تعداد کارکنان و کاهش دستمزد مدیران اجرایی شدند ولی هیچ کدام از این برنامه ها در دوران بحران در صنایع خودروسازی ایران اجرایی نشد. در حال حاضر صنایع خودروسازی ایران امیدوار است با افزایش میزان تقاضا در بازار، وضعیت به نفع کارخانه های داخلی تغییر کند.

با این حال منتقدان صنعت خودروسازی اعتقاد دارند که این صنایع هیچ گاه به سمت اصلاح رفتارهای مدیریتی خود نرفتند و در نتیجه همچنان چشم به راه اقدامات دولتی مانده اند. بر همین اساس هم به نظر می رسد که حتی با بهبود وضعیت این صنایع طی سال جاری، بحران ریشه ای صنایع خودروسازی ایران حل نشود.

صنعتی که رشد کرد

گزارش های آماری نشان می دهد که وضعیت خودروسازی ایران طی نیمه فصل اول سار جاری بهبود یافته است. بر همین اساس پیش بینی می شود تا پایان سال جاری بیش از یک میلیون و 100 هزار خودرو در کشور تولید شود. این در حالی است که میزان تولید خودرو، سال گذشته به سختی از مرز 976 هزار دستگاه عبور کرد. بر این اساس میزان تولید خودرو در خرداد ماه سال جاری و تنها طی یک ماه 37 درصد رشد را تجربه کرده است. در صورتی که این شرایط ادامه پیدا کند، صنایع خودروسازی قدری به وضعیت خود سامان می دهند.

محمدرضا نجفی منش، دبیر انجمن خودروسازان: وضعیت صنایع خودروسازی برای اقتصاد ایران حیاتی است. در صورتی که صنایع خودروسازی از رکود خارج شود، به شکل پیش ران عمل می کنند و برخی دیگر از صنایع کشور را هم نجات می دهند. اشتغال و وضعیت صنایع موتوری و فولادی به صنایع خودروسازی گره خورده است و به همین دلیل باید نگران و مراقب صنایع خودرویی کشور بود. امید اقتصاد ایران این است که خروج از رکود از طریق همین صنایع کلیدی رخ دهد.

نماگر

960 هزار دستگاه میزان تولید خودرو طی سال گذشته

1.1 میلیون دستگاه پیش بینی میزان تولید خودرو طی سال جاری در کشور

65 درصد سال 1393 میزان تولید صنایع خودرویی کاهش یافته است.

9 درصد میزان رشد فروش خودرو در فصل دوم سال قبل منفی شد.

11.4 درصد سهم صنایع خودروسازی از کل اشتغال کشور است.

شاخص

66 فعالیت پایین دستی به صنایع خودروسازی وابسته است.

40 فعالیت بالادستی به صنایع خودروسازی وابسته است.

37 درصد بیشترین میزان کاهش تولید خودروسازها طی یک ماه

19 درصد اوج کاهش تولید صنایع خودروسازی آمریکا

8.7 میلیون دستگاه میزان تولید کاهش یافته خودرو در آمریکا در بحران سال 2008