هادی غلامحسینی- در کشور اشخاصی وجود دارند که از ابتدا تمایلی به دریافت یارانه یا داراییهایی، چون سهام عدالت نداشتند، از اینرو جهت دریافت این حقوق پرداختی از سوی دولت حتی ثبتنام هم نکردهاند، اما با توجه به اینکه ساختار قیمت کالا و خدمات در اقتصاد ایران نمایی را به خود گرفته است که تنها اشخاص معدودی میتوانند دخل و خرج خود را بالانس کنند، این اشخاص امروز مجبور به دریافت یارانه نقدی یا سهام عدالت هستند.
چشم پوشی ۱۱ ساله از دریافت یارانه نقدی
نزدیک به ۱۱ سال است که یارانه نقدی به مردم ایران پرداخت شدهاست، اگر به طور میانگین هر شخص سالانه ۵۵۰ تومان یارانه نقدی دریافت کردهباشد، در این سالها قریب به ۶ میلیون تومان به هر شخص یارانه پرداخت شدهاست و حال آنکه عدهای از مردم ایران از ابتدا خودشان نخواستهاند که در لیست یارانهبگیران قرار بگیرند.
مستحقان دریافت سهام عدالت
از سوی دیگر ۵۰ میلیون نفر مشمول طرح سهام عدالت نیز در این سالها از محل پرداخت سود سهام شرکتها هم سهامشان آزاد شدهاست و هم اینکه سود سهام دریافت کردهاند، با توجه به اینکه مبنای عملیاتی شدن طرح سهام عدالت توزیع عادلانه ثروت در بین مردم جامعه بودهاست و عدهای در این بین بیجهت از قطار دریافت سهام عدالت جا ماندند، جا دارد بر اساس توصیه و تأکید مقامات بلند پایه نظام به اشخاص جا مانده از سهام عدالت این سهام پرداخت شود. لازم به توضیح است که دولت سهام زیادی در شرکتهای مشمول سهام عدالت و سایر شرکتهای دولتی و وابسته به دولت دارد و به سادگی میتوان به اشخاص جامانده از سهام عدالت سهام پرداخت کرد. نکته قابلتوجه آن است که دایره شمول دریافت سهام عدالت بسیار وسیعتر از دهکهای یکم تا سوم است، از این رو سازمان خصوصیسازی و دولت سیزدهم باید به گونهای برنامهریزی کنند که تمامی اشخاص جامانده از قطار سهام عدالت، این سهام را در اسرع وقت دریافت کنند.
از سوی دیگر باید توجه داشت که این سهام به سرعت باید در بعد مالکیت و مدیریت به مشمولان جدید سهام عدالت انتقال یابد و اینگونه نباشد که با طرح بهانهای، چون پرداخت بهای سهام عدالت از محل سود سالانه شرکتها انتقال مدیریت این سهام به سالها بعد موکول شود، زیرا حتی در جریان اجرای این پروژه شاهد این موضوع بودیم که سوءمدیریت در حوزه مدیریت فرایند عملیاتی و سهام شرکتها موجب شد تا سودآوری شرکتها به حداقل ممکن برسد تا زمان آزادسازی سهام عدالت به تعویق بیفتد. بیشک اگر حسابرسی دقیق و صحیحی از کل بنگاههای مشمول سهام عدالت انجام میگرفت با حقایقی تأسفبرانگیز روبهرو میشدیم.
فراهم آوردن یک امکان
به هر ترتیب با توجه به اینکه دخل و خرج بسیاری از مردم در جریان تحریمهای ۱۱ ساله نفتی امریکا و کاهش سرانه درآمد ملی ایران و درآمد خانوار، بخش بیشتری از مردم جامعه با تنگنای معیشت روبهرو شدهاند، جا دارد در ثبتنام برای دریافت یارانه نقدی کنونی (کالابرگ الکترونیکی آتی) و سهام عدالت باز باشد تا اشخاصی که در گذشته تمایلی به دریافت این امکانات نداشتهاند و حالا دارند بتوانند از این مواهب استفاده کنند. در عین حال حتی میتوان گزینه انصراف از دریافت این امکانات یا حتی وقف را نیز فراهم آورد تا اشخاص به تشخیص خود در رابطه با این داراییها تصمیم بگیرند.
کمک به نیازمندان از طریق کار مجانی در اروپا
در این میان با توجه به اینکه اسلام صاحب آموزههای الهی و انسانی بسیار رفیع و ارزشمندی است میتوان سامانههایی را طراحی کرد تا از طریق این سامانهها علاوه بر کمکهای دولتی، کمکهای اشخاص حقیقی و حقوقی نیز به شکل نقدی یا کالایی به دست اشخاص خواهان کمک برسد، چراکه در برخی از کشورهای اروپایی شاغلان صرفاً از طریق انجام یک یا چند روز کار مجانی حدود ۴۸ تا ۵۰ میلیارد یورو برای کمک به معیشت بازنشستگان و سالمندان جمعآوری شدهاست.
رقم مذکور، رقم قابلملاحظهای است و بیشک میتواند در بهبود وضعیت اقتصادی و معیشت بخشی از نیازمندان جامعه مؤثر باشد، اگر در اقتصاد ایران نیز امکانی فراهم شود که بیش از ۲۳ میلیون شاغل به طور نمونه از طریق چند روز کار مجانی به نیازمندان جامعه کمک اقتصادی کنند، با توجه به مفاهیم ارزشمند دین مبین اسلام، قرآن و آموزههای اهل بیت عصمت و طهارت، بیشک اگر چنین طرحهایی در اقتصاد ایران پیادهسازی شود، مورد استقبال جامعه کار و کارگری قرار میگیرد و چه بسا امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند عملیاتیشدن اقتصاد اسلامی هستیم. یکی از مشکلات اقتصاد ایران آن است که امکانات و زیرساختها برای کمک به نیازمندان از طریق ایجاد ارزش افزودههای نشئت گرفته از کار و درآمد ناشی از فعالیت اقتصادی فراهم نشدهاست، اما دولت باید زیر ساخت کمکرسانی اشخاص حقیقی و حقوقی متمول خصوصی و تعاونی را به مردم فراهم آورد تا به این واسطه شاهد بسیج همگانی برای جمعآوری نمادهای فقر مطلق و نسبی در جامعه باشیم. هر چند هم که بگوییم تورمهای ناشی از رشد جهانی نرخ کالاها، اجرای سیاستهایی، چون اصلاح نرخ ارز ترجیحی یا احیای تورم انتظاری ناشی از به سر انجام نرسیدن برجام و استقراض دولت از سیستم مالی جهت پوشش بودجه و استقراض بانکها از بانک مرکزی جهت تأمین کسری بودجه، شتاب رشد قیمتها را زیاد کردهاست، از طرف دیگر باید بگوییم که اشخاص صاحب دارایی با رشد ارزش دارایی مواجه شدهاند. به این ترتیب اشخاصی در کشور وجود دارند که تورم تشدیدکننده فقر، این اشخاص را متمولتر کردهاست. از اینرو باید زیرساخت کمکرسانی این اشخاص به نیازمندان را فراهم آورد، حال این زیرساخت میتواند با عملیاتی کردن مالیات بر عایدی دارایی و سرمایه و مجموع درآمد باشد یا کمک به نیازمندان از طریق اپلیکیشنهای موبایلی.
زیرساختی مناسب با تغییر و تحولات اقتصاد
در این میان به دلیل سرعت گرفتن تغییر و تحولات در اقتصاد باید توجه داشت که امکان دریافت یا انصراف از دریافت یارانه و امکانات یارانهای باید به شکل متواتر فراهم باشد، زیرا یک شخص نیازمند میتواند به هر دلیلی متمول و غیر نیازمند به یارانه باشد و بالعکس یک شخص متمول نیز صرفاً با یک ورشکستگی اقتصادی میتواند نیازمند دریافت یارانه و امکاناتی ناشی از پرداختهای انتقالی شود. به گزارش خبرگزاری تسنیم، حسین قربانزاده، رئیس سازمان خصوصیسازی با اشاره به بند الف تبصره ۲ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ گفت: مطابق این بند از بودجه سال جاری دولت موظف است تا پایان سال ۱۴۰۱ از محل سهام باقیمانده خود در شرکتها نسبت به واگذاری سهام عدالت به افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی و همچنین تمامی افراد واجد شرایط اقدام کند.
رئیس کل سازمان خصوصیسازی افزود: بر اساس این بند از بودجه سال جاری باید اختصاص سهام عدالت به جاماندگان اتفاق بیفتد که در این زمینه اقدامات مفصلی انجام شدهاست و بر اساس منابع موجود در حال کارشناسی در خصوص جزئیاتی از جمله نوع و میزان سهام تخصیصی به افراد مشمول هستیم، ضمن اینکه باید در خصوص روش و نحوه انتقال سهام به این دسته افراد نیز تصمیمات درستی اتخاذ شود.
وی اضافه کرد: در خصوص مشمولان جدید باید این اطمینان را داشته باشیم که بر اساس مشخصات ثبتشده و راستیآزماییهای صورتگرفته در سامانههای کمیته امداد و بهزیستی سهام عدالت به افراد مورد نیاز تخصیص یابد.
قربانزاده همچنین با اشاره به عزم و اراده دولت نسبت به تخصیص سهام عدالت جدید به جاماندگان گفت: تلاش میکنیم در مرحله نخست به افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی سهام عدالت اختصاص دهیم.
منبع: روزنامه جوان