هر چه بود، مناظره نبود!

به گزارش نما به نقل از الف، برخی کاندیداها از این وضعیت شاکی بودند؛ اعتراض کردند و هل من مبارز سر دادند. البته برای کاندیداهایی که فاقد برنامه مورد نیاز برای اداره کشور بودند بد نشد- به جای اینکه پیرامون برنامه هایشان در موضوعات مختلف به چالش کشیده شوند، فرصتی ایجاد شده بود تا شعار سر دهند و با کلی گویی بر اهمیت پرداختن به معضلات مهم مانند تورم و بیکاری و مسکن و نوسانات ارز تاکید کنند. همه از مشکلات گفتند و پیرامون مواردی که باید اصلاح شود سخنرانی کردند، اما برنامه مدون و مشخص کاندیداها برای پرداختن به این معضلات نادر بود.

از سه بخش این نمایش طولانی و خسته کننده، تنها بخش اول است که با اینکه مناظره نبود، می تواند جهت اصلاح و ارتقا مبنا قرار بگیرد. بخش دوم با سوالات تستی تک جوابی و بخش سوم با نظرخواهی از کاندیداها درباره چند عکس، نه تنها هیچ تناسبی با مناظره نداشت و کمکی نیز به شناخت مردم از رویکرد کاندیداها نکرد، بلکه در شأن داوطلبان جایگاه ریاست جمهوری نیز نبود.

نمونه های موثر و موفق از مناظره همزمان با چندین کاندیدا موجود است و متولیان برگزاری مناظره های انتخاباتی می توانند در طراحی چنین برنامه هایی از آنها استفاده کنند. به صورت اجمال، هر معضلی باید از تک تک کاندیداها سؤال شود و مجری اجازه رجزخوانی و شعار به کاندیداها ندهد، بلکه برنامه واضح و عملیاتی آنها برای راه حل آن معضل را جویا شود. اینکه بخواهند آسیب شناسی کنند و از اهداف و آرمان ها و آرزوها سخن بگویند، هم از حوصله مناظره خارج است و هم فرافکنی برداشت می شود. کاندیداها وقت مکفی داشته اند تا هم آسیب شناسی و نقد وضع موجود، و هم آرمان ها و آرزوها را در برنامه های خود برای اداره کشور ترجمه کنند و مجری نباید اجازه بدهد که بحث از محدوده تشریح برنامه ها خارج شود. در ادامه اگر کاندیدایی به برنامه کاندیدای دیگر نقد داشت، می توانند با هم مباحثه کنند و از اشکالات برنامه رقیب و مزایای برنامه خود سخن بگویند.

اگر مدیران محافظه کار و ملاحظه کار صدا و سیما هراس تکرار اتفاقات مناظره های ٨٨ را دارند، باید توجه داشته باشند که در آن مورد، اشتباه اصلی در عدم اقدام (و یا عدم توان) مجری در مدیریت یک مناظره چالشی بود. مجری برنامه روز جمعه هم به مباحث اقتصادی احاطه دارد و هم قادر به مدیریت یک مناظره چالشی می باشد. اما در این نمایش، از حداقل قابلیت های مجری محترم نیز استفاده نشد و چنین برنامه پاستوریزه ای را حتی یک مجری مبتدی می توانست اداره کند.

مجری برنامه در انتها قول داد که نقطه نظرات کاندیداها در طراحی مناظره بعدی لحاظ شود. اما ای کاش مدیریت صدا و سیما، بحث اقتصاد که مهمترین مسأله و مطالبه مردم از کاندیداها است را قربانی این سعی و خطا نمی کرد. جا دارد در دو برنامه آتی، موضوع کلیدی اقتصاد بار دیگر طرح شود و این بار یک مناظره واقعی پیرامون برنامه کاندیداها برای معضلات حوزه های مختلف اقتصاد انجام شود. نمایش روز جمعه هیچ کمکی در این راستا به تصمیم گیری مردم نکرد!