چند مساله در توافقات ژنو باقی مانده است؟

به گزارش نما؛ به نقل از کیهان، مذاکره‌کننده ارشد تیم هسته‌ای کشورمان گفت: کارشناسان پیشرفت‌های خوبی در برنامه اجرایی توافق ژنو داشته‌اند اما هنوز چند مسئله باقی مانده است که نسبت به آنها درک مشترک وجود ندارد. «سیدعباس عراقچی» در گفتگو با باشگاه خبرنگاران، در مورد اظهارات اخیر سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا پیرامون نزدیک شدن به توافق برای اجرای توافقنامه هسته‌ای ایران و 5+1 گفت: کارشناسان پیشرفت‌های خوبی در برنامه اجرایی توافق ژنو داشته‌اند اما هنوز چند مسئله باقی مانده است که نسبت به آنها درک مشترک وجود ندارد.وی افزود: ظرف هفته آینده تماس‌ها بین دو طرف در سطح سیاسی ادامه پیدا کرده و امیدوارم با نهایی شدن آنها گام اول به زودی اجرا شود. بنابراین هنوز نمی‌توان تاریخی برای اجرای توافق هسته‌ای تعیین کرد.
گفتنی است، حمید بعیدی‌نژاد، مدیر کل سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه ریاست ‌هیئت ایرانی را در دور اخیر مذاکرات برعهده داشت.
این سومین‌بار بود که کارشناسان ایران و 5+1 پس از امضای توافقنامه ژنو با عنوان طرح اقدام مشترک پشت میز مذاکرات نشستند.مذاکرات کارشناسی ایران و 5+1 آذرماه نیز در شهر ژنو برگزار و روز اول دی‌ماه برای تعطیلات کریسمس متوقف شد. این مذاکرات 18 آذرماه نیز دروین برگزار شد و پس از 4 روز مذاکره به دلیل تحریم‌های آمریکا از سوی ایران متوقف شد.با وجود سپری شدن بیش از 40 روز از اعلام توافق ژنو، کارشکنی‌های طرف غربی به ویژه آمریکایی‌ها و تفسیرهای غلط از توافق موجب شده تا امکان اجرای توافق ژنو فراهم نشود.در همین حال حمید بعیدی‌نژاد پس از پایان دور اخیر مذاکرات گفته است: زمانی مشخص برای آغاز اجرای توافق که نزدیک به دهه سوم ژانویه است، پیشنهاد شده اما این مسئله به تصمیم مدیران سیاسی دو طرف بستگی دارد.
وی در پاسخ به این که این زمان بعد از نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا در ماه ژانویه است؟ اظهار کرد: تاریخ پیشنهاد شده بعد از آن جلسه و یا نزدیک به آن جلسه است.بعیدی‌نژاد در پاسخ به این پرسش که آیا درباره ساز و کار کمیسیون نظارت بر اجرای توافق ژنو مذاکره شد؟ اظهار کرد: هنوز ساز و کاری برای این کمیسیون با توجه به این که اجرای توافق آغاز نشده است، تعیین نگردیده اما این تفاهم وجود دارد که بعد از وارد شدن به اجرای توافق، کمیسیون مشترک تشکیل شده و نقش مهم نظارتی خود را درباره این که برنامه اقدام مشترک به طور کامل عملیاتی شود ایفا خواهد کرد.در همین حال وبسایت دیپلماسی ایرانی در گزارشی نوشت: سومین دور از مذاکرات کارشناسی و آخرین دور از مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 5+1 در سال 2013 در حالی در ژنو به پایان رسید که باز هم تاریخی برای اجرای توافق هسته‌ای مقدماتی 24 نوامبر تعیین نشد. هر چند برخی دیپلمات‌های ایرانی می‌گویند این توافق در دهه سوم ماه جاری میلادی اجرا می‌شود، هنوز طرف غربی آن را تایید نکرده است. با این حال برخی گمانه‌زنی‌ها تاریخ 20 ژانویه را برای اجرای این توافقنامه مطرح می‌کند، زیرا پیش از آن یک نشست در اتحادیه اروپا برگزار می‌شود که می‌تواند با بررسی روند لغو تحریم‌های ایران به اجرایی شدن توافق ژنو کمک کند.
دیپلماسی ایرانی افزود: گزارش‌ها حاکی از آن است که مانند گذشته اختلاف‌نظرهایی بین دیپلمات‌های ایرانی و غربی وجود دارد و با وجود نزدیک‌تر شدن مواضع در پاره‌ای از موضوعات دیپلمات‌ها موارد مورد اختلاف را به پایتخت‌ها بازگردانده‌اند. پیش از نشست ژنو نیز زمان آن یک روزه تعیین شده بود، چرا که پیش‌بینی می‌شد اختلاف‌نظرهای موجود به بررسی‌های بیشتر در پایتخت‌ها نیاز داشته باشد.روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی می‌نویسد: در حالی که مذاکرات در جریان است، مشخص می‌شود آیا این مجادله راه حل مسالمت‌آمیز دارد یا خیر. دیپلمات‌های اروپایی و آمریکایی پس از توافق مقدماتی 24 نوامبر که بین ایران و گروه 5+1 در ژنو منعقد شد، دریافته‌اند که موضوعات متعددی به مذاکرات بیشتر نیاز دارند.
یکی از این موضوعات راکتور آب سنگین اراک و توسعه آن است. تهران می‌گوید به این راکتور برای تولید ایزوتوپ‌های دارویی نیاز دارد اما مقامات آمریکایی دچار تردید هستند. آنها می‌گویند ایران تاسیسات دیگری در اختیار دارد که می‌توانند ایزوتوپ دارویی تولید کنند. همچنین مذاکره‌کنندگان به دنبال کاهش ظرفیت تولید سوخت هسته‌ای ایران از طریق اورانیوم غنی شده هستند. ایران حدود 20 هزار سانتریفیوژ را نصب کرده است.وال استریت ژورنال نوشت: از سوی دیگر بی‌اعتمادی عمیقی بین دو طرف وجود دارد. توافق هسته‌ای مقدماتی ژنو در مقابل محدود ساختن بخشی از برنامه‌های هسته‌ای ایران، بخشی از تحریم‌ها را لغو می‌کند. با این حال اجرای این توافق پس از گذشت یک ماه و اندی همچنان دشوار است. در جریان مذاکرات کارشناسی به منظور بررسی نحوه اجرای این قرارداد، یک‌بار خزانه‌داری آمریکا فهرست تحریم‌ها علیه ایران را طولانی‌تر کرد و یک‌بار دیگر نیز 26 سناتور آمریکایی طرح تحریم‌های بیشتر ایران را در سنا به گردش درآوردند.