سازمان ملل موظف به صدور روادید است

به گزارش نما ، "ریشه‌های تسری قوانین حقوقی آمریکا بر نظام بین‌الملل" شب گذشته (23 فروردین ماه) در برنامه گفتگوی ویژه خبری با حضور "فوآد ایزدی" عضو هیئت امنای دانشگاه تهران و "خیرالله پروین" استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
"خیرالله پروین" استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران در پاسخ به سوالی مبنی براینکه آیا اقدام ایالت متحده آمریکا مبنی بر عدم صدور روادید برای نماینده جمهوری اسلامی ایران مبنای قانونی و حقوقی دارد؟ گفت: مبنای بحث و صحبت حقوق بین‌الملل است زیرا حقوق بین‌الملل براساس توافق کشورها صورت گرفته است.
وی با اشاره به اینکه حقوق بین‌الملل براساس تعهدات، توافقات و روابطی است که میان کشورها منعقد شده است، افزود: روابط کشورها براساس تبادل به وجود می‌آید یعنی کشورها برای کشوری دیگر سفیر اعزام می‌کنند به گونه‌ای که سفیر کشور مورد نظر مورد پذیرش قرار می‌گیرد و سپس روادید برای آن صادر می‌شود.
این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران با اشاره به اینکه در رابطه با پذیرش سفیر یکسری تمهیدات و وظایف مشخصی وجود دارد، افزود: کشورها براساس منافع ملی و وضعیت‌های امنیتی سفیر متقابل را مورد پذیرش قرار می‌دهند.
پروین با بیان اینکه سازمان بین‌الملل نهادی بین‌المللی است که براساس قاعده‌ای خاص تاسیس شده است، ادامه داد: این قاعده از تشکل‌های جمعی تشکیل شده که دارای اساسنامه و قواعدی مشخص است به گونه‌ای که مورد اتفاق نظر دولت‌ها واقع شده است.
وی اظهار داشت: سازمان ملل موظف است برای سفیر و یا نماینده دائمی که از طرف کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران اعزام می‌شود، روادید صادر کند.
این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران با اشاره به اینکه در سال 1947 بین دبیرکل وقت سازمان ملل متحد و وزیر خارجه وقت آمریکا توافقنامه‌ای منعقد شده که براساس این توافقنامه به سفرا و یا نمایندگان دائمی سازمان ملل متحد روادید صادر شود، خاطرنشان ساخت: سازمان ملل متحد در آمریکا مستقر است به گونه‌ای که آمریکا نباید هیچ نوع دخالتی را در امور سایر کشورها داشته باشد.
پروین با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها حق ندارند دخالت کنند که جمهوری اسلامی ایران چه کسی را به عنوان نماینده دائمی خود در سازمان ملل متحد انتخاب کرده است، گفت: اساسا آمریکا حق دخالت در امور سایر کشورها را ندارد. دبیرکل سازمان ملل و سایر اعضای سازمان باید از این وضعیت به نفع جمهوری اسلامی ایران دفاع کنند چراکه این نوع اتفاقات پدیده‌ای نادر به حساب می‌آید به گونه‌ای که باید گفت آمریکا مسیر جدیدی را در ارتباط با ایران آغاز کرده است.

*آمریکا حق دخالت در امور سایر کشورها با استفاده از قوانین داخلی خود را ندارد

این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران با بیان اینکه این اقدام کنگره آمریکا اثرات منفی را در روابط بین‌الملل خواهد گذاشت، گفت: آمریکا حق دخالت در امور سایر کشورها را با استفاده از قوانین داخلی خود ندارد.
پروین در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه آیا آمریکا می‌تواند قوانین مصوب کنگره خود را به حقوق بین‌الملل تسری دهد؟ اظهار داشت: امروزه نمی‌توان با تصویب قوانینی که توسط مجلس صورت گرفته قوانین بین‌الملل را نقض کرد زیرا این موضوع با وضعیت‌های دیگر کاملا متفاوت است.
وی با اشاره به اینکه در حقوق بین‌الملل دو منبع حقوقی وجود دارد که یکی عرف و عادت و دیگری معاهدات است، اظهار داشت: امروزه میان کشورها معاهدات فراوانی منعقد می‌شود به گونه‌ای که این معاهدات ممنون حقوق بین‌الملل هستند.
این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران با اشاره به اینکه معاهدات براساس منافع کشورها صورت می‌گیرد، افزود: معاهدات بین‌المللی به حکم قانونی می‌تواند تبدیل شود. معاهدات بین‌الملل در حکم قانونی قرار دارد.
وی ادامه داد: امروزه با توجه به اختیاراتی که رئیس‌جمهور آمریکا دارد همه حقوقدانان و سیاستمداران انتظار دارند که رئیس‌جمهور آمریکا از اختیارات خود استفاده کند و این قانون را مورد وتو قرار دهد.
این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران با اشاره به اینکه رئیس‌جمهور آمریکا با استفاده از اختیارات خود می‌تواند این قانون را برای مدتی به حالت تعلیق درآورد، خاطرنشان ساخت: اگر این اقدام کنگره آمریکا به یک قانون تصویب شود در این صورت به یک بدعت در حقوق بین‌الملل تبدیل می‌شود.
پروین گفت: در این صورت هیچ نوع امنیتی برای نمایندگان و سفرای کشورها در سازمان ملل متحد وجود نخواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها در سال 1988 به یاسر عرفات ویزا ندادند، خاطرنشان ساخت: در آن دوران سازمان ملل متحد اقدام جالبی را پیرامون موضوع یاسر عرفات انجام داد به گونه‌ای که اجلاس مجمع عمومی را به ژنو منتقل کرد تا یاسر عرفات بتواند در این مجمع حضور یابد.
این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران اقدام سازمان ملل متحد را درباره یاسر عرفات بسیار مطلوب عنوان کرد و افزود: این در حالی است که بسیاری از صاحب‌نظران این اقدام آمریکا را ناپسند ارزیابی کردند. امروزه بسیاری از حقوقدانان اقدام کنگره آمریکا را خلاف قانون اساسی این کشور می‌دانند.
وی با بیان اینکه کنگره آمریکا نمی‌تواند قانونی را که آزادی ستیز باشد به اجرا درآورد، گفت: کنگره آمریکا نمی‌‌تواند قانونی را که به دولت تعهداتی را وادار می‌کند، مورد تصویب قرار دهد.

* آمریکا نمی‌تواند از طریق مجلس ملی تعهدات بین‌المللی را مورد نقض قرار دهد

این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران افزود: آمریکا نمی‌تواند از طریق مجلس ملی تعهدات بین‌المللی را مورد نقض قرار دهد.
پروین در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه آیا محلی برای حل و فصل و یا داوری برای این موضوع پیش‌بینی شده است؟ افزود: سازمان ملل متحد از استقلال برخوردار است به گونه‌ای که براساس این استقلال دبیرکل سازمان ملل باید اقدام به دفاع از جمهوری اسلامی ایران کند.
وی با اشاره به اینکه حق انتخاب نماینده سازمان ملل متحد اساسا با کشورهای عضو است، گفت: سفیری که از جانب کشورها به آمریکا اعزام می‌شود امروزه به واشنگتن نمی‌روند بلکه به مقرر سازمان ملل متحد یعنی نیویورک اعزام می‌شوند.
این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران با بیان اینکه سازمان ملل متحد دارای اساسنامه است، گفت: منشور سازمان ملل متحد مورد تصویب همه کشورها واقع شده است.
پروین با اشاره به اینکه مقر سازمان ملل پارلمانی است که در آن نمایندگان کشورها حضور می‌ِیابند، اظهار داشت: اساسا نهادی بالاتر از سازمان ملل متحد در روابط بین‌الملل وجود ندارد به گونه‌ای که هیچ نوع مرجع و یا داوری برای این موضوع پیش‌بینی نشده است.

*دبیرکل سازمان ملل متحد با بهره‌گیری از استقلال جمعی خود باید از ایران دفاع کند

وی با اشاره به وظیفه دبیرکل سازمان ملل متحد پیرامون این موضوع گفت: دبیرکل سازمان ملل متحد با بهره‌گیری از استقلال جمعی خود باید از ایران دفاع کند.
این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها حق هیچ نوع دخالتی را پیرامون نمایندگان سازمان ملل متحد ندارد، خاطرنشان ساخت: آمریکا وظیفه برقراری تامین امنیت را برای نمایندگان سازمان ملل برعهده دارد.
پروین با اشاره به منشور سازمان ملل متحد گفت: مرجعی که به قضاوت و داوری پیرامون این موضوع بخواهد بپردازد وجود ندارد پس باید گفت تنها مرجع خود سازمان ملل است.

*سازمان ملل متحد به عنوان یک نهاد بین‌المللی دارای وظایف و اختیارات مشخص است

وی با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران سفیر و یا نماینده‌ای برای آمریکا اعزام نکرده است بلکه برای سازمان ملل نماینده فرستاده است، افزود: سازمان ملل متحد به عنوان یک نهاد بین‌المللی دارای وظایف و اختیارات مشخص است.
این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران با بیان اینکه امروزه اصل بر برابری است، گفت: امروزه برابری مقدم بر آزادی است.
پروین با اشاره به اینکه اساسا نیازی به تعیین داور پیرامون این موضوع نبوده است، گفت: واقعیت امر این است که روابط بین‌الملل مبتنی بر اصل دوستی و اصول خصمانه است این در حالی است که در گذشته روابط میان کشورها مبتنی بر اصول خصمانه بود و روابط دوستانه در استثنا قرار داشت. خوشبختانه امروزه اصلی به نام عدم توسل به زور وجود دارد که کشورها به آن عمل می‌کنند.
این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران با اشاره به اصول دیگری همچون عدم جنگ، برابری و آزادی اظهار داشت: آمریکا باید به این اصول پایبند باشد، این در حالی است که همیشه منادی بوده اما هیچ وقت به تعهدات خود عمل نکرده است.

*آمریکا در صدد تسری قوانین داخلی خود به قوانین بین‌الملل است

پروین با اشاره به اینکه آمریکا تنها کشوری است که قواعد بین‌الملل را نقض می‌کند، خاطرنشان ساخت: ایالت متحده آمریکا در سال‌های گذشته تلاش کرده تا قوانین داخلی خود را به قوانین بین‌المللی تسری دهد.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه چه راهکاری برای جلوگیری از سلطه‌طلبی ایالت متحده آمریکا در قبال سایر کشورها وجود دارد؟ گفت: حقوق بین‌الملل امروزه به عنوان مبنای روابط کشورها در نظر گرفته شده است.
این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران با اشاره به اینکه منشور ملل متحد روابط کشورها را تعیین می‌کند، افزود: منشور ملل متحد حاکمیت همه کشورها را با یکدیگر برابر می‌داند یعنی هیچ تفاوتی میان کشورها از نظر سطح ثروت، جمعیت و سایر مسائل نمی‌داند.
پروین با اشاره به اینکه کشورها براساس منشور سازمان ملل متحد حق دخالت مستقیم و غیر مستقیم در امور سایر کشورها را ندارند، ادامه داد: متاسفانه امروزه وضعیتی در جهان رخ داده که کشورها در امور یکدیگر دخالت می‌کنند.
وی با اشاره به دخالت آمریکا در امور سایر کشورها از ابتدای قرن بیستم بیان کرد: آمریکا در سال 1946 بدون استناد به هیچ قانونی در ویتنام دخالت کردند به گونه‌ای که تمام اراضی کشاورزی برنج این کشور را از بین برد و مردم ویتنام مورد بمباران قرار گرفتند.
این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران با بیان اینکه آمریکا به بهانه‌های گوناگون در امور کشورها دخالت می‌کنند، اظهار داشت: بند 3 ماده 29 و ماده 30 منشور سازمان ملل متحد و اعلامیه جهانی حقوق بشر اعلام می‌کند که کشورها نباید در امور سایر کشورها دخالت کنند.

*تبعیض در نظام حقوق بین‌الملل ممنوع است/ اقدام کنگره آمریکا خلاف عرف و حقوق بین‌الملل است

پروین با اشاره به اینکه تبعیض در نظام حقوق بین‌الملل ممنوع است، گفت: تبعیض نباید براساس مواهب طبیعی اتفاق بیفتد.
وی با بیان اینکه آمریکا بر خلاف عرف و حقوق بین‌الملل اقدام کرده است، افزود: آمریکا متاسفانه در موضوعی دخالت کرده که در چارچوب روابط ایران و ایالات متحده نیست.
این استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه برای حل این موضوع و جلوگیری از تکرار آن چه باید کرد؟ گفت: کشورهای دنیا باید متوجه باشند که اگر جلوی این وضعیت را نگیرند خودشان متضرر خواهند شد.
پروین با اشاره به اینکه متاسفانه در نظام بین‌الملل دوگانگی وجود دارد، خاطرنشان ساخت: این امر متاسفانه به بی‌توجهی کشورها برمی‌گردد به گونه‌ای که کشورهای غیر متعهد طی توافقنامه‌ای مشترک باید مانع از وقوع چنین وضعیت‌هایی شوند.
در ادامه فوآد ایزدی در پاسخ به سوالی مبنی براینکه آیا ایالت متحده آمریکا طبق توافقنامه حق دخالت در امور داخلی کشورها را دارد؟ گفت: در بند 11 منشور سازمان ملل آمده که ایالت متحده حق دخالت در سایر کشورها را ندارد.
عضو هیئت امنای دانشگاه تهران با اشاره به اینکه اعضای اتحادیه سازمان ملل متحد نباید برای رفتن به محیط سازمان ملل با مشکل مواجه شوند، گفت: میان دولت آمریکا و سازمان ملل در سال 1347 توافقنامه‌ای امضا شد که این توافقنامه به قانون تبدیل شده است.
وی با اشاره به اینکه قوانین حاکم در آمریکا مربوط به خود این کشور است و ربطی به سازمان ملل ندارد، ادامه داد: دولت آمریکا حق ندارد قوانین داخلی خود را نسبت به سایر کشورها و یا حتی سفرا و نمایندگان سازمان ملل متحد اعمال کند.
ایزدی با اشاره به اینکه اقدام کنگره آمریکا نقض تعهدی است که این کشور به سازمان ملل متحد داده است، گفت: اگر در آن دوران دولت آمریکا اعلام می‌کرد که ما می‌خواهیم برای رفت و آمد دیپلمات‌ها مشکل ایجاد کنیم قطعا اعضای سازمان ملل در تصمیم خود تجدیدنظر می‌کردند.

*آمریکا به قوانین بین‌الملل توجه ندارد

عضو هیئت امنای دانشگاه تهران با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها به قوانین بین‌المللی توجهی ندارند، خاطرنشان ساخت: قوانین آمریکا مورد تصویب کنگره قرار می‌گیرد. در سال‌های گذشته به برخی از مقامات کشورها که قصد حضور در مجمع عمومی سازمان ملل را داشتند، روادید صادر نمی‌شد و یا اینکه این امر با تاخیر روبرو می‌شد.
ایزدی در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه آیا دولت آمریکا قصد دارد این مسئله را به یک رویه برای نمایندگان کشورها در سازمان ملل متحد تبدیل کند؟ افزود: چنین اتفاقی در تاریخ سازمان ملل متحد رخ نداده است که به نماینده سازمان ملل اجازه حضور در این سازمان را ندهند.
عضو هیئت امنای دانشگاه تهران با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران و یا حتی سایر کشورها باید نمایندگان خود را در سازمان ملل تعیین کنند، گفت: در مواردی نادر مثلا در مورد یاسر عرفات ویزا صادر نشده بود این در حالی است که فلسطین عضو رسمی سازمان ملل نیست.
وی با اشاره به اینکه اعضای سازمان ملل متحد حق رفت و آمد به نیویورک را دارند، ادامه داد: فلسطین عضو سازمان ملل متحد نبود و بنا به همین دلیل به یاسر عرفات ویزا صادر نمی‌شد.

*ایستادگی مسئولان وزارت امور خارجه در مقابل آمریکا ستودنی است

ایزدی تصریح کرد: باید به مسئولان وزارت امور خارجه به دلیل ایستادگی و مقاومت در مقابل زیاده‌خواهی‌های ایالات متحده آمریکا تبریک گفت زیرا اگر جمهوری اسلامی به دولت آمریکا انعطاف نشان می‌داد در این صورت این امر به یک رویه تبدیل می‌شد.
عضو هیئت امنای دانشگاه تهران با اشاره به اینکه اگر ایران ایستادگی و مقاومت نمی‌کرد آمریکا این امر را به ابزاری برای امتیاز گرفتن از سایر کشورها تبدیل می‌کرد، خاطرنشان ساخت: در درون دولت آمریکا اختلاف نظر بسیار زیادی پیرامون این موضوع وجود دارد به گونه‌ای که عده‌ای معتقدند میان کنگره آمریکا و اوباما اختلافات زیادی وجود دارد.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه چگونه باید مانع از خودسری آمریکا شویم، گفت: بهترین روش مقابله اقدامی است که وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نسبت به اقدام کنگره اتخاذ کرده است.
ایزدی ادامه داد: هیئت اختلاف سه نفره‌ای پیش‌بینی شده تا به بررسی موضوع بپردازند که این هیئت سه نفره شامل عضو رسمی سازمان ملل متحد وزیر امور خارجه آمریکا و دادگاه عالی بین‌الملل عدالت است.
عضو هیئت امنای دانشگاه تهران با اشاره به اینکه باید از طریق روش‌های دیپلماتیک به بررسی موضوع بپردازیم، اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو سازمان ملل متحد این حق را دارد که از دبیرکل سازمان ملل متحد بخواهد که از مجاری که در بند 21 قانون وجود دارد، استفاده کند.
وی با اشاره به اینکه باید راه‌حل قانونی برای حل اختلافات به وجود آمده وجود داشته باشد، افزود: جمهوری اسلامی ایران باید در اینباره مقاومت نشان دهد چون این مسئله تنها مختص به ایران نیست بلکه باید گفت اگر این امر به یک رویه تبدیل شود به سایر کشورها هم تسری داده می‌شود.